Βιογραφικό σημείωμα
'Eχει εκδώσει τα βιβλία:
Θάλασσα, ποιήματα (1997)
Αστρολάβος, ποιήματα (1998)
Οξυτέρα Εγγυτάτη, ποιήματα (1999)
Ναυσίν Άριστοι, ποιήματα (2001)
CD Ανθολογία Ποιημάτων (2004)
Ναυσίν Άριστοι, ποιήματα τόμος Α' (2018)
Της Θάλασσας, ποιήματα τόμος Β' (2018)
από τις εκδόσεις Αρισταρέτη - Τιμής Ένεκεν
Πρώτο μέρος
Ποιήματα "Της θάλασσας ⚓" ... 1977 - 1996
Aνθολόγιο ποίησης Α'
ΘΑΛΑΣΣΑ
Στη Δήμητρα - Λιζέτε
Δεν ξέρω, πού 'σαι Θάλασσα, να στρέψω το καράβι
να ξεπηδήσω απ' τα νωθρά νερά του ποταμού,
να φύγω, από το μόλο αυτό που με κρατούν οι κάβοι,
και να βρεθώ σε χάλασμα θαλασσινού καιρού.
- Με το καράβι, εξώθησε και φτάσε απ' τη μεριά μου
και στα δαρμένα κύματα, θε να σ' αναζητώ!
Κι όταν σε ντύσω θάλασσα μετά, με τα σκουτιά μου,
ως θα 'σαι κι αξελόγιαστος, θα σ' αρραβωνιστώ.
- Αν είναι αλήθεια, Θάλασσα, να στρέψω το καράβι,
φτερά να βάλω πάνω του, κοντά σου να βρεθώ!
Μα ξέρεις ... κάπου, κάποτε, στου ποταμού τη χάρη,
κάποια καλόμορφη γοργό μ' έσυρε στο βυθό.
- Θα νοσταλγώ στα κύματα, εγώ, το ακροθαλάσσι,
κι όταν θα ρθείς την άμπωτη, κρώξε φωνή του γλάρου.
- Στις Ατλαντίδες μήνυσα, έχει ο καιρός χαλάσει,
και με γραφίδα σου ιστορώ: Είναι θαμπό του φάρου.
- Στέκουν δυο κόσμοι ανάμεσα, κοχύλια και κοράλλια.
Θα περιμένω πάντοτε, παιδί, του ποταμού.
- Καταμεσής σου, Θάλασσα, κοιτώντας με τα κιάλια,
θα λογαριάζω εσένανε στ' αστέρια τ' ουρανού.
- Το γλυκερό μου, πάνωθε στα χείλη σου και πάλι!
Αρχέγονη γεύση γλυκιά, κι αν θέλεις τη παντρεύω.
- Κάτω απ' το φως του φεγγαριού μοιάζεις, Θάλασσα, ζάλη,
άγνωρος τόπος μακρινός που μέσα ταξιδεύω.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Νηνεμία
Τη Θάλασσα διψώ, τη θεογόνα,
του στολιστή το χέρι στα βαθιά.
Ας είχα του πελάγου μια σταγόνα,
σπουδή να τήνε κάνω στ' ανοιχτά.
Το βάπτισμα να πάρω του ανέμου,
την δύναμη της βρόχινης ροπής,
η ομίχλη να στραγγίζει απάνωθέ μου,
του ορίζοντα να μένω εραστής.
Στις γέφυρες να βρίσκομαι τα βράδια,
τ' αστέρια ν' αναλάμπουν στις σκιές,
και μέσα στο λυκόφως, τα σκοτάδια
να παίρνουνε παράξενες μορφές.
Ιέρεια, του μύθου κολυμβήθρα,
το κάλεσμα προσμένω στην ακτή.
Με τρίχινο βαφτήρι εδώ που ήρθα,
σταρώνω με τ' αλάτι το κορμί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύμα
- Αλάργα μέσ' απ' τα ποτάμια ταξιδεύω...
Έχω περάσει στα μαλλιά του ωκεανού.
Νερένια άβυσσο, το γούστο που γυρεύω:
«Κοχύλι Τρίτωνος, την δόξα του χαμού!»
Ξέρω το κύμα, τον βυθό και την αντάρα!
Έχω για ορμήνια του Νηρέα μυστικά...
Και με βλογούνε οι Νηρηίδες στην κατάρα,
όπως τη στέλνει ο Ποσειδώνας στ' ανοιχτά.
- Όταν ματίσεις τη σκουριά με το κορμί σου,
λαμπρή να βάλεις φορεσιά με τη Στριδώνα.
Να μοιάζει απόκοσμη στη λίθο η μορφή σου,
όπως στις πρώρες των Φοινίκων, η γοργόνα.
Πρόσφερε το αίμα σου, για θάλασσα κι αλάτι·
κι αν η Αμφιτρίτη δεν ρισκάρει ανταλλαγή,
δώσ' της εκείνο από κοχύλι το 'να μάτι
και ρίξ' τη εκεί, απ' όπου ήρθε, να πνιγεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ενοχές
Νύσταξες. Τ' αποτσίγαρο στο χέρι σου. Η ώρα, τρεις.
Μήπως... γνωρίζοντας το ριζικό μου
κορμί που αγάπησα και ρίγησα κει πάνω
Θυμάμαι
Όπου κι αν βρίσκομαι, όπου και να 'μαι,
Θάλασσα ΙΙ
Άλλαξε τ' άγριο κύμα σου και το δασύ μαλλί σου
Λυκαυγή
Αρχαία κρυστάλλινα γύρω μας βλέμματα
Ουτοπία
Θωρώ στην αχτή την απείραχτην άμμο της.
Θυμάσαι…;
Θυμάσαι, γιε μου, τη γιαγιά
Τι θέλω
Το πλοίο, να κυλάει αργά, στην φεγγαρόλουστη θάλασσα.
Μορφές και χρώματα
- Διαπλέοντας, φανταστικό υποβρύχιο διάκοσμο,
Ναυσίν άριστοι
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Βαρδιάτορες
Κάποιες φορές, στης βάρδιας τις ατελείωτες ώρες,
Θα 'χω να λέω
Όταν τα χρόνια γείρουνε στις πλάτες μου βαριά
Το κέντημα
Κίνησες πάλι για ταξίδι. Στο καλό.
⛵️
Σχεδία
Σε φως κυανό των αστεριών σε θέλω ν’ αντικρύσω.
Σε κάποιο ακύμαντο βυθό να σε συναντηθώ.
Τα δροσερά τα χείλη σου μεμιάς να τα φιλήσω.
Να σ’ αγκαλιάσω κι ύστερα για να σε κοιμηθώ.
Ρανίδα ήθελ’ απ’ άσωτο σανίδι να με βρέχεις.
Ένα κατάρτι ξεβρασμένο απ’ άγριο σου καιρό.
Της αμμουδιάς κόκκος ξανθός σιμά σου για να μ’ έχεις.
Άρμη λευκή του αλμόλοιπου με γύρω της τ’ ωχρό.
Ήθελα εγώ στο πέλαγο λευκό πανί χαμένο.
Βάρκα που ξέσυρε ο καιρός και πήγε την μακριά.
Του ναυαγού που χάθηκε το ντύμα το βρεγμένο.
Βράχος να στέκω αμέριμνος σε κάποια σου ερημιά.
Ήθελ’ αγέρας! κι ήθελα του σύννεφου η βροχούλα,
για να φιλιώνω τα γλυκά με τ’ αλμυρά νερά.
Του νόστου να 'μαι η φαντεζί του κόλπου σου βαρκούλα.
Ήθελα γλάρος, πάνω σου μ’ ώρια λευκά φτερά.
Έν’ ανεμόδαρτο ήθελα να 'μαι σκαρί στο κύμα,
να ταξιδεύω μέσα σου σ’ ολόκληρη τη Γη.
Να 'σαι του έρωτα ο καημός και η στόχαση στη ρίμα.
Να 'σαι η δροσιά στου ξύλου μου την αλμυρή πληγή.
Ανάπαψη να μη χαρώ πριν να με κάνεις κύμα.
Πριν να με κάνεις πέλαγο μ’ αγέρα και βροχή.
Έλα, του ονείρου Θάλασσα, στολίδι μου στη ρίμα,
με άτι λευκό καλπάζοντας, για να χαρεί η ψυχή.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της ξενιτιάς ΙΙΙ
Το λένε τ’ αχαμνά νερά της θάλασσας, τα στέρφα,
το διαλαλούνε τα πουλιά με τον κελαϊδισμό τους,
το λένε τ’ άστρα τ’ ουρανού και το χλωμό φεγγάρι:
Χαρά δεν έχει η ξενιτιά, δεν έχει παρηγόρια.
Το λένε στ’ άπταιστα οι μικρές του κάμπου πεταλούδες,
του ανέμου οι ψάλτες διαλαλούν στ’ ανάμεσα κλωνάρια,
το κράζουνε, κει που ξεσπούν οι γλώσσες των κυμάτων:
Να μην τολμήσεις ξενιτιά, μ΄ ασταύρωτο το στέρνο.
Τα χαμομήλια της πλαγιάς το μολογούν στα σπάρτα,
το λένε τ’ άγρια τα θεριά στα γκρέμια και στα βύθια,
το λεν οι αοιδοί της Κέρκυρας σε μοιρολόι αρχαίο:
Σαν θες να πας στην ξενιτιά, μαύρη να βρω πλερέζα
καθώς, δεν έχει εκεί χαρά, δεν έχει ν’ αποστάσεις,
ίσκιο δεν έχει απ’ αγριλιά και χώμα να πλαγιάσεις.
Με δίχως μύρτους, γιασεμιά, πώς η ψυχή σου, πλέρια;
Πώς σαν πεθάνεις, ξενικό θα σε δεχτούν τ’ αστέρια;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χαράματα
Δώδεκα – τέσσερις· και λες η βάρδια να τελειώσει.
Το 'να σου μάτι κρέμεται στης λήθης το κενό.
Να προσπαθεί τ’ ακοίμητο με τ’ άλλο να φιλιώσει
και να σου κρένει η θάλασσα σε χρόνο αληθινό:
- Κοιτάς; - Νοτιάς θα γύρισε και μου χαλάει τη βλέψη!
- Τ’ ώριο, δικό σου ανάστημα, δεν το 'χα καταγής;
- Τ’ ανέμου η σμίλη λάξεψε μικρόψυχα τη σκέψη
και δεν κρατάει τ’ απόσωσμα, της θύμησης αυτής.
……………………………………….
Νείρεσαι μι’ άγκυρα – σταυρό, με την καδένα σάπια.
Τα κρίματά σου στοίχειωσαν και γίνανε σκουριά.
Τα ψυχοτρόπα σκέφτεσαι μη σου 'φταιξαν τα χάπια.
Βογκάς. Ξυπνάς απότομα κι η ανάσα σου βαριά.
Όμορφο – λες – το πέλαγο, με θάλασσα μπουνάτσα.
Οσμίζεις χώμα, μάραθο και στεριανές αυλές.
(Σκέψη δεν θα 'βρει λεύτερη της προσφυγιάς η ράτσα).
Κάθεσαι. Πίνεις και μεθάς. Οι σκέψεις σου, θολές.
Φουντάγιο. Σκάντζα η βάρδια. Στου σκάπουλου τη διάτα:
– Ξύπνα! – Μα δεν κοιμήθηκα! – Τι κάνεις, από χθες;
"Τις πίκρες και τα βάσανα, στο σπίτι σου παράτα!"
Να τα μουντζώσεις, σκέφτεσαι. Το λες, μα δεν το θες...
II
Στάλαζε, σαν μου μήνυσες τις άγκυρες να πάρω.
Στα σκοτεινά ψηλάφιζα για την επιστροφή.
Το δρόμο οι σπίθες μου 'δειχναν απ’ το μεσαίο φουγάρο
και το λευκό απ’ τ’ απόνερα, σ’ απότομη στροφή.
Τη θάλασσα που κουβαλώ στους ώμους μου, σ' τη φέρνω.
Βιάστηκες για δε μέτρησες τα κύματα σωστά;
Το 'να μου τ’ άκρο το 'χασα και τ’ άλλο μου το σέρνω.
Τα νύχτια αυτά πτερύγια, μου φαίνονται γνωστά.
Μέρες τα ρέλια προσπαθώ μα δεν μπορώ να φτάσω.
Δεν με θωρείς που πνίγομαι; για δε μ’ αναζητάς;
Οι σκύλοι στήσανε χορό και πρέπει να προφτάσω.
Το μπόι στο καραβόπανο, τι θες και το μετράς;
…………………………………….
Απότομα, κει που ξυπνώ μπροστά σ’ έναν καθρέφτη
βλέπω χλωμό το φάσμα μου και κάνω το σταυρό.
Ο σκύλος ο θαλασσινός το καύκαλό μου ερεύτη
ή το μυαλό μου απόκανε στις θάλασσες καιρό;
Φίλος ο Θάνατος παλιός μα δεν ποτέ του τάζω.
Κι αν του γελώ, προσέχοντας μη δώσω κι αφορμή…
Νείρομαι πάλι πως κοιτώ το χρώμα το γαλάζιο,
και πως αργώ στου ορίζοντα την άκαμπτη γραμμή.
ΙΙI
Βίρα τις άγκυρες και δες αν πάρθηκαν οι κάβοι.
Το "Γεια σου" μέριασε να πω στερνά του κοριτσιού.
Υγρός καιρός και καταχνιά νοτίσαν το καράβι.
Σ’ ένα κατάρτι φύτρωσε κλωνί κυπαρισσιού.
Τεφρά τα σύννεφα βαριά μ’ οσμή βροχής που φτάνει.
Μοιρολογεί ένας άνεμος που κλαίει σα να θρηνεί.
Ποιος νοσταλγεί τη θάλασσα τέτοιες στιγμές και ράνει
μ’ αγάπης ροδοπέταλα και με γλυκιά φωνή;
Λυσσάει ο δαίμονας καιρός να φτάσει το κοράκι.
Γλείφει το σίδερο κι ορμά στη μάσκα την πλωριά.
Όνειρο – σκέφτεσαι – καθώς μικρό που 'σουν παιδάκι,
όταν με τρόμο πάλευες του ονείρου τα θεριά.
Πριν το κορμί σου στο βυθό το φάνε τα χταπόδια,
παρακαλείς τον ύψιστο για να σε λυπηθεί.
"Ζαβά καράβια και καιρός μού τσάκισαν τα πόδια".
Προσμένει ο Xάροντας σκοπός για να σε κοιμηθεί.
Η ώρα πλησιάζει. Ντύνεσαι με το σαβανοπάνι.
Βουτάς στην άρμη που κοντά προσμένουν τα στοιχειά.
Φέρνεις στο νου σου της χαράς το τελευταίο λιμάνι.
Κοιτάς τα βάθη ψάχνοντας μιαν ήσυχη γωνιά.
Ώσπου να φτάσεις, θύσανοι σού στέλνουνε τ’ αντίο.
Χίλια κοχύλια σ’ ακουμπούν σε φύκη μαλακά.
Λες ζωγραφιά πανέμορφη το ηλύσιο αυτό τοπίο.
Έχει “ζωή” το αλλόκοσμο, καίτοι μοναχικά.
..............................................
Φωτός κρουνός ο στοχασμός τα σκότη για να σβήσεις. -
Κύμα τα δάκρυα του πνιγμένου σπάνε στη στεριά.
“Μην από θάνατο πληγείς ποτέ και μ’ αρρωστήσεις”.
Πώς να σε βρουν, στην άκρατη του ερέβους σιγαλιά;
ΙV
- Πάρ' το δεξιά! Τι με κοιτάς; το πας μπαταρισμένο.
- Οι χίλιοι τόνοι, θα 'γειραν! μα ποιος να υποπτευθεί...;
- Αν δε με βρεις στη γέφυρα, στα χάη θα περιμένω.
- Δεν βλέπεις; Σάπιο απόκαμε και πάει να βυθιστεί.
Έλα, αδερφέ, να σ’ ασπαστώ πριν το στερνό λιμάνι.
- Καταμεσής της θάλασσας, ποιος ήθελε, χαθεί;
- Το καραβόπανο λειψό, και για τους δυο δεν φτάνει.
- Μέσα στα μάτια σου, θωρώ το πέλαγο βαθύ.
- Είν’ ο καιρός αλλόκοτος, κυκλώνει και μας φτάνει!
- Τον δαίμονα, τι πολεμάς με το κορμί σκεβρό;
Τούτο το σώμα που φορείς, σε λίγο θ’ αποθάνει.
- Ξημέρωσε! - Πού 'σαι αδερφέ; (Τον πρόφτασα, νεκρό).
Ένα καράβι γύρω μου, συντρίμμια και κομμάτια…
Δέκα τρελά σκυλόψαρα μες στ’ άλικα νερά.
Κάθε κραυγή, κρατώ σφιχτά τ’ αυτιά μου και τα μάτια.
Δεν ξέρω αν ζω για πέθανα, ή αν είμαι στο παρά.
……………………………….
Τώρα που γύρω μου σιγή, μου λέει πως μετανιώνει.
Πως ο καιρός γαλήνεψε μαζί και τα θεριά.
Φτάνει στ’ αντίκρυ λέγοντας πως μ’ αγαπά. Φιλιώνει.
Κοιτώ τα μάτια της, στερνά να δω κάποια στεριά.
V
Στις ερημιές της θάλασσας, θεριεύει ο νους και βάλλει
κι αναζητεί το βλέμμα σου ν’ αγγίξει τη στεριά.
Κλείνεις τα βλέφαρα, να δεις κάποιο κλωνί που θάλλει,
μα σαν τ’ ανοίγεις, κύματα, θάλασσα κι ερημιά.
Τα βάζει ο νους με το πυκνό και ζοφερό σκοτάδι
και με θυμό αποστρέφεται τον τόπο το γυμνό.
Του ανέμου ο ψίθυρος δηλοί πως φτάνει από τον Άδη.
Στη μοναξιά, το ανείπωτο αδημονείς πρωινό.
Φτάνει· μα είναι η θάλασσα σφοδρά τρικυμισμένη.
Η ανάσα σου, αρμυρή πληγή λαβώνει το γυαλί.
Καιρό να προσδοκάς καλό κι αυτή ως δαιμονισμένη,
να καταριέται αμείλικτα, να κρώζει, να ομιλεί:
"Στην άβυσσο, θα 'χω καιρό καλά να σε θωρώ...
Μαύρη πλερέζα σού κουνώ σημάδι να με φτάσεις!
Σ' όλο τον κόσμο σ' έψαχνα κι ακόμη το μπορώ.
Κάβους δυο χέρια μάτισα, για να μπορείς να πιάσεις".
Μεμιάς ζαρώνει ο μουσαμάς, διπλώνει κι αρχινά...
Σπάζουνε τα σαπόξυλα κι οι σφήνες ξεμακραίνουν.
(Μονολογείς: Τα ναύλα τους πως φταίνε, τα φτηνά...
Πως ίσως αύριο σιωπηλά με τ’ άνθη θα σε ραίνουν).
Η πλώρη αγγίζει σύννεφο και σπάζει στο βυθό.
Γύρω κομμάτια μέταλλα και καύκαλα στολίδια.
Θάλασσα, εγώ που σ’ ήθελα για να σε κοιμηθώ…
τώρα χταπόδια ορέγομαι και του βυθού τα μύδια.
…………………………………….
Άσπρα μαντήλια στο γιαλό που τελικά είναι γλάροι.
Στο κιάλι όσο πλησιάζουνε, μακραίνει κι ο γιαλός.
Που καρτερείς το ανέφικτο, παρηγοριά είν’ οι φάροι.
Παρηγοριά είν’ το σύντριμμα, που ψάχνει ο ναυαγός.
VI
Τ’ άγρια κι απόψε κύματα, διψούν να μας βυθίσουν.
Θαλασσινή μού πρόσταξες μια προσευχή παλιά.
Ωχρή, στης νύχτας το βαθύ ξεχώριζε η μορφή σου
κι άσπρα, θαρρείς πως γίνονταν, τα νύχτια μου μαλλιά.
Σ’ ενός κυμάτου χάιδεμα, μιας άγκυρας ξεσέρνει.
Σ’ ενός ανέμου την ορμή, καράβι μιαν οργιά!
Σπάζει τη μπόμπα την πλωριά και το κουβούσι παίρνει.
Φιλεί τ’ ατσάλι η θάλασσα κι ορμούνε τα θεριά.
(Στεγνό κοχύλι: Πού θα βρω στεριά για να ποδίσω;
- Μην είναι ξόρκι μάγισσας κι απ’ όνειρο κακό;
Πού θα 'βρω πόρτα, για να μπω; γυναίκα, να φιλήσω;
Πατρίδα πού, για να ταφώ σε χώμα μαλακό;)
Μακάβριος τρόπος να χαθείς και τόπος ν’ αποστάσεις.
- Το θάνατο, πώς να χαρείς στην κοσμοχαλασιά;
Κοιτάζεις γύρω. Μοναξιά. Κρατάς, να μη γελάσεις:
Στο πλάι, δυο σκύλοι σφάζονται για "δίκαιη" μοιρασιά...
......................................
Διψώ στη θάλασσα να ζω και μέσα στις ερμιές της.
Άμα καιρό δεν τη θωρώ μου σβήνεται η χαρά!
Ξαίνω στη ρόκα την ψυχή και γνέθω τις πληγές της.
Ντύνομαι γλάρος και πετώ με τα λευκά φτερά.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στην έρημη απ’ ανθρώπους τούτη θάλασσα
Σπαρμένοι κήποι – μαργαρίτες, κάμποι αμάραντοι
Η σκέψη απάνεμη κι ο νους – ταξίδι στ’ όνειρο
Η γυμνή μάχα του Ντελ Πράδο – γοργόνα ξύλινη,
Κι ως του μυαλού σειέται το σύμπαν – κυανός ίλιγγος,
Ο τρελός
Με λεν παράξενο, γιατί διαφέρω από τους άλλους,
κάθισε, να σ' τα πω...
Εγώ, δεν είμαι σαν αυτούς, τους άλλους παπαγάλους,
γι' αυτό με λεν τρελό.
Όπου κι αν ψάξεις, θα με βρεις, όποια σηκώσεις πέτρα,
με ξέρει κι ο βυθός.
Μόνο στη γύμνια της ψυχής δεν προσδοκώ κουβέρτα,
γι' αυτό μοναχικός.
Έζησα θάλασσες, στεριές, τον Θάνατο είχα πάντα
πιστό συνοδηγό.
Τώρα που φτάνω στα τρελά τα πρώτα μου σαράντα,
δεν ξέρω να σιωπώ.
Όλοι τρελό με ξέρουνε, μα οι πράξεις μου σταράτες,
μπέσα, κι αληθινές.
Δεν έγινα έμπορος τρανός πουλώντας τους πατάτες,
βρόμικες και σαπρές.
Φοβόμουνα τους λογικούς, γι' αυτό δεν είπα κάτι,
χρόνια τώρα πολλά.
Όσοι νοούνταν φίλοι μου και μου 'βγαλαν το μάτι,
ήταν λειψή χαρά.
Ανάμεσά τους, που 'ζησα, ένιωσ' αγρίμια να 'ναι,
σκύλοι, ξεχωριστοί.
Είδα σ' αυτά τα δόντια τους, τις σάρκες να σκορπάνε,
λύσσα, μοναδική.
Δείχνοντάς τους τον Άνθρωπο, τους μίλησα γι' αγάπη,
δεν έβαλαν μυαλό.
Αρέσκονται τώρα να λεν: "Πώς στο μυαλό εξετράπη...; "
με βάφτισαν τρελό.
Μόνο γι' αγάπη ξέρω εγώ, για θάλασσες κι αστέρια,
φίλε μου, διαλεχτέ.
Αυτά που σ' ομολόγησα, τα κράτησα στα χέρια,
καλέ μου, κι αρεστέ.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το όνειρο του τσοπάνη
Όντας τσοπάνης, με άρεζε να τριγυρνώ στο λόγγο,
κι απέκει δρόμο διάβαινα ξελύνοντας το φιόγκο
του δισακιού μου κι έβγαζα ξερό ψωμί να φάγω,
για να μπορώ το ισχνό κορμί να σύρω, για να πάγω.
Τρύγιζα μέλι απ’ το πευκί κι απ’ τ’ άγριο το θυμάρι
κι ως το κουβάλαα, καταγής στράγγιζ’ απ’ το ταγάρι
χρυσή κηρήθρα ολόξανθη που φλόγιζε σα πέρα,
τόσο, που ισκιά δεν έβλεπα μέχρι να φτάσ’ η μέρα.
Από το σιάδι του βουνού κι από το καταράχι
ζύγωνα μέχρι την ακτή, κει που χτυπιούνται οι βράχοι
από μια θάλασσ’ αρμυρή, που βόσκει το κατσίκι,
που θρέφει τα μικρά τα ζα κι ογκώνει τ' αρμυρίκι.
Σαν τη θωρούσα, μέσαθε με τράβαγε το βάμμα
το γαλανό και βούρκωνα και σπάραζα στο κλάμα
τόσο που, πήγαινα να ειπώ στον σύντεκνο κολίγο,
να μ’ αρματώσει ένα σκαρί στα πέρατα να φύγω.
(Ίλιγγος μέσα στο τραχύ με πιάνει κι αποστρέφω
κι αποζητώ μια θάλασσα στη ρούγα, κι απαντέχω
ως να 'ρθει η μέρα που θα φέρω διάσημα στο στήθος,
μ’ έναν εξάντα να μετρώ των αστεριών το πλήθος).
Της αρεσκείας μου τα πολλά που θέλησα να ζήσω
δεν πρόκαμα παρά στη γης κονάκι για να στήσω,
κι όσα που δίψασαν πολύ τα μάτια μου να ιδούνε,
μαύρο - καθώς οι κόρες τους το ριζικό πενθούνε.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Την πατρίδα
Πάντοτε ασάλευτος θωρώ την εύμορφη πατρίδα
κι απ’ την πολλήν αγάπη μου συχνά ξεσπώ σε δάκρυα
σαν βλέπω, εκείνες τις παλιές πια ξέθωρες εικόνες,
που φέρω σαν ανάμνηση για να μην την ξεχάνω.
Κι όπως, τα πέλαγα θωρώ και τις ακτές θαυμάζω,
με τα γοργά τα κύματα τ' ασίγαστα να σπάζουν,
βλέπω πάνω στην έρημο της δροσερής της άμμου,
κάθε τι θαύμα της κι εμέ κάτω απ' τον ίδιον ήλιο.
Και μες στις τόσες, είν’ κι αυτές που 'χουν βουνά, πλατάνια,
που 'χουν νυφιάτικη ομορφιά σαν πασχαλιές του Απρίλη,
τόσο που, καθώς ρεύονται τα μυρωμένα τους άνθη,
τείνω τα χέρια, ο δυστυχής, δήθεν να πιω απ' την κρήνη.
Και είναι κάποιες, θυμικές με λάβαρα και αγίους -
σαν τότε, που ήμουνα παιδί μες σ’ εκκλησιές ταμένος,
που σήκωνα τις φτέρνες μου για ν' ασπαστώ μια εικόνα·
έτσι, κι απόψε, το ζερβό σηκώνω για σταυρό μου
και με τις θύμησες αυτές πέφτω στην ξένη κλίνη
κι αποκοιμιέμαι, με όνειρο πως ξύπνησα στον όρθρο,
μες σε αγκαλιές και σε φιλιά, μες σε ασπασμούς και γέλια:
Σαν έτσι, αδιάκοπα θωρώ μα δεν ποτέ τη φτάνω...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Νίτο
Κοίταξε την πλοηγίδα,
σέρνει κύματα ξοπίσω!
- Φτάσανε και τα μελτέμια...
- Μάθε με να τα ξηγήσω!
- Δίμορφη και κοσμοπλάνα...
- Τη λαξεύανε στην Κρήτη;
- Μη ρωτάς, κανείς δεν ξέρει
τον θαλασσουργό τεχνίτη.
- θα το ξέχασες! Δεν είπες
πως, του Ποσειδώνα η χώρα...
- Ήταν κάποτε, το ξέρω,
όμως δεν υπάρχει τώρα.
- Μα τι λες; Άκου, μιλάνε!
- Το μυαλό σου φτερουγίζει.
- Να, του Ποσειδώνα η κόρη
τραγουδά και μου σφυρίζει.
Το μικρό της Αμφιτρίτης
βόρτες φέρνει απά στην άμμο.
- Χόρεψε με τη ματιά σου
κι άσε την να πέσει χάμω.
- Θα σ' τη βρω! - Στην καταιγίδα;
- Κάπου εκεί θα κολυμπάει...
''Ένας ναύτης που τους βλέπει
το γυρίζει και γελάει''.
Βρε Μπενίτο, χαμογέλα!
- Α! Μας χαιρετά ο Ντάντε!
- Οδηγήτρα είναι η πλώρη
και της μηχανής το αβάντε.
- Γεια σου, Ντάντε! Καλό δρόμο.
Φέγγε με το πυροφάνι!
- Κοσμομάντισσα γοργόνα...
- Πέρασε, μα δεν εφάνη!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θάλασσα VI
Είπες, θα 'θελες να γράψω στο μετάξι της αφής σου·
φύκη κι εύοσμα λουλούδια να τα βρίσκουν στη στιγμή.
Αν στον έρωτα δε νιώθουν, κάθισε κι αναρωτήσου.
Στης δικής ψυχής το σκάμμα δεν ταιριάζουν οι λυγμοί.
Πάνω στην υγρήν αφή σου, ήβρα δράκους και τελώνια.
Ήβρα που 'σκιωνεν ο Χάρος με το δρέπανον αψύς.
Έζησα να πω, πως είδα σαν σταυρούς τα χελιδόνια,
τα χλωρά δικά και τ’ άνθη πώς απλώνονταν στη γης.
Πά’ στο ντύμα του κορμιού σου, πρόκαμα τις πεταλίδες,
των γλαρόπουλων τη γρίνια κει στης άμμου τα ρηχά.
Έζησα να πω, στο κάλμα πώς τρεμόπαιζαν οι αχτίδες
και πώς, τα στοιχειά στο κύμα, κράζανε για να βρυχά.
Είπες, κι έκατσα να γράψω, για τη θάλασσα του απείρου,
για το σύμπαν του βυθού σου και τα μάκρη τ’ αχανή.
Κύτταρο δικό σου, κόρη - θάλασσα μικρή του ονείρου,
έζησα να πω πως σ’ είδα! Πριν το γήρας και η θανή…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Διαθήκη
Παρακαλώ σας: "Ρίξτε με πού λαχταρούσα πάντα.
Πάρετε σώμα και ψυχή και δώστε με σε κείνη.
Εκεί. Στο μεσοπέλαγο που τα μαλλιά της λύνει.
Που 'χει το χάδι τρυφερό και το φιλί της πλέριο.
Ρίξτε με κει, ολάκερο! να νιώθω τη δροσιά της.
Δεν θέλω χώμα, προσευχές και πλάκα ν' αναγράφει:
"Ενθάδε κείται, ο ποιητής… Την τάδε μέρα, ετάφη…"
Ούτε λουλούδια, μάρμαρα και πάνω τους καντήλια.
Σαβανοπάνι ολόσωμο και πλαγιαστή σανίδα·
μόνο, πριν ρίξουν στα νερά, θα 'θελα δυο κουβέντες
όπως σ' εκείνους, της Αργούς τους Οδυσσείς λεβέντες,
που η χάρη της, καιρό κρατεί στην πάναγνη αγκαλιά της.
Παρακαλώ, στην πρόκοσμη να κηδευτεί ο νεκρός μου.
Σε αχαρτογράφητο βυθό και τόπο μυστικό.
Να 'ναι το μνήμα μου ρηχό με κοίλο χρηστικό
ώστε, στον ρόγχο του άμαθου, παρηγοριά εγώ κι έγνοια…"
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ανθολόγιο, Ποιήματα "Της θάλασσας" ... 1977 - 1996
Δεύτερο μέρος
Ποιήματα "Της στεριάς" ... 1990 - 1996)
Πρόλογος
“Ξένε: Όταν τις σκέψεις μου διαβείς, μην βιαστικά περάσεις”
Στην εμπασιά του πρώτου μου “Της στεριάς” πονήματος, η ψυχή γαλήνεψε.
Ο νους, ηλιαχτίδα χρυσή ταξίδεψε πάνω σε άτι λευκό
διψώντας ν’ αγγίξει τ’ ανθισμένο τοπίο μιας άνοιξης.
Το σώμα, με φόβο ξεπέζεψε, της παρθένας γης μην πατήσει τ’ ανέφικτο.
Στον αντίποδα, η θάλασσα.
Παλαιότερα, έγραφα: “Ποτέ των φύλλων ποίησα το θρόισμα,
δεν είχε χώρο η γης, μες στην ψυχή μου”.
Αναίρεσα, όμως… Αφορμή στάθηκαν παλαιά γράμματα της συζύγου μου ποιήτριας Dimitra - Lizete de Souza Cerqueira (Δήμητρας Δελακούρα), που έδρασαν λυτρωτικά και συνάμα παρήγορα, τις ατέλειωτες ώρες της μοναξιάς πάνω σ΄ένα καράβι. Αυτά τα γράμματα και τηλεγραφήματα, συνετέλεσαν ώστε τ’ αδιέξοδα συναισθηματικά κενά, να μετουσιωθούν σε άσκηση πνευματική και κατόπιν σε κείμενα ποιητικά.
Μέσα σε αυτά τα πονήματα, θα βρείτε ό,τι και όσα στερείται ο ναυτικός στον υγρό της μοίρας του πλωτό τάφο. Μύχιες εκμυστηρεύσεις αγάπης, πάθους, πόθου και έρωτα. Ή όπως πράγματα απλά, δεδομένα για τους περισσότερους, όπως ένα λουλούδι, ένα πουλί, ένα δέντρο, μια ραχούλα του βουνού καταπράσινη, να τρέξει o στερημένος, να γελάσει και να παίξει με τα παιδιά του, να φιλήσει, να κλάψει, να πονέσει, να αγαπηθεί.
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, όλα τα παρακάτω πονήματα, είναι αφιερωμένα στη σύζυγό μου τόσο για τις άπειρες συναισθηματικές στερήσεις, όσο και για τις ατέλειωτες ώρες μοναξιάς και πλήξης. Η δομή και τεχνική τους, δημιουργήθηκε με τέτοιον τρόπο ώστε αληθοφανώς να φαίνεται πως γράφτηκαν από την ίδια σε πρώτο, δεύτερο ή και σε τρίτο πρόσωπο, καθώς τα περισσότερα από αυτά ειπώθηκαν και βιώθηκαν.
Επίσης, ως ελάχιστο φόρο τιμής, αφιερώνονται σε όλους τους ναυτικούς και τις οικογένειές τους καθώς και σε όλους όσους έζησαν τις αυτές συγκινήσεις, στερήσεις και αγωνίες, αγωνιζόμενοι.
Σας εύχομαι, καλή ανάγνωση
Γιώργος Ν. Μανέτας
Οι μεγάλοι έρωτες, ενέχουν ποίηση
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ξένε...
όταν τις σκέψεις μου διαβείς, μην βιαστικά περάσεις.
Στου νου μου στάσου την πλαγιά μ’ αντικριστές τις λέξεις.
Να δεις πώς γίνεται η σπορά κι αυτή πώς θα καρπίσει.
Πώς θα γενεί της άνοιξης λουλούδι και θ’ ανθίσει.
Κι αν θέλεις, πάρε απ' τον καρπό και πάρε απ’ το λουλούδι,
μα σαν μοχθήσεις, ξάπλωσε να κοιμηθείς στο λόγγο.
Να σε σκεπάσουν τα ριζά του Μάρτη και τα χόρτα.
Να σε ξυπνήσουν τα πουλιά στ’ Απρίλη το κλινάρι.
Κι αν θα νιφτείς, μες στ’ αυγινό της άνοιξης το δάκρυ,
να καμωθείς στον άφθαρτο της στάλας της καθρέφτη.
(Λούσου του λόγου τ’ ακριβό μου τ’ άρωμα θυμάρι,
να σ’ οσμιστούνε τα στοιχειά και να σε προσπεράσουν.
Κι αν θα τ’ ακούσεις να μιλούν μ’ αβάσταγους ψιθύρους,
σκέψου, μην είναι δράκοντες που κουβαλά η ψυχή σου.
Μην αναβάλλεις μια στιγμή, δίχως σπουδή μη σπεύσεις.
Των λουλουδιών τα κίτρινα που σέπονται, πεθαίνουν...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το ψέμα
Λες: Η ζωή σου έρημος δίχως χαρά και γέλιο.
Κι ακόμη, έναν άναστρο πως βλέπεις ουρανό.
Θαρρείς πως όλη σου η ζωή κατήφεια και φραγγέλιο.
Πως γιατρικό στον πόνο σου δεν βρίσκεις ικανό.
Δες: Η ζωή μια ρεματιά, που ρέει στην κατηφόρα,
που δίνει όμως τα θαύματα τα δροσερά, σ αυτόν
που δε νογά λιγόψυχα και δε λυγά στη μπόρα.
Θέλει, καρδιά! θέλει, ψυχή! Γι' αυτό σου λέω, λοιπόν:
Τρεις δρόμους έχει, κι απ’ αυτούς τον έναν θα διαλέξεις.
Εσύ, ποιον θες να πορευτείς, τον ίσια ή τον λοξά;
Ο πρώτος, λούζεται στο φως. Τον άλλον να προσέξεις.
Αν θες τον τρίτο, διάλεξες τον Xάρο γι’ αμαξά.
Δράκους δεν θα 'βρεις ζωντανούς, θεριό να σε φοβίσει.
Αυτό το σύμπαν φτιάχτηκε στη Χάρη ενός Θεού.
Θροεί σαν φύλλο, μα για δες: Μπορεί να σταματήσει;
Δεν είναι βάσανο η ζωή. Το ψέμα, είναι αλλού...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Είναι φορές
Της πριγκίπισσας Σίσυ
Είναι φορές, που αισθάνεται μια ζεστασιά η ψυχή μου.
Κι άλλοτε, πάλι, νιώθει αυτή δίχως χαρά καμιά.
Μην αρκετά δεν έγιανε κάποια παλιά πληγή μου
κι έτσι αθεράπευτη, έφυγε προς κάποιαν ερημιά;
Είναι φορές, που αισθάνομαι μετέωρη σ’ ένα χάσμα,
που από κει μέσα με καλούν για να το κατεβώ
δικοί και φίλοι μου στενοί, που πέρασαν το φάσμα
όταν ο Xάρος θέριζε με δρέπανο ακριβό.
Είναι φορές, που οι σκιές της νύχτας με κυκλώνουν
και με θρασεία κι αναίτια τη συμπεριφορά,
λένε πως είναι αφίλητες και πως κοντά ζυγώνουν,
διψώντας απ’ τ’ αχείλι μου την τοξωτή φορά.
Κι είναι φορές, όπου η χαρά στον κήπο περιμένει,
κι είναι μι’ απόλαυση ψυχής κείν’ η στιγμή του πώς
γιατί, στο φως τους νιώθω εγώ η ελπίδα να προσμένει:
Πυγολαμπίδες σπέρνουνε τ’ αμάραντό τους φως.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποσβέσεις
Το βλέμμα εκείνο το στερνό κρατώ για φυλαχτό
κι έχω τ’ αχνάρι - χάδι σου, στο σώμα τιμημένο.
Παίρνω χαρά να καρτερώ και να σε περιμένω.
Κι όπως για σένα ο νους ορά κι ακοίμητος θωρεί
και ταξιδεύει αδιάκοπα στις κορυφές, στα πλάτια,
η νύχτα ισκιώνει μου το νου και μου σφαλά τα μάτια.
Κι έτσι, ως βυθίζει το κορμί στον ύπνο σιωπηλά,
τείνω το χέρι μου, μα δεν αρκεί για να σε φτάσω.
Έρπω το σχήμα μου θολό, το αχνό σου να προφτάσω.
Κι όταν πια φτάνει μου η στιγμή να σ’ έχω γι’ αγκαλιά,
μοιάζεις στο φως του αυγερινού να μην είσαι που ξέρω.
(Να μάθεις ήθελα το πώς, κι όσα για σε υποφέρω...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η παράκληση
Κύριε,
ζητώ για εκείνον, όσο ζω, θάνατος μη προφτάσει.
Πάρτε από μένα όσες φορές πριν να σιωπήσει αυτός.
Ας τρεμοσβήσω εδώ μπροστά σ’ αυτό το εικονοστάσι,
σαν του κεριού που αργά – στερνά θα σβήσετε το φως.
Κύριε,
πάρτε από μένα, - όταν ανθός κι απλώστε με στη φύση,
να μπολιαστούν τα ξερικά στης γης την εμπασιά,
ξερολιθιά και δώστε την σ’ έναν φτωχό να χτίσει.
Πιο ταπεινό στολίδι σας, σε κάποιαν εκκλησιά.
Κύριε,
θέλω σαν έρθει μου η στιγμή, στο τέλειωμα της μέρας,
που ξαφνικά 'κείν ’ η χαρά στα μάτια θα σβηστεί,
που θα γκρεμίσουν οι στιγμές σαν διάττοντας αστέρας,
να ραίνει εκείνος τους ανθούς, πού θα 'χω σκορπιστεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της ψυχής
Συγγνώμη: Που δε στάθηκα σωστή, να σ’ αγαπήσω.
Που δεν ποτέ μου νοιάστηκα τον πόνο το δικό.
Άνθρωπε συ, που δίπλα μου, μπορούσα να φιλήσω
ποτέ μου, δε σ’ αντίκρισα με βλέμμα φιλικό.
Συγγνώμη: Που δε φύτεψα στη γλάστρα ένα λουλούδι.
Που των ανθών δε μ’ άρεσαν οι μύριες ευωδιές.
Που των πουλιών δεν ήθελα ν’ ακούσω το τραγούδι.
Όπου γι’ αυτά, δεν έγραψα, να ευφράνω τις καρδιές.
Συγγνώμη: Έρωτα, γιατί δεν ήμουν όσα “πρέπει”.
Γιατί, δεν ήμουν αρκετή να σου δοθώ πιστά.
Κι ενώ, το βλέμμα το δικό μου θα ‘πρεπε να βλέπει
εσένα· τ’ άλλα κοίταγε, τα ξένα, τα ρευστά.
Συγγνώμη: Θέ μου, που μισώ και δεν μπορώ να γιάνω.
Που ‘ν’ η ψυχή μου ακάθαρτη κι η σκέψη μου φαιδρή.
Που κι αν γι’ αγάπη μίλησες, τ’ αντίθετα εγώ κάνω.
Συγχώρεσέ με, πλάστη μου, που δεν είμ’ αρκετή.
Συγγνώμες μύριες σάς ζητώ γιατί δεν ήμουν άξια
να σεβαστώ τον έρωτα, τα δέντρα, τα πουλιά.
Να σεβαστώ τον άνθρωπο, η αμαρτωλή κι ανάξια
ψυχή, που δεν λαχτάρησε σταυρό, μιαν εκκλησιά.
Συγγνώμη...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αμαρτωλή
Δε σου 'μεινε φωνή να πεις για τα βουνά, τα δάση,
oύτε χαρά πια σου 'μεινε να τραγουδάς για κείνα.
Σαν να τελειώνει σου η ψυχή, σαν να τελειώνει ο κόσμος.
Μόνο μετάνοια σ’ εκκλησιά τώρα για σένα πρέπει.
Μπολιάστηκες έρμη ψυχή στα μάταια των ερώτων
δίχως ποτέ σου να σκεφτείς νερό στους διψασμένους.
Δίχως ποτέ ν’ αφουγκραστείς ένα των άλλων δάκρυ.
Δε σ’ άφηνε, για να τα δεις, το θάμπος των ματιών σου.
Στα λαμπερά μα πρόσκαιρα της νιότης κείνα χρόνια
τεταραγμένη σύρθηκε στ’ ανάσκελα η ψυχή σου.
Ήρθε κι ο χρόνος σ’ έντυσε τη νύχτια του ρυτίδα.
Το μαρτυράει το λιγοστό του καντηλιού πια λάδι.
Μαυράγγελοι και Χερουβείμ σε διεκδικούν παρόντα
κι ένας στυγνός σα Χάροντας με τη ρομφαία της δίκης
σου ψιθυρίζει τ’ ακριβό του τέλους σου ταξίδι:
Κεκοιμημένη μου αδερφή, ζυγίζω την και φεύγω.
Ψάλλοντας κλαίνε οι άγγελοι δίχως ψυχή στα χέρια,
δίχως πομπή ν’ ακολουθεί το λάλον του αρχαγγέλου.
Ένας ανθός μόνο σταυρός, σφοδρός κριτής που ψέλνει:
Των κολασμένων τις ψυχές τις παίρνουν τα τελώνια.
……………………..
Μοίρες κακές με μοίραιναν τη νύχτα που γεννιόμουν
κι ευχή μου δόθηκε στρεβλή να ζω δίχως τον ύπνο.
Όνειρο εγώ δεν γνώρισα, γι’ αυτό και δεν θυμάμαι
αν ζωντανή που το 'γραψα, ή τώρα πεθαμένη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το όνειρο
Της Δήμητρας – Λιζέτε
Ήταν μες στ’ όνειρο, η αυλή κι όλο το γύρω δάσος.
Για με, το μέλλον φάνταζε δίχως χαρά, καθώς:
«Μέλλειν η κόρη σας διαβεί εις τόπον νεκρανθέμων»,
τη συνεβούλευε, σιγά, τη μάνα μου ο γιατρός.
Γύρω μου γκρέμιζαν βουνά και χάνονταν οι κάμποι
κι έλεγα: Δεν είν’ άδικο, που τόσο δα, μικρή...;
Κάτω από πέτρινο σταυρό ήλιος πού θα 'βρει, να 'μπει;
Πώς να χαρώ μιαν άνοιξη, στ’ απόσκιο αυτό, νεκρή;
Γκρίζο, τεφρό είδα το κορμί, τους συγγενείς εμπρός μου.
Το σώμα εκείνο νότιζαν τα δάκρυα κι οι λυγμοί.
Ανατριχίλα, ίδρος πολύς κι αυτός ο εξάγγελός μου:
Κύριε, σ' αυτήν δεν έπερεπε κακό για να συμβεί.
Όνειρο που 'μοιαζε φαιδρό, μα λες και μου συνέβη (…)
Σαν να χαμήλωνε το φως από τον ουρανό.
Μες στον βαθύ τον ύπνο μου, το χέρι αργοσαλεύει.
Ψάχνει. Δεν βρίσκει τίποτα. Το σώμα μου ορφανό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
🌛
Σκήτη
- Φίλησε με!
- Ποια είσαι;
- Πικραγάπανθος!
Λυγερός πρωτανθός συλλέκτης
αρχαίου φωτός
με ρίζα πύρινη.
Διαβιώ νοτίως της μετόπης του ήλιου
σε σκήτη του Έρωτος.
Εσύ;
- Δακρυφόρος έλιξ!
Αναδύτης πηγαίων συναισθημάτων
επιχειρώ
με χαίτη ορειχάλκινη
στους θρόμβους των δακρυγόνων.
Τελώ εγκάρσια της τυφλότητος...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το σπίτι μας, άδειο...
στις φωτογραφίες μας, μόνο
κάποια κίνηση από προσφιλή πρόσωπα
θυμίζουν πως υπήρξαμε…
Κάποιες φωνές, αιώνια και αέναα θυμητικές
που λογίζονται ψίθυροι,
δίνουν την αίσθηση της αφαίρεσης.
Σαν σε πολύκοσμη ερημιά τα χαμόγελα
ίδια πάντα
δίχως την υποψία του φρέσκου,
δίχως την ελπίδα της έτερης κίνησης.
Το σπίτι μας, άδειο…
Μόνο των εικόνων τ’ ασώπαστα πρόσωπα,
τείνουν
μίας υποψίας χαμόγελο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αν
Μία φωτογραφία σου απ’ τα χθες,
που δάκρυζε,
χλωμή απ’ το χρόνο
(με μια χαρακιά βαθιά στο μέτωπο
ρυτίδας μπορεί
ή κι από χτύπημα –
καθώς χρυσάφι κι ενώτια
στο συρτάρι
απρόσεχτα ρίχνω)
την τοποθέτησα πλάι στο παράθυρο·
να βλέπεις κόσμο και να χαίρεσαι,
σαν και να υπήρχες…(;)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τελικά...
Όλο έπεφτες σε αντιφάσεις,
γελούσες νευρικά,
με λόγο μετέωρο
τόσο
που οι λέξεις
ένοχα αιμορραγούσαν
υποκρισία και ψέμα.
Ένα μειδίαμα, μόνο…
σαν Ερινύας χαμόγελο
σε ραγισμένο καθρέφτη.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποχώρηση
Όλα σου, είν’ εδώ…
όπως τ’ άφησες…
Μόνον η πλήξη, στη σκόνη
φτιάχνει μάταιους κύκλους
με το δάχτυλο.
Το μικρής κλίμακας πλοίο,
σαλπάρισε
μία παλαιά του καθρέφτη μορφή,
αυτομόλησε
μαζί και οι μνήμες
οι φωνές.
Όλα σου, είν’ εδώ,
μα δεν είναι όπως τ’ άφησες:
Φεύγοντας,
ξέχασες να κλείσεις την πόρτα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ο Γιώργος Ν. Μανέτας, είναι απόμαχος Έλληνας ναυτικός ⚓ και ποιητής.
Γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1961 στην Αθήνα από Κερκυραίους γονείς
και από το 1990 είναι νυμφευμένος με την ποιήτρια Δήμητρα Δελακούρα
(Λιζέτε Ντε Σόουζα Σερκέιρα). Τα έτη 1977 - 1996 εργάστηκε ως ναυτεργάτης
σε ελληνικής και ξένης πλοιοκτησίας φορτηγά και γκαζάδικα ποντοπόρα πλοία.
Είναι τακτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών
Γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1961 στην Αθήνα από Κερκυραίους γονείς
και από το 1990 είναι νυμφευμένος με την ποιήτρια Δήμητρα Δελακούρα
(Λιζέτε Ντε Σόουζα Σερκέιρα). Τα έτη 1977 - 1996 εργάστηκε ως ναυτεργάτης
σε ελληνικής και ξένης πλοιοκτησίας φορτηγά και γκαζάδικα ποντοπόρα πλοία.
Είναι τακτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών
από τα τέλη της προηγούμενης χιλιετίας, στην οποία έχει διατελέσει πρόεδρος
της Εξελεγκτικής Επιτροπής (2018 - 2020) καθώς και πρόεδρος
του Πειθαρχικού Συμβουλίου της για τα έτη 2022 – 2024.
'Eχει εκδώσει τα βιβλία:
Θάλασσα, ποιήματα (1997)
Αστρολάβος, ποιήματα (1998)
Οξυτέρα Εγγυτάτη, ποιήματα (1999)
Ναυσίν Άριστοι, ποιήματα (2001)
CD Ανθολογία Ποιημάτων (2004)
Ναυσίν Άριστοι, ποιήματα τόμος Α' (2018)
Της Θάλασσας, ποιήματα τόμος Β' (2018)
από τις εκδόσεις Αρισταρέτη - Τιμής Ένεκεν
Πρώτο μέρος
Ποιήματα "Της θάλασσας ⚓" ... 1977 - 1996
Aνθολόγιο ποίησης Α'
ΘΑΛΑΣΣΑ
Στη Δήμητρα - Λιζέτε
Δεν ξέρω, πού 'σαι Θάλασσα, να στρέψω το καράβι
να ξεπηδήσω απ' τα νωθρά νερά του ποταμού,
να φύγω, από το μόλο αυτό που με κρατούν οι κάβοι,
και να βρεθώ σε χάλασμα θαλασσινού καιρού.
- Με το καράβι, εξώθησε και φτάσε απ' τη μεριά μου
και στα δαρμένα κύματα, θε να σ' αναζητώ!
Κι όταν σε ντύσω θάλασσα μετά, με τα σκουτιά μου,
ως θα 'σαι κι αξελόγιαστος, θα σ' αρραβωνιστώ.
- Αν είναι αλήθεια, Θάλασσα, να στρέψω το καράβι,
φτερά να βάλω πάνω του, κοντά σου να βρεθώ!
Μα ξέρεις ... κάπου, κάποτε, στου ποταμού τη χάρη,
κάποια καλόμορφη γοργό μ' έσυρε στο βυθό.
- Θα νοσταλγώ στα κύματα, εγώ, το ακροθαλάσσι,
κι όταν θα ρθείς την άμπωτη, κρώξε φωνή του γλάρου.
- Στις Ατλαντίδες μήνυσα, έχει ο καιρός χαλάσει,
και με γραφίδα σου ιστορώ: Είναι θαμπό του φάρου.
- Στέκουν δυο κόσμοι ανάμεσα, κοχύλια και κοράλλια.
Θα περιμένω πάντοτε, παιδί, του ποταμού.
- Καταμεσής σου, Θάλασσα, κοιτώντας με τα κιάλια,
θα λογαριάζω εσένανε στ' αστέρια τ' ουρανού.
- Το γλυκερό μου, πάνωθε στα χείλη σου και πάλι!
Αρχέγονη γεύση γλυκιά, κι αν θέλεις τη παντρεύω.
- Κάτω απ' το φως του φεγγαριού μοιάζεις, Θάλασσα, ζάλη,
άγνωρος τόπος μακρινός που μέσα ταξιδεύω.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Νηνεμία
Τη Θάλασσα διψώ, τη θεογόνα,
του στολιστή το χέρι στα βαθιά.
Ας είχα του πελάγου μια σταγόνα,
σπουδή να τήνε κάνω στ' ανοιχτά.
Το βάπτισμα να πάρω του ανέμου,
την δύναμη της βρόχινης ροπής,
η ομίχλη να στραγγίζει απάνωθέ μου,
του ορίζοντα να μένω εραστής.
Στις γέφυρες να βρίσκομαι τα βράδια,
τ' αστέρια ν' αναλάμπουν στις σκιές,
και μέσα στο λυκόφως, τα σκοτάδια
να παίρνουνε παράξενες μορφές.
Ιέρεια, του μύθου κολυμβήθρα,
το κάλεσμα προσμένω στην ακτή.
Με τρίχινο βαφτήρι εδώ που ήρθα,
σταρώνω με τ' αλάτι το κορμί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύμα
- Αλάργα μέσ' απ' τα ποτάμια ταξιδεύω...
Έχω περάσει στα μαλλιά του ωκεανού.
Νερένια άβυσσο, το γούστο που γυρεύω:
«Κοχύλι Τρίτωνος, την δόξα του χαμού!»
Ξέρω το κύμα, τον βυθό και την αντάρα!
Έχω για ορμήνια του Νηρέα μυστικά...
Και με βλογούνε οι Νηρηίδες στην κατάρα,
όπως τη στέλνει ο Ποσειδώνας στ' ανοιχτά.
- Όταν ματίσεις τη σκουριά με το κορμί σου,
λαμπρή να βάλεις φορεσιά με τη Στριδώνα.
Να μοιάζει απόκοσμη στη λίθο η μορφή σου,
όπως στις πρώρες των Φοινίκων, η γοργόνα.
Πρόσφερε το αίμα σου, για θάλασσα κι αλάτι·
κι αν η Αμφιτρίτη δεν ρισκάρει ανταλλαγή,
δώσ' της εκείνο από κοχύλι το 'να μάτι
και ρίξ' τη εκεί, απ' όπου ήρθε, να πνιγεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Πορεύομαι
γλάρους ακίνητους, καθώς
τη σύναξη θωρούν, της αθερίνης.
Την Αίθρα ή την Γαλάτεια
σε πύρινες ανάμεσα ηλιαχτίδες.
Την ακύμαντη εμπρός μου Γαλάζια,
την έμβρυα βαθυκύανη άρμη.
Ξυλάρμενα και χάλκινα στον όγκο των αφρών
που σέρνουνε πεισματικοί βοριάδες λαμνοκόποι.
Της βροχής την αντίλαλη πτώση,
τους δαίμονες αφρούς δίχως απόχρωση.
Όσες αγάπησα στο θάμπος του πυρός
μάγισσες κοσμομάντισσες σε ράχες πολυκύμαντες.
Την ξέθωρη γραμμή του ορίζοντα,
τους θύσανους διάφεγγους Διόσκουρους.
Σκιές στο διάμηκες,
στο κιάλι της μπαλέστρας.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αντιγνωμία
- Πάει καιρός, που ανάλαφρα την ταξιδεύω.
Για την ανεύρετη ομορφιά για τ' αφρισμένα χείλη.
Για τ' όνειρο, της λευτεριάς του μακρινού πελάγου.
Για τις χαρές, που μου 'δωσε, κι αυτή με τη σιωπή της...
Το κεντημένο αγάπησα, στον ήλιο της φουστάνι.
Τα θάμνα, τ' αφροστόλιστα και λυγερά μαλλιά της:
Καθώς διαβαίναν τα πουλιά κι ακούρμαζαν οι γλάροι,
το φτέρωμά τους χάιδευε με το γαλάζιο χέρι.
- Αναζητώντας, μέσα μου την τρυφερή φωνή της,
το θέλησα, ταξιδευτή, να βυθιστώ μαζί της.
Με τη σφοδρή ανατάραξε παλάμη, την ψυχή μου.
Με θέλησε στα κύματα, σα να 'τανε η καλή μου.
Με μέθυσε, κάποιαν αυγή με το χαμόγελό της.
Mε το κρασί του αλμόλοιπου με λαχταράει δικό της
και με γλεντάει στ' ακρόβραχο, εκεί που σπάει το κύμα,
εκεί μου φτιάχνει γλυκερό το τελευταίο μου σχήμα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Προσήνεμος
- Για σένα, ξάγναντα μια θάλασσα θωρώ
κι ό,τι ωφελεί τη μνήμη μου, σου γράφω.
Το κάθε σύθαμπο χαρώ
και σε καμβά το ράφω.
- Θυμούμαι, τότε που έφευγες ταξίδι σοροκάδα
κι ήρθα μικρό και κάθισα στην πρύμνη, χελιδόνι.
Λεπτουργικά, μαστόρευες μιαν άγνωστη Κυκλάδα,
στου ξύλου το τιμόνι.
- Θυμούμαι, απ' όταν έφυγα με τη βοή του ανέμου,
τις βορινές τις θάλασσες τα πλάσματα σκοτάδια.
Τον αφρισμένο σάλαγο που σπούσε απάνωθέ μου,
θυμούμαι όλα τα βράδια.
Κάθε γραμμή του ορίζοντα τα δίπλατα λιμάνια,
της Κύπρου τα λιθόστρωτα την Δαμασκό στο βάθος.
Την Εσπεράνσα, που έφερνε στο Μπέλεμ τα βοτάνια,
και παρασέρνω λάθος.
Τον μελωδό, που κούρσεψε στο Βίδο απ' τη Σπιανάδα,
έναν μικρόν ανάγλυφο σε στύλο Ποσειδώνα.
Και κάποια νύχτα, σε όνειρο, πως ήρθα στην Ελλάδα
για σε, ξωθιά γοργόνα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Γραίγος
- Έλα στην πλώρη να με βρεις
με το φανάρι της θυέλλης.
Υπό το γκρίζο της νεφέλης
μοιάζεις το φως της λυκαυγής.
Ανέβα πάνω στην ανέμη! - Δες, γυρίζει;
Βίρα την άγκυρα στη μπόμπα τη λειψή.
Αν με το σκόρτσα η ματισιά δεν τη στηρίζει,
βάλε το χέρι στην ανάγκη, το δεξί.
Παίξε σινιάλο με τα φώτα της θυέλλης
και προφυλάξου, απ' τον καιρό που σε χτυπά.
Άμα σε χάσω από το θάμπος της νεφέλης
σε ξαναβρίσκω, στις ακτές του Μακαπά.
Σιέστα σε ρέπι, με μαυλίστρα της Μακούμπα,
ψυχρή, σαν πράσινη γουστέρα του Νεπάλ.
Στο Πόρτο Βέλιο ταξιδεύεις, στη Καρούμπα,
στο Μάτο Γκρόσο, στη Μπραζίλια, στο Νατάλ.
- Μα τι λογιάζεις μες στο βράδυ;
Στέκω της γέφυρας σκοπός!
- Σε βγάζω μέσ' απ' το σκοτάδι,
στο νοερό διάχυτο φως!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το καράβι
Η νύχτα αυτή, που της αυγής προβόδισε το ντύμα,
λούζει με δάκρυα νοτερά της υγρασίας, καράβι:
Αυτό όπως πλέει μες στην ωχρή λιγόφωτη νεφέλη,
μοιάζει ταξίδι απόκοσμο να προσδοκά, σε αβύσσους.
Σε αυτό το ανέγγιχτο πυκνό και αδιόρατο σκοτάδι,
διασπάει αργά τους μυστικούς και χωροχρόνους κόσμους,
τόσο, που στ' άφθαρτα σημεία των καταρτιών του πάνω,
μνήμες - θηλιές και γογγυσμοί, με μυστικά αχερούσια.
Από τα ξάρτια του γκρεμοί αρχαίων οστέινων κόσμων
με λίθινες συρτές λαλιές, σαν ψαλμωδία δαιμόνων -
με αφορεσμών ονόματα κι αναθεμάτων μίση,
αυτά τα χάη θανάσιμα διαρρήγνυαν, βρίζοντάς τα.
Τη νύχτα αυτή, η ερεβική και μεσονύχτια σκέψη,
στους οδυρμούς της πρόσθεσε τ' αρχαίο αυτό καράβι.
Στ' ανοίγματα και στις οπές του μυστικού της κόσμου,
ψίθυροι - αβάσταχτοι τριγμοί· θροϊσματα υγρανθέμων.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θύμηση
Πάλι χθες στο εικονοστάσι σαν να σβήστηκε το φως μου·
γιε μου - εσύ, πικρό κομμάτι της ζωής μου, μακρινό...
σε ποιας Θάλασσας τη μέση, σε ποιαν άκρη αυτού του κόσμου
ταξιδεύεις και δεν βλέπω πίσω να ΄χεις γυρισμό;
Σαν να μου χτυπάει την πόρτα κάθε θόρυβος που φτάνει
μα στην κάμαρά σου, γιε μου, το κρεβάτι σου αδειανό.
Το κρεβάτι αυτό που στρώνω και χαϊδεύω, που 'χα γιάνει
το κορμάκι σου εκεί πάνω, τώρα μοιάζει νεκρικό.
Θέλω λίγο ν' αγκαλιάσω την ανέγγιχτη ψυχή σου
πριν τα μάτια μου σφαλίσω και δεν έχουν μνήμη πια.
Έλα, εγώ μονάκριβέ μου που καρτέραα τη ζωή σου
και τη στόλιζα με τ' άνθη της ψυχής μου, γιασεμιά.
Πριν η νύχτα χαμηλώσει και μ' αγγίξει το σκοτάδι
και σ' αυτό το εικονοστάσι πια το φως μου σκορπιστεί,
έλα να σ' αγγίξει λίγο της υστέρησης το χάδι,
και της θύμησής σου ο πόνος κάπως μέσα μου σβηστεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Μνήμες
Στον άταφο ναύτη
Στην γοερή σού ορκίζομαι κείνη κραυγή του φάρου
και στου βυθού που ξάπλωσες την άμμο τη νωπή,
θύρα να βρω στα βάθη της ν’ ανταμωθώ του Χάρου
τ’ ανήλια εκείνα δώματα που κατοικεί η σιωπή.
Κι όταν θα βρω το σκοτεινό του Χάροντα λημέρι,
τα πιο ακριβά μαλάματα θα δώσω και σκουτιά,
για να σου σφίξω ακόμη μια στερνή φορά το χέρι
πριν σε πλαγιάσει ατίμητο του ερέβους η ερημιά.
Πριν να σε λούσει πένθιμα το φως απ’ το φεγγάρι
και πριν της λήθης τ’ όνομα στην πέτρα σου γραφτεί,
βάζω την πένα στο χαρτί και κάνω την δοξάρι
για να τους πω πως χάθηκες δίχως κλαυθμό, ταφή:
Λέξεις συλλέγω ιάσμινες να πλέξω το στεφάνι
μα η ρίμα βγάζει συμφορά και στεναγμού λυγμό.
Στο θλιβερό ταξίδι σου, η πένα μου αποκάνει,
πενθεί και υγραίνει ως να 'τανε κι εκείνη από πνιγμό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κάθε που βράδιαζε, το σπίτι ονειρευόσουνα,
Εδώ, για γούστο προσκυνούν πίστης βαθύ γαλάζιο
Εσπεράνσα
Πυρόξανθη, σαν τη φωτιά και σαν τον ήλιο, ξένη,
Nτυνόσουν με το κόκκινο, να σου ποθούν τα χείλη.
Βιαζόσουν, για ν' αγαπηθείς πριν η καρδιά σβηστεί.
Της παρθενιάς το τίμημα στο καθαρό μαντήλι
το ξόδεψες, χωρίς να δεις τον Έρωτα - ληστή.
Αυτός ο κόσμος δεν χωρά για που 'θελες να παίξεις.
Παράσκυψες να τον διαβείς μα η κλειδωνιά κλειστή.
Συνωστισμοί που προσδοκούν τ' άλικο φως να φέξεις
προσμένουν, για τ' αγγελικό δίχως πτυχές κορμί.
Πληθυντικός το στόμα σου και το χαμόγελό σου.
Ήρθ' ο καιρός και πέταξες με τα φτερά κλειστά.
Παρακαλούσες να μη δεις μπροστά το διάβολό σου.
Που σ' ενοχλούσαν φέγγουνε τα κόκκινα σβηστά.
γλάρους ακίνητους, καθώς
τη σύναξη θωρούν, της αθερίνης.
Την Αίθρα ή την Γαλάτεια
σε πύρινες ανάμεσα ηλιαχτίδες.
Την ακύμαντη εμπρός μου Γαλάζια,
την έμβρυα βαθυκύανη άρμη.
Ξυλάρμενα και χάλκινα στον όγκο των αφρών
που σέρνουνε πεισματικοί βοριάδες λαμνοκόποι.
Της βροχής την αντίλαλη πτώση,
τους δαίμονες αφρούς δίχως απόχρωση.
Όσες αγάπησα στο θάμπος του πυρός
μάγισσες κοσμομάντισσες σε ράχες πολυκύμαντες.
Την ξέθωρη γραμμή του ορίζοντα,
τους θύσανους διάφεγγους Διόσκουρους.
Σκιές στο διάμηκες,
στο κιάλι της μπαλέστρας.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αντιγνωμία
- Πάει καιρός, που ανάλαφρα την ταξιδεύω.
Για την ανεύρετη ομορφιά για τ' αφρισμένα χείλη.
Για τ' όνειρο, της λευτεριάς του μακρινού πελάγου.
Για τις χαρές, που μου 'δωσε, κι αυτή με τη σιωπή της...
Το κεντημένο αγάπησα, στον ήλιο της φουστάνι.
Τα θάμνα, τ' αφροστόλιστα και λυγερά μαλλιά της:
Καθώς διαβαίναν τα πουλιά κι ακούρμαζαν οι γλάροι,
το φτέρωμά τους χάιδευε με το γαλάζιο χέρι.
- Αναζητώντας, μέσα μου την τρυφερή φωνή της,
το θέλησα, ταξιδευτή, να βυθιστώ μαζί της.
Με τη σφοδρή ανατάραξε παλάμη, την ψυχή μου.
Με θέλησε στα κύματα, σα να 'τανε η καλή μου.
Με μέθυσε, κάποιαν αυγή με το χαμόγελό της.
Mε το κρασί του αλμόλοιπου με λαχταράει δικό της
και με γλεντάει στ' ακρόβραχο, εκεί που σπάει το κύμα,
εκεί μου φτιάχνει γλυκερό το τελευταίο μου σχήμα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Προσήνεμος
- Για σένα, ξάγναντα μια θάλασσα θωρώ
κι ό,τι ωφελεί τη μνήμη μου, σου γράφω.
Το κάθε σύθαμπο χαρώ
και σε καμβά το ράφω.
- Θυμούμαι, τότε που έφευγες ταξίδι σοροκάδα
κι ήρθα μικρό και κάθισα στην πρύμνη, χελιδόνι.
Λεπτουργικά, μαστόρευες μιαν άγνωστη Κυκλάδα,
στου ξύλου το τιμόνι.
- Θυμούμαι, απ' όταν έφυγα με τη βοή του ανέμου,
τις βορινές τις θάλασσες τα πλάσματα σκοτάδια.
Τον αφρισμένο σάλαγο που σπούσε απάνωθέ μου,
θυμούμαι όλα τα βράδια.
Κάθε γραμμή του ορίζοντα τα δίπλατα λιμάνια,
της Κύπρου τα λιθόστρωτα την Δαμασκό στο βάθος.
Την Εσπεράνσα, που έφερνε στο Μπέλεμ τα βοτάνια,
και παρασέρνω λάθος.
Τον μελωδό, που κούρσεψε στο Βίδο απ' τη Σπιανάδα,
έναν μικρόν ανάγλυφο σε στύλο Ποσειδώνα.
Και κάποια νύχτα, σε όνειρο, πως ήρθα στην Ελλάδα
για σε, ξωθιά γοργόνα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Γραίγος
- Έλα στην πλώρη να με βρεις
με το φανάρι της θυέλλης.
Υπό το γκρίζο της νεφέλης
μοιάζεις το φως της λυκαυγής.
Ανέβα πάνω στην ανέμη! - Δες, γυρίζει;
Βίρα την άγκυρα στη μπόμπα τη λειψή.
Αν με το σκόρτσα η ματισιά δεν τη στηρίζει,
βάλε το χέρι στην ανάγκη, το δεξί.
Παίξε σινιάλο με τα φώτα της θυέλλης
και προφυλάξου, απ' τον καιρό που σε χτυπά.
Άμα σε χάσω από το θάμπος της νεφέλης
σε ξαναβρίσκω, στις ακτές του Μακαπά.
Σιέστα σε ρέπι, με μαυλίστρα της Μακούμπα,
ψυχρή, σαν πράσινη γουστέρα του Νεπάλ.
Στο Πόρτο Βέλιο ταξιδεύεις, στη Καρούμπα,
στο Μάτο Γκρόσο, στη Μπραζίλια, στο Νατάλ.
- Μα τι λογιάζεις μες στο βράδυ;
Στέκω της γέφυρας σκοπός!
- Σε βγάζω μέσ' απ' το σκοτάδι,
στο νοερό διάχυτο φως!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το καράβι
Η νύχτα αυτή, που της αυγής προβόδισε το ντύμα,
λούζει με δάκρυα νοτερά της υγρασίας, καράβι:
Αυτό όπως πλέει μες στην ωχρή λιγόφωτη νεφέλη,
μοιάζει ταξίδι απόκοσμο να προσδοκά, σε αβύσσους.
Σε αυτό το ανέγγιχτο πυκνό και αδιόρατο σκοτάδι,
διασπάει αργά τους μυστικούς και χωροχρόνους κόσμους,
τόσο, που στ' άφθαρτα σημεία των καταρτιών του πάνω,
μνήμες - θηλιές και γογγυσμοί, με μυστικά αχερούσια.
Από τα ξάρτια του γκρεμοί αρχαίων οστέινων κόσμων
με λίθινες συρτές λαλιές, σαν ψαλμωδία δαιμόνων -
με αφορεσμών ονόματα κι αναθεμάτων μίση,
αυτά τα χάη θανάσιμα διαρρήγνυαν, βρίζοντάς τα.
Τη νύχτα αυτή, η ερεβική και μεσονύχτια σκέψη,
στους οδυρμούς της πρόσθεσε τ' αρχαίο αυτό καράβι.
Στ' ανοίγματα και στις οπές του μυστικού της κόσμου,
ψίθυροι - αβάσταχτοι τριγμοί· θροϊσματα υγρανθέμων.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θύμηση
Πάλι χθες στο εικονοστάσι σαν να σβήστηκε το φως μου·
γιε μου - εσύ, πικρό κομμάτι της ζωής μου, μακρινό...
σε ποιας Θάλασσας τη μέση, σε ποιαν άκρη αυτού του κόσμου
ταξιδεύεις και δεν βλέπω πίσω να ΄χεις γυρισμό;
Σαν να μου χτυπάει την πόρτα κάθε θόρυβος που φτάνει
μα στην κάμαρά σου, γιε μου, το κρεβάτι σου αδειανό.
Το κρεβάτι αυτό που στρώνω και χαϊδεύω, που 'χα γιάνει
το κορμάκι σου εκεί πάνω, τώρα μοιάζει νεκρικό.
Θέλω λίγο ν' αγκαλιάσω την ανέγγιχτη ψυχή σου
πριν τα μάτια μου σφαλίσω και δεν έχουν μνήμη πια.
Έλα, εγώ μονάκριβέ μου που καρτέραα τη ζωή σου
και τη στόλιζα με τ' άνθη της ψυχής μου, γιασεμιά.
Πριν η νύχτα χαμηλώσει και μ' αγγίξει το σκοτάδι
και σ' αυτό το εικονοστάσι πια το φως μου σκορπιστεί,
έλα να σ' αγγίξει λίγο της υστέρησης το χάδι,
και της θύμησής σου ο πόνος κάπως μέσα μου σβηστεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Μνήμες
Στον άταφο ναύτη
Στην γοερή σού ορκίζομαι κείνη κραυγή του φάρου
και στου βυθού που ξάπλωσες την άμμο τη νωπή,
θύρα να βρω στα βάθη της ν’ ανταμωθώ του Χάρου
τ’ ανήλια εκείνα δώματα που κατοικεί η σιωπή.
Κι όταν θα βρω το σκοτεινό του Χάροντα λημέρι,
τα πιο ακριβά μαλάματα θα δώσω και σκουτιά,
για να σου σφίξω ακόμη μια στερνή φορά το χέρι
πριν σε πλαγιάσει ατίμητο του ερέβους η ερημιά.
Πριν να σε λούσει πένθιμα το φως απ’ το φεγγάρι
και πριν της λήθης τ’ όνομα στην πέτρα σου γραφτεί,
βάζω την πένα στο χαρτί και κάνω την δοξάρι
για να τους πω πως χάθηκες δίχως κλαυθμό, ταφή:
Λέξεις συλλέγω ιάσμινες να πλέξω το στεφάνι
μα η ρίμα βγάζει συμφορά και στεναγμού λυγμό.
Στο θλιβερό ταξίδι σου, η πένα μου αποκάνει,
πενθεί και υγραίνει ως να 'τανε κι εκείνη από πνιγμό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της θάλασσας και της στεριάς
"Πλησιέστεροι της αβύσσου, μόνον οι της ποιήσεως μυημένοι"
Κάθε που βράδιαζε, το σπίτι ονειρευόσουνα,
φύλλα μυρτιάς κι ένα κλωνί βασιλικού.
Κάποια ροδιά, που από μικρός εκεί κοιμόσουνα,
τη φανταζόσουνα σκοπό, παραμυθιού.
Δεν επιτρέπονται παιχνίδια του μυαλού.
Εδώ 'χει τέρατα - θεριά, κι αυτό να νοιάζεσαι•
δεν έχουν χώρο εδώ, τα αισθήματα του νου.
Τα παραμύθια εδώ δεν έχουνε χρησμούς.
Ούτε ορισμούς θα βρεις, η μοίρα καθώς πλέκεται,
πάλι ξεπλέκεται, με αέναους χωρισμούς.
Μαυροντυμένες, είν' οι δόλιες μας ψυχές.
Πού 'ναι το φως; Πού 'ν' της χαράς μας τα δακρύσματα;
Εδώ, φυτεύουμε οικτιρμούς, συνενοχές.
Εδώ είν' οι πάροδοι, με τ' άγρια του θεού.
Εδώ δεν έφερε κανένας μας τη μάνα του·
oύτε λιβάνι και καντήλι, στεριανού.
Δεν έχει ανθρώπινες
φωνές, χαρές και περιπάτους;
- Δεν έχει, δέντρα και φωνές, περίπατους κι αηδόνια.
Αυτά, που φέρουνε λαλιά, στ' ανθρώπινα δε μοιάζουν.
Ούτε τα μύρα - επτάνησα των λουλουδιών μου, εκείνα ...;
- Ούτε καντούνι να διαβείς, στεριά για να σε δούνε
να σε ξεπροβοδίσουνε, στ' αχώματο μνημούρι.
Ούτ' ένα δέντρο, τόσο δα, να 'χει σκιά η ταφή μου;
- Ούτε σε χλόη μη δροσιστείς, ούτε να την αγγίξεις,
θα τρέξουν τα βαθύρριζα, πριν πάνω της κυλήσεις.
Ούτε αγρυπνίας συγχώρεση μη νιώσω στις αισθήσεις;
Ούτε την πένθιμη κραυγή, της μάνας μοιρολόγι
ν' αφουγκραστώ και μέσα μου, να πάρω στο ταξίδι ...;
Ούτε σταυρός, ούτε πομπή, ούτε κι οσμή, λιβάνου.
Σ' αυτήν εδώ, τη θάλασσα, μήτε και Χάρος, μένει ...
Σαν βρεις εξώθυρα να μπεις, δεν βρίσκεις, για να φύγεις ...
- Ούτε κι ανθρώπινες φωνές θ' ακούσεις, να μιλάνε.
Εδώ, μόνο γλαρόπουλα που σιγοτραγουδάνε,
που 'χουν παιδιάτικες φωνές, όμοιες με των αγγέλων.
ούτε παράθυρο ανοιχτό, ρημάδι, λίγο κήπο.
Δεν έχει δρόμο να διαβείς, πόρτα, ν' ακούσεις χτύπο.
Εδώ, η σιωπή είν' ανείπωτη, μόνο αφρισμοί κυμάτων.
Ούτε 'χει μάνα κι αδερφή, κάποιον, να σου μιλήσει.
Μόνο ακατάληπτες φωνές, μόνο θυμοί και μίση.
Εδώ, δεν έχει πεθαμό, μόνο πνιγμό έχει, μόνο...
Ομίχλη
Εδώ, για γούστο προσκυνούν πίστης βαθύ γαλάζιο
και προσδοκούν μιας άγνωστης παντιέρας χρώμα!
Εδώ, μεσίστια κρέμομαι κι αλλάζω
στάση το σώμα.
και φέρε μου μια θάλασσα κι ανάμεσα στα φύκια
βυθό· χιαστή και κρύβεσαι δεμένη στο κατάρτι,
αλήθεια:
- Σκιά στο σύννεφο η νυχτιά νύφη στα βράχια η χάση!
- Όπου φεγγάρι αγάπησες απάστραψε η σελήνη
με βιάση!
- Γονυπετής σε δούλο μου κι οι μάγισσες γοργόνες
θρέφουν φτερά στης πλάτης μου το σχήμα,
για αιώνες.
κι ό,τι διασχίσει ανάμεσα των λιμανιών, δεμένα
μπρος να τα γείρει, αφύλαχτα, τη νύχτα
μιας άγκυρας καδένα!
Εσπεράνσα
Πυρόξανθη, σαν τη φωτιά και σαν τον ήλιο, ξένη,
κοχύλι ψάχνω να κρατεί τα γκρέμια σου μαλλιά.
Λυσίκομη, δεν σε θωρώ στο φως οπού σε ραίνει.
Φασματική, δε σε μπορώ να σ' έχω γι’ αγκαλιά.
ως λικνιζόταν το κορμί στο λιγοστό το φως,
την ώρια έλουζε σκιά μια μαγεμένη αχτίδα,
τόσο, που ποίημα μου 'γινε κι απώτερος σκοπός:
κι ήθελα τόσο να της πω μια καλησπέρα,
όταν οι στάλες πέφτανε με τον αέρα
και υγραίναν του προσώπου της κάθε πτυχή.
κισσός πλεγμένος πέφταν τα μαλλιά της,
το κόκκινο στα χείλη είχε το στόμα της
και κάτι από τα σύννεφα η ματιά της.
και σκουλαρίκι έναν αστέρα λαμπερό.
Έμοιαζε κύμα ζωγραφιάς, ανέμου χάρη!
Είχε τον ήλιο περασμένο στο λαιμό.
με τη βροχή, προς ένα γκρίζο ουρανό.
Μες στα ταξίδια, είναι ο πόνος και το χάδι,
που ακολουθούν σε κάθε τόπο μακρινό».
Να ζω στην άβυσσο μπορώ με γύρω μου στοιχειά.
Μα δεν μπορώ να σε ξεχάσω, ξένη αγαπημένη.
Απ' έρωτα μου 'χει πληγεί, η δύστυχη καρδιά.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κόκκινο
Κόκκινο
Nτυνόσουν με το κόκκινο, να σου ποθούν τα χείλη.
Βιαζόσουν, για ν' αγαπηθείς πριν η καρδιά σβηστεί.
Της παρθενιάς το τίμημα στο καθαρό μαντήλι
το ξόδεψες, χωρίς να δεις τον Έρωτα - ληστή.
Αυτός ο κόσμος δεν χωρά για που 'θελες να παίξεις.
Παράσκυψες να τον διαβείς μα η κλειδωνιά κλειστή.
Συνωστισμοί που προσδοκούν τ' άλικο φως να φέξεις
προσμένουν, για τ' αγγελικό δίχως πτυχές κορμί.
Πληθυντικός το στόμα σου και το χαμόγελό σου.
Ήρθ' ο καιρός και πέταξες με τα φτερά κλειστά.
Παρακαλούσες να μη δεις μπροστά το διάβολό σου.
Που σ' ενοχλούσαν φέγγουνε τα κόκκινα σβηστά.
Πλήθη τ' αφίλητα πενθούν τεφρά τώρα σου χείλη.
Ο νυκταλήτης διάττοντας περνάει και σε θρηνεί.
Τ' αγγέλου ακούστηκε λυγμός λιγόθυμος στην πύλη.
Αστράφτει. Γύρω σου βροχή. Σιγή παντοτινή.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ενοχές
Νύσταξες. Τ' αποτσίγαρο στο χέρι σου. Η ώρα, τρεις.
Απομεινάρια οι ενοχές
πλάι στων χειλιών την άκρια.
Λευκές οι αισθήσεις. Ψίθυροι
σιωπής, μιας προσευχής
ξόρκιζαν και μυρώνανε
κάθε στοιχειό απ' τα δάκρυα.
Κρεμάστηκε από των χειλιών το φίλημα η ευχή σου.
Χώρεσε ο χρόνος μια ρωγμή και μου 'γινες σοφός.
Βαρέθηκα τους στοχασμούς και την παράκρουσή σου.
Ξάγρυπνος είμαι. Φίλα με. Προβάρω τ' απεχθές.
Η φλέβα ράγισε από χθες χολή κι άλλη δεν έχω.
Ζεις μες σε κέλυφος σκορπιού που κατοικούσα χθες.
Ξέρω σημάδι. Ρίξε μου, κι εγώ θα σε προσέχω.
Εγώ. Που εσένα σκέπασα την άδεια μου τη σφαίρα.
Ξημέρωσε. Ας πληρωθώ. Τα όνειρα ακριβά...
Θέλω, στη μέθη της αυγής. Έλα, μιαν άλλη μέρα...
Οι πεθαμένοι
Μήπως... γνωρίζοντας το ριζικό μου
τα νύχτια σχήματα, πριν γεννηθώ,
στα βάθη φτιάχνανε κάτι δικό μου...
που δυσκολεύομαι να θυμηθώ;
φτάσαν νυχτιάτικα μέχρις εμέ;
Μην είναι φίλοι μου, αγαπημένοι;
Πόνο λιγότερο δώσε καημέ!!
κάτι απ' τον πόνο τους, κάποια κραυγή;
Τη σεπτή σάρκα τους να τήνε ραίνω;
Πλάσματα, oρέγεστε πριν την αυγή;
κι αδιάφορα να μη σκιαχτώ;
Απ' τα λυσίκομα, μαύρα μαλλιά τους,
να 'φτιαχνα κόμπους μου για φυλαχτό;
κι αντί στη θέση τους, βρίσκομ' εγώ;
Μήπως... μολύνθηκα μιας ξεχασμένης
αρρώστιας άγνωστης, γι' αυτό ριγώ;
Νάν' της ξαγρύπνιας μου, τα φοβερά!
Αχ, και να λύτρωναν στην πρώτη αχτίδα,
βόγκοι και ψίθυροι και πνιγερά!!
Πες μου
κορμί που αγάπησα και ρίγησα κει πάνω
και στ' όνομά σου, γέννησα ζωγράφους, ποιητές,
πόσο πολύ μ' αρνήθηκες και στο χαμό δε φτάνω;
Ποιος προσδοκά ένα μάρμαρο, χώμα και προσευχές;
κι ήμουν εγώ στολίδι σου, κι ήσουν εσύ, για με ...
Μήπως και δεν αγάπησα την άγρια υγρή σου σάρκα;
Όμοια, ποιος σε τραγούδησε, όπως εγώ, καημέ;
που τιμητής σου απέγινα κι απόμεινα στερνός,
νύχτα, σαν έρθει ο Θάνατος και βρει κρίματα να 'χω,
ως πελαγίσιος θα κριθώ, ή ως κάποιος... στεριανός;
Θυμάμαι
Όπου κι αν βρίσκομαι, όπου και να 'μαι,
θέλω ταξίδια και καράβια, να θυμάμαι.
Θέλω του φάρου, τ ' άγιο φως που περιστρέφει,
να μου φωτίζει κάθε σκέψη, που επιστρέφει.
και πάλι, σκέφτομαι, του καραβιού τη ρότα.
Καθώς, στη σκέψη βρίσκομαι κοντά του,
νιώθω πρωτόπειρο πουλί, στο πέταγμά του.
Με φως κατάλαμπρο, τη σελήνη και τ' άστρα.
Καθώς, πολλές οι στιγμές πανωθέ μου,
τα ξέφρενα λόγια θυμάμαι, τ' ανέμου.
παλιές φωτογραφίες μου, που κιτρινίζουν.
Που χρόνια τώρα, κρέμονται στον τοίχο,
και φέρουν στοχασμό, σ' ενθύμιο στίχο.
Θάλασσα ΙΙ
Άλλαξε τ' άγριο κύμα σου και το δασύ μαλλί σου
και βάλε νύφης το λευκό, το ανάριο της θαλάσσης.
Στρώσε σε κλίνη ανέγγιχτη το δροσερό κορμί σου.
Θα νυμφευτώ σε, Θάλασσα, να με χορτάσεις!
κι εσείς, αστέρια, δώσετε τις διαμαντόπετρές σας!
Φέρετε και τα στέφανα, τα χρυσοδαχτυλίδια·
ο Ποσειδώνας έρχεται κι οι Διόσκουροι μαζί του.
κι όσοι από με πικράνθηκαν κι απ' άδικο χαθήκαν,
έρχονται, ν' αντικρίσουνε την ομορφιά του κόσμου.
Να πρωτοδούν ποιος έφτασε. Ποιος μου ζητά το χέρι.
και σ' άλλης Γης τα σύμπαντα, θα προσδοκώ ταξίδια!
Τη μυθική, αν απέδωσα στιχουργικά, μορφή σου,
είναι γιατί όσα μου 'δωσε, ποτέ δεν ήταν ίδια...
Λυκαυγή
Αρχαία κρυστάλλινα γύρω μας βλέμματα
φωτίζουν στο γκρίζο της άναστρης νύχτας
σκιές των βυθών λεκτικές σαν τον άνεμο,
με όψεις χλωμές στην διάφανη ομίχλη.
περνούν συνετά την αντίπλευρη όχθη
πλημμύρες μορφές, στων βυθών τα περάσματα
θρηνούν τις πληγές των ανάσκελων βράχων.
εντός των αφρών της υδάτινης κλίνης,
ενάλια ντυμένοι - γυμνοί ταξιδεύοντας
αλάργα στη χαίτη ενός όστρακου γόνου.
Ουτοπία
Θωρώ στην αχτή την απείραχτην άμμο της.
Την πυκνόφυτη γη, με τις δύσβατες άσπες.
Δεν χαρώ νυσταγμό τόσα χρόνια θωρώντας την
κ' είν' ανώφελη πια μια στεριά που δεν φτάνω.
Στην αδιάβατη γη να βρεθώ της ψυχής μου,
μέχρις ότου τ' άμορφα νέφη σκορπίσουνε
και ξανά πάλι δω την μικρή της Κασσιόπη.
Θυμάσαι…;
Θυμάσαι, γιε μου, τη γιαγιά
που ερχότανε στη σιγαλιά
της νύχτας, να σε πάρει;
Που παραμύθια να σου πει
της ζήταγες, μικρό παιδί,
με το φεγγάρι;
τη νεραϊδίσια της φωνή,
ήθελες μόνο;
Να σου χαϊδεύει τα μαλλιά
και να γιατρεύει με φιλιά,
τον κάθε πόνο;
και λέει, πως σου χρωστάει φιλιά.
Παράπονο έχει.
Πριν απ' τον κόσμο αυτό χαθεί,
θέλει με σε ν' αγκαλιαστεί.
Πια δεν αντέχει.
Λέει πως το σώμα της βαρύ,
- στερνή φορά της...
Έλα, καμάρι μου κι εσύ,
έλα να πέσουμε μαζί,
στην αγκαλιά της.
Τι θέλω
Το πλοίο, να κυλάει αργά, στην φεγγαρόλουστη θάλασσα.
Του φουγάρου οι σπινθήρες, να φτάνουν στον ουρανό
και να γίνονται άστρα πεντάγωνα.
Τα άστρα, να γίνονται μοσχεύματα της ψυχής μου,
κλυδωνισμοί μεσονύχτιοι
κι έρεβος λευκό στους όρμους της.
Τα μάτια μου, φωταγωγοί να εναλλάσσονται.
και να με συντροφεύει ο "Μεγάλος Θαλασσινός"
στην ιόνια γη των πατέρων μου,
στη συναρμογή των λέξεων,
ως να κατοικήσω την διαδοχή
φυλάχτορας, της κουπαστής των πόντων.
Ως να υψωθώ στον δροσισμένο αέρα
γλάρος, με χορτασμένη την ψυχή από θάλασσα.
Μορφές και χρώματα
- Διαπλέοντας, φανταστικό υποβρύχιο διάκοσμο,
διακρίνουμε παράξενα σχηματικά στους βράχους
κι αγκυροβόλια παλαιών παροπλισμένων πλοίων.
Σκιές ενάλιες στη δομή μας δυσκολεύουν κάπως,
όμως περίσσια το ηλιοφώς στα σκοτεινά μας στέλνει
θριαμβικές δέσμες φωτός, μορφές ωραίων θυσάνων.
να δώσουν θαύμα στην ψυχή σας
κι ό,τι σύνθεση χρωματική.
Ας παρασυρθείτε ορμητικά
στους μαγεμένους υγρούς κήπους,
που νεράιδες υφαίνουν μορφές και χρώματα.
Πλάσματα αινιγματικά, σχεδόν αόρατα
διασχίζουν τους αμέτρητους κοραλλιοϋφάλους -
υδρόζωα άπειρα, εντυπωσιακά και ψάρια παραδείσια,
σε λιβάδια κοραλλιογενή ελαφοκέρατα:
Εχθρός το κύμα, κι ο αδιάκοπος ανασασμός
της σάρκας τους το μάρμαρο πληγώνει.
Ναυσίν άριστοι
Σε όσους η μοίρα στάθηκε έρημος
Είναι ανάγκη, να διέρχομαι συνέχεια των Κυκλάδων
ως να πλησιάσω των ματιών τους το βυθό.
Τα σχήματα των μυστικών τους λέξεων ν' ανασύρω
και να τους αποδώσω, με λόγο αρμυρογέννητο.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
και ποιαν αφετηρία της...
Μη δεν αλμάτισαν, στη συμμετρία της μέσα;
Μη δεν σκόρπισαν, πλαγκτόν πολύφωτο,
μ' απροσδιόριστο σχήμα;
Αναψυχή μου η θάλασσα στην άμμο της κλεψύδρας.
Έγειρε σάβανο, τη νύχτα
και κακοσόρισε την τύχη τους, κρυφογελώντας.
Τους έσυρε, στην υγρή κάθοδο της αβύσσου
και βύθισε, των ματιών τους τα έλκηθρα,
σ' ένδυμα φωτός.
Βαρδιάτορες
Κάποιες φορές, στης βάρδιας τις ατελείωτες ώρες,
ψάχνοντας φώτα στο πυκνό και αδιόρατο σκοτάδι,
κείνα τα βλέφαρα βαριά κινούν γι’ άλλο ταξίδι.
(Ύπνε που παίρνεις τα παιδιά, τι φταίω και βασανίζεις;)
κι ένα ταξίδι αδιάκοπο προς στ’ άγνωστο πασχίζει
χαράσσοντας στίγμα να βρει ποιον ήλιο θα διαλέξει.
(Α μαύρη που 'σαι ξενιτιά, και νυχτοκόπα Μοίρα).
και ψάχνει απάνεμο να βρει λιμάνι ν’ απαγκιάσει,
το 'να του μάτι ξαφνικά ξανοίγει και θυμάται.
(Α στεριανέ καλότυχε, που σε κρεβάτι γέρνεις).
βγαίνοντας δήθεν καθαρά να δει από την βαρδιόλα
κείνα τα φώτα που 'ψαχνε στ’ αδιόρατο σκοτάδι.
(Τα χελιδόνια της νυχτός, μαύρους σταυρούς θυμίζουν).
ώστε της δρόσου τ’ αυγινό να τον ξυπνήσει αγέρι
κι οπτήρας πάλι φυσικός το πόστο του να πιάσει.
(Τις κουπαστές, χαράζαμε δυο μαχαιριές τη μέρα).
Θα 'χω να λέω
Όταν τα χρόνια γείρουνε στις πλάτες μου βαριά
από το μόλο κι ύστερα, θε να κοιτάω τα πλοία
ώστε, παλιές μου θύμησες που θα 'ρχονται στο νου,
θα νοσταλγώ κι αδιάκοπα θα γράφω σε βιβλία.
και για νησιά που μου 'τυχαν στην ομιχλώδη αιθάλη,
ώστε, στους χάρτες να 'χουνε σαν στίγμα οι ναυτικοί,
για να μπορούν τη θέση τους να ξαναβρίσκουν πάλι.
και πώς, τις νύχτες ζώνανε τ’ αλλόκοσμα απ’ τα βύθια,
ώστε, ιστορίες οι ξέμπαρκοι που λένε, ναυτικοί,
να διηγούνται ευφάνταστα, καθώς στα παραμύθια.
και πώς, τρεμόσβηναν μετά σα καντηλέρια τ’ άστρα,
ώστε, γι’ αυτούς που χάθηκαν στ’ απύθμενα νερά,
πάνω στο υγρό του τάφου τους, ν’ αφήνουνε μια γλάστρα.
και για ναυάγια που 'χω δει στην πάλλευκή της κόμη,
ώστε, αυτοί που θα 'ρχονται τα χάη της για να δουν,
να 'χουν να λεν, στην άβυσσο πως βρέθηκαν· κι ακόμη
Θα 'χω, να λέω πώς κράζανε στο κύμα τα θεριά,
ώστε, αυτά που αντίκρισα στου κύματος τη ράχη,
να τα μπορούν και οι άπλευστοι, να ζουν απ' τη στεριά.
γράφοντας για της θάλασσας κάθ’ άσχημο κι ωραίο,
από το μόλο κι ύστερα, τα πλοία ως θα κινούν,
θα τα κοιτώ περίλυπος και με λυγμούς θα κλαίω.
Aτλαντικός 5/1982
Το κέντημα
Κίνησες πάλι για ταξίδι. Στο καλό.
Μηδέ που πρόλαβα ν’ ανοίξω το μαντήλι.
Στη θύμησή σου, πλέκω κέντημα – γιαλό.
Θάλασσα λάδι σαν π’ ανάβω το καντήλι.
Βυθούς ακύμαντους στολίζω με κοχύλια.
Ένα γλαρόπουλο προσθέτω που περνά
σ’ έναν ορίζοντα, περίπου δέκα μίλια.
( Πώς ν’ αποδώσω, ως γκρεμίζουνε τ’ αστέρια;
Ήθελα ο κόσμος μας σαν κέντημα πλεχτός).
Μία δόση αυγής δίνω, κι αρπάζω το στα χέρια.
Το καραβίσιο το σκαρί δίχως προπέλα.
( Πίσω απ’ τα χρώματα του νόστου, τ’ ακριβά,
σου 'κρυψα τ’ άλικο το φως, απ’ τα μπορντέλα).
είδωλο δίνουν μια γοργόνα που χορεύει.
Όσο τους σφίγγεις, σου ξεπλέκει απ’ τη γωνιά,
λικνίζει τ’ ώριο της κορμί, και σου τον κλέβει!
Θέλω, πριν ρίξω στα νερά, να το βαφτίσω Ελλάδα!
Πανώριο πέρα να κινεί σε νύχτα δροσερή.
Στου φεγγαριού, τη διάφεγγη να χάνεται χλωμάδα.
Σχεδία
Σε φως κυανό των αστεριών σε θέλω ν’ αντικρύσω.
Σε κάποιο ακύμαντο βυθό να σε συναντηθώ.
Τα δροσερά τα χείλη σου μεμιάς να τα φιλήσω.
Να σ’ αγκαλιάσω κι ύστερα για να σε κοιμηθώ.
Ρανίδα ήθελ’ απ’ άσωτο σανίδι να με βρέχεις.
Ένα κατάρτι ξεβρασμένο απ’ άγριο σου καιρό.
Της αμμουδιάς κόκκος ξανθός σιμά σου για να μ’ έχεις.
Άρμη λευκή του αλμόλοιπου με γύρω της τ’ ωχρό.
Ήθελα εγώ στο πέλαγο λευκό πανί χαμένο.
Βάρκα που ξέσυρε ο καιρός και πήγε την μακριά.
Του ναυαγού που χάθηκε το ντύμα το βρεγμένο.
Βράχος να στέκω αμέριμνος σε κάποια σου ερημιά.
Ήθελ’ αγέρας! κι ήθελα του σύννεφου η βροχούλα,
για να φιλιώνω τα γλυκά με τ’ αλμυρά νερά.
Του νόστου να 'μαι η φαντεζί του κόλπου σου βαρκούλα.
Ήθελα γλάρος, πάνω σου μ’ ώρια λευκά φτερά.
Έν’ ανεμόδαρτο ήθελα να 'μαι σκαρί στο κύμα,
να ταξιδεύω μέσα σου σ’ ολόκληρη τη Γη.
Να 'σαι του έρωτα ο καημός και η στόχαση στη ρίμα.
Να 'σαι η δροσιά στου ξύλου μου την αλμυρή πληγή.
Ανάπαψη να μη χαρώ πριν να με κάνεις κύμα.
Πριν να με κάνεις πέλαγο μ’ αγέρα και βροχή.
Έλα, του ονείρου Θάλασσα, στολίδι μου στη ρίμα,
με άτι λευκό καλπάζοντας, για να χαρεί η ψυχή.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της ξενιτιάς ΙΙΙ
Το λένε τ’ αχαμνά νερά της θάλασσας, τα στέρφα,
το διαλαλούνε τα πουλιά με τον κελαϊδισμό τους,
το λένε τ’ άστρα τ’ ουρανού και το χλωμό φεγγάρι:
Χαρά δεν έχει η ξενιτιά, δεν έχει παρηγόρια.
Το λένε στ’ άπταιστα οι μικρές του κάμπου πεταλούδες,
του ανέμου οι ψάλτες διαλαλούν στ’ ανάμεσα κλωνάρια,
το κράζουνε, κει που ξεσπούν οι γλώσσες των κυμάτων:
Να μην τολμήσεις ξενιτιά, μ΄ ασταύρωτο το στέρνο.
Τα χαμομήλια της πλαγιάς το μολογούν στα σπάρτα,
το λένε τ’ άγρια τα θεριά στα γκρέμια και στα βύθια,
το λεν οι αοιδοί της Κέρκυρας σε μοιρολόι αρχαίο:
Σαν θες να πας στην ξενιτιά, μαύρη να βρω πλερέζα
καθώς, δεν έχει εκεί χαρά, δεν έχει ν’ αποστάσεις,
ίσκιο δεν έχει απ’ αγριλιά και χώμα να πλαγιάσεις.
Με δίχως μύρτους, γιασεμιά, πώς η ψυχή σου, πλέρια;
Πώς σαν πεθάνεις, ξενικό θα σε δεχτούν τ’ αστέρια;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χαράματα
Δώδεκα – τέσσερις· και λες η βάρδια να τελειώσει.
Το 'να σου μάτι κρέμεται στης λήθης το κενό.
Να προσπαθεί τ’ ακοίμητο με τ’ άλλο να φιλιώσει
και να σου κρένει η θάλασσα σε χρόνο αληθινό:
- Κοιτάς; - Νοτιάς θα γύρισε και μου χαλάει τη βλέψη!
- Τ’ ώριο, δικό σου ανάστημα, δεν το 'χα καταγής;
- Τ’ ανέμου η σμίλη λάξεψε μικρόψυχα τη σκέψη
και δεν κρατάει τ’ απόσωσμα, της θύμησης αυτής.
……………………………………….
Νείρεσαι μι’ άγκυρα – σταυρό, με την καδένα σάπια.
Τα κρίματά σου στοίχειωσαν και γίνανε σκουριά.
Τα ψυχοτρόπα σκέφτεσαι μη σου 'φταιξαν τα χάπια.
Βογκάς. Ξυπνάς απότομα κι η ανάσα σου βαριά.
Όμορφο – λες – το πέλαγο, με θάλασσα μπουνάτσα.
Οσμίζεις χώμα, μάραθο και στεριανές αυλές.
(Σκέψη δεν θα 'βρει λεύτερη της προσφυγιάς η ράτσα).
Κάθεσαι. Πίνεις και μεθάς. Οι σκέψεις σου, θολές.
Φουντάγιο. Σκάντζα η βάρδια. Στου σκάπουλου τη διάτα:
– Ξύπνα! – Μα δεν κοιμήθηκα! – Τι κάνεις, από χθες;
"Τις πίκρες και τα βάσανα, στο σπίτι σου παράτα!"
Να τα μουντζώσεις, σκέφτεσαι. Το λες, μα δεν το θες...
II
Στάλαζε, σαν μου μήνυσες τις άγκυρες να πάρω.
Στα σκοτεινά ψηλάφιζα για την επιστροφή.
Το δρόμο οι σπίθες μου 'δειχναν απ’ το μεσαίο φουγάρο
και το λευκό απ’ τ’ απόνερα, σ’ απότομη στροφή.
Τη θάλασσα που κουβαλώ στους ώμους μου, σ' τη φέρνω.
Βιάστηκες για δε μέτρησες τα κύματα σωστά;
Το 'να μου τ’ άκρο το 'χασα και τ’ άλλο μου το σέρνω.
Τα νύχτια αυτά πτερύγια, μου φαίνονται γνωστά.
Μέρες τα ρέλια προσπαθώ μα δεν μπορώ να φτάσω.
Δεν με θωρείς που πνίγομαι; για δε μ’ αναζητάς;
Οι σκύλοι στήσανε χορό και πρέπει να προφτάσω.
Το μπόι στο καραβόπανο, τι θες και το μετράς;
…………………………………….
Απότομα, κει που ξυπνώ μπροστά σ’ έναν καθρέφτη
βλέπω χλωμό το φάσμα μου και κάνω το σταυρό.
Ο σκύλος ο θαλασσινός το καύκαλό μου ερεύτη
ή το μυαλό μου απόκανε στις θάλασσες καιρό;
Φίλος ο Θάνατος παλιός μα δεν ποτέ του τάζω.
Κι αν του γελώ, προσέχοντας μη δώσω κι αφορμή…
Νείρομαι πάλι πως κοιτώ το χρώμα το γαλάζιο,
και πως αργώ στου ορίζοντα την άκαμπτη γραμμή.
ΙΙI
Βίρα τις άγκυρες και δες αν πάρθηκαν οι κάβοι.
Το "Γεια σου" μέριασε να πω στερνά του κοριτσιού.
Υγρός καιρός και καταχνιά νοτίσαν το καράβι.
Σ’ ένα κατάρτι φύτρωσε κλωνί κυπαρισσιού.
Τεφρά τα σύννεφα βαριά μ’ οσμή βροχής που φτάνει.
Μοιρολογεί ένας άνεμος που κλαίει σα να θρηνεί.
Ποιος νοσταλγεί τη θάλασσα τέτοιες στιγμές και ράνει
μ’ αγάπης ροδοπέταλα και με γλυκιά φωνή;
Λυσσάει ο δαίμονας καιρός να φτάσει το κοράκι.
Γλείφει το σίδερο κι ορμά στη μάσκα την πλωριά.
Όνειρο – σκέφτεσαι – καθώς μικρό που 'σουν παιδάκι,
όταν με τρόμο πάλευες του ονείρου τα θεριά.
Πριν το κορμί σου στο βυθό το φάνε τα χταπόδια,
παρακαλείς τον ύψιστο για να σε λυπηθεί.
"Ζαβά καράβια και καιρός μού τσάκισαν τα πόδια".
Προσμένει ο Xάροντας σκοπός για να σε κοιμηθεί.
Η ώρα πλησιάζει. Ντύνεσαι με το σαβανοπάνι.
Βουτάς στην άρμη που κοντά προσμένουν τα στοιχειά.
Φέρνεις στο νου σου της χαράς το τελευταίο λιμάνι.
Κοιτάς τα βάθη ψάχνοντας μιαν ήσυχη γωνιά.
Ώσπου να φτάσεις, θύσανοι σού στέλνουνε τ’ αντίο.
Χίλια κοχύλια σ’ ακουμπούν σε φύκη μαλακά.
Λες ζωγραφιά πανέμορφη το ηλύσιο αυτό τοπίο.
Έχει “ζωή” το αλλόκοσμο, καίτοι μοναχικά.
..............................................
Φωτός κρουνός ο στοχασμός τα σκότη για να σβήσεις. -
Κύμα τα δάκρυα του πνιγμένου σπάνε στη στεριά.
“Μην από θάνατο πληγείς ποτέ και μ’ αρρωστήσεις”.
Πώς να σε βρουν, στην άκρατη του ερέβους σιγαλιά;
ΙV
- Πάρ' το δεξιά! Τι με κοιτάς; το πας μπαταρισμένο.
- Οι χίλιοι τόνοι, θα 'γειραν! μα ποιος να υποπτευθεί...;
- Αν δε με βρεις στη γέφυρα, στα χάη θα περιμένω.
- Δεν βλέπεις; Σάπιο απόκαμε και πάει να βυθιστεί.
Έλα, αδερφέ, να σ’ ασπαστώ πριν το στερνό λιμάνι.
- Καταμεσής της θάλασσας, ποιος ήθελε, χαθεί;
- Το καραβόπανο λειψό, και για τους δυο δεν φτάνει.
- Μέσα στα μάτια σου, θωρώ το πέλαγο βαθύ.
- Είν’ ο καιρός αλλόκοτος, κυκλώνει και μας φτάνει!
- Τον δαίμονα, τι πολεμάς με το κορμί σκεβρό;
Τούτο το σώμα που φορείς, σε λίγο θ’ αποθάνει.
- Ξημέρωσε! - Πού 'σαι αδερφέ; (Τον πρόφτασα, νεκρό).
Ένα καράβι γύρω μου, συντρίμμια και κομμάτια…
Δέκα τρελά σκυλόψαρα μες στ’ άλικα νερά.
Κάθε κραυγή, κρατώ σφιχτά τ’ αυτιά μου και τα μάτια.
Δεν ξέρω αν ζω για πέθανα, ή αν είμαι στο παρά.
……………………………….
Τώρα που γύρω μου σιγή, μου λέει πως μετανιώνει.
Πως ο καιρός γαλήνεψε μαζί και τα θεριά.
Φτάνει στ’ αντίκρυ λέγοντας πως μ’ αγαπά. Φιλιώνει.
Κοιτώ τα μάτια της, στερνά να δω κάποια στεριά.
V
Στις ερημιές της θάλασσας, θεριεύει ο νους και βάλλει
κι αναζητεί το βλέμμα σου ν’ αγγίξει τη στεριά.
Κλείνεις τα βλέφαρα, να δεις κάποιο κλωνί που θάλλει,
μα σαν τ’ ανοίγεις, κύματα, θάλασσα κι ερημιά.
Τα βάζει ο νους με το πυκνό και ζοφερό σκοτάδι
και με θυμό αποστρέφεται τον τόπο το γυμνό.
Του ανέμου ο ψίθυρος δηλοί πως φτάνει από τον Άδη.
Στη μοναξιά, το ανείπωτο αδημονείς πρωινό.
Φτάνει· μα είναι η θάλασσα σφοδρά τρικυμισμένη.
Η ανάσα σου, αρμυρή πληγή λαβώνει το γυαλί.
Καιρό να προσδοκάς καλό κι αυτή ως δαιμονισμένη,
να καταριέται αμείλικτα, να κρώζει, να ομιλεί:
"Στην άβυσσο, θα 'χω καιρό καλά να σε θωρώ...
Μαύρη πλερέζα σού κουνώ σημάδι να με φτάσεις!
Σ' όλο τον κόσμο σ' έψαχνα κι ακόμη το μπορώ.
Κάβους δυο χέρια μάτισα, για να μπορείς να πιάσεις".
Μεμιάς ζαρώνει ο μουσαμάς, διπλώνει κι αρχινά...
Σπάζουνε τα σαπόξυλα κι οι σφήνες ξεμακραίνουν.
(Μονολογείς: Τα ναύλα τους πως φταίνε, τα φτηνά...
Πως ίσως αύριο σιωπηλά με τ’ άνθη θα σε ραίνουν).
Η πλώρη αγγίζει σύννεφο και σπάζει στο βυθό.
Γύρω κομμάτια μέταλλα και καύκαλα στολίδια.
Θάλασσα, εγώ που σ’ ήθελα για να σε κοιμηθώ…
τώρα χταπόδια ορέγομαι και του βυθού τα μύδια.
…………………………………….
Άσπρα μαντήλια στο γιαλό που τελικά είναι γλάροι.
Στο κιάλι όσο πλησιάζουνε, μακραίνει κι ο γιαλός.
Που καρτερείς το ανέφικτο, παρηγοριά είν’ οι φάροι.
Παρηγοριά είν’ το σύντριμμα, που ψάχνει ο ναυαγός.
VI
Τ’ άγρια κι απόψε κύματα, διψούν να μας βυθίσουν.
Θαλασσινή μού πρόσταξες μια προσευχή παλιά.
Ωχρή, στης νύχτας το βαθύ ξεχώριζε η μορφή σου
κι άσπρα, θαρρείς πως γίνονταν, τα νύχτια μου μαλλιά.
Σ’ ενός κυμάτου χάιδεμα, μιας άγκυρας ξεσέρνει.
Σ’ ενός ανέμου την ορμή, καράβι μιαν οργιά!
Σπάζει τη μπόμπα την πλωριά και το κουβούσι παίρνει.
Φιλεί τ’ ατσάλι η θάλασσα κι ορμούνε τα θεριά.
(Στεγνό κοχύλι: Πού θα βρω στεριά για να ποδίσω;
- Μην είναι ξόρκι μάγισσας κι απ’ όνειρο κακό;
Πού θα 'βρω πόρτα, για να μπω; γυναίκα, να φιλήσω;
Πατρίδα πού, για να ταφώ σε χώμα μαλακό;)
Μακάβριος τρόπος να χαθείς και τόπος ν’ αποστάσεις.
- Το θάνατο, πώς να χαρείς στην κοσμοχαλασιά;
Κοιτάζεις γύρω. Μοναξιά. Κρατάς, να μη γελάσεις:
Στο πλάι, δυο σκύλοι σφάζονται για "δίκαιη" μοιρασιά...
......................................
Διψώ στη θάλασσα να ζω και μέσα στις ερμιές της.
Άμα καιρό δεν τη θωρώ μου σβήνεται η χαρά!
Ξαίνω στη ρόκα την ψυχή και γνέθω τις πληγές της.
Ντύνομαι γλάρος και πετώ με τα λευκά φτερά.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Βαρδιάτορες ΙΙ
Στην έρημη απ’ ανθρώπους τούτη θάλασσα
και κάτω απ’ το θερμό του Νότου αγέρι,
νυχτερινοί ψιθυρισμοί εσένα ορίζανε
για ένα ταξίδι - ονειρικό, σ’ άγνωστα μέρη.
Σπαρμένοι κήποι – μαργαρίτες, κάμποι αμάραντοι
κι άνθη πρωτόφαντα στα μάτια, ως ρίμας κρίνα,
δίνουν μιαν αίσθηση γαλήνης – αυλός εύθυμος:
Σε Βαλς, η Οντέτ του Τσαϊκόφσκι, η μπαλαρίνα.
Η σκέψη απάνεμη κι ο νους – ταξίδι στ’ όνειρο
ώσπου, σε ανάμνησης ρωγμή, άρια της Κάλλας
αντιλαλεί μέσ’ στης ψυχής σου τα κατάβαθα:
Ω! “Κάστα Ντίβα” ονειρική, Νόρμα της Σκάλας.
Η γυμνή μάχα του Ντελ Πράδο – γοργόνα ξύλινη,
χρόνια γλυμμένη από του κύματος τη σμίλη,
όμως, οι ναύτες οι τρυφεροί και οι πιο φιλόστοργοι,
πάντα ξεπλένουν τ’ αρμυρά, ωραία της χείλη.
Κι ως του μυαλού σειέται το σύμπαν – κυανός ίλιγγος,
κραυγές πνιγμένων ναυαγών – σάπιο μαδέρι...
“Στις βάρδιες πρέπει να ’ν’ τα μάτια πάντα ορθάνοιχτα”
είπες· κι ακόμη: “Ο καιρός βροχή θα φέρει”.
Με λεν παράξενο, γιατί διαφέρω από τους άλλους,
κάθισε, να σ' τα πω...
Εγώ, δεν είμαι σαν αυτούς, τους άλλους παπαγάλους,
γι' αυτό με λεν τρελό.
Όπου κι αν ψάξεις, θα με βρεις, όποια σηκώσεις πέτρα,
με ξέρει κι ο βυθός.
Μόνο στη γύμνια της ψυχής δεν προσδοκώ κουβέρτα,
γι' αυτό μοναχικός.
Έζησα θάλασσες, στεριές, τον Θάνατο είχα πάντα
πιστό συνοδηγό.
Τώρα που φτάνω στα τρελά τα πρώτα μου σαράντα,
δεν ξέρω να σιωπώ.
Όλοι τρελό με ξέρουνε, μα οι πράξεις μου σταράτες,
μπέσα, κι αληθινές.
Δεν έγινα έμπορος τρανός πουλώντας τους πατάτες,
βρόμικες και σαπρές.
Φοβόμουνα τους λογικούς, γι' αυτό δεν είπα κάτι,
χρόνια τώρα πολλά.
Όσοι νοούνταν φίλοι μου και μου 'βγαλαν το μάτι,
ήταν λειψή χαρά.
Ανάμεσά τους, που 'ζησα, ένιωσ' αγρίμια να 'ναι,
σκύλοι, ξεχωριστοί.
Είδα σ' αυτά τα δόντια τους, τις σάρκες να σκορπάνε,
λύσσα, μοναδική.
Δείχνοντάς τους τον Άνθρωπο, τους μίλησα γι' αγάπη,
δεν έβαλαν μυαλό.
Αρέσκονται τώρα να λεν: "Πώς στο μυαλό εξετράπη...; "
με βάφτισαν τρελό.
Μόνο γι' αγάπη ξέρω εγώ, για θάλασσες κι αστέρια,
φίλε μου, διαλεχτέ.
Αυτά που σ' ομολόγησα, τα κράτησα στα χέρια,
καλέ μου, κι αρεστέ.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το όνειρο του τσοπάνη
Όντας τσοπάνης, με άρεζε να τριγυρνώ στο λόγγο,
κι απέκει δρόμο διάβαινα ξελύνοντας το φιόγκο
του δισακιού μου κι έβγαζα ξερό ψωμί να φάγω,
για να μπορώ το ισχνό κορμί να σύρω, για να πάγω.
Τρύγιζα μέλι απ’ το πευκί κι απ’ τ’ άγριο το θυμάρι
κι ως το κουβάλαα, καταγής στράγγιζ’ απ’ το ταγάρι
χρυσή κηρήθρα ολόξανθη που φλόγιζε σα πέρα,
τόσο, που ισκιά δεν έβλεπα μέχρι να φτάσ’ η μέρα.
Από το σιάδι του βουνού κι από το καταράχι
ζύγωνα μέχρι την ακτή, κει που χτυπιούνται οι βράχοι
από μια θάλασσ’ αρμυρή, που βόσκει το κατσίκι,
που θρέφει τα μικρά τα ζα κι ογκώνει τ' αρμυρίκι.
Σαν τη θωρούσα, μέσαθε με τράβαγε το βάμμα
το γαλανό και βούρκωνα και σπάραζα στο κλάμα
τόσο που, πήγαινα να ειπώ στον σύντεκνο κολίγο,
να μ’ αρματώσει ένα σκαρί στα πέρατα να φύγω.
(Ίλιγγος μέσα στο τραχύ με πιάνει κι αποστρέφω
κι αποζητώ μια θάλασσα στη ρούγα, κι απαντέχω
ως να 'ρθει η μέρα που θα φέρω διάσημα στο στήθος,
μ’ έναν εξάντα να μετρώ των αστεριών το πλήθος).
Της αρεσκείας μου τα πολλά που θέλησα να ζήσω
δεν πρόκαμα παρά στη γης κονάκι για να στήσω,
κι όσα που δίψασαν πολύ τα μάτια μου να ιδούνε,
μαύρο - καθώς οι κόρες τους το ριζικό πενθούνε.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Την πατρίδα
Πάντοτε ασάλευτος θωρώ την εύμορφη πατρίδα
κι απ’ την πολλήν αγάπη μου συχνά ξεσπώ σε δάκρυα
σαν βλέπω, εκείνες τις παλιές πια ξέθωρες εικόνες,
που φέρω σαν ανάμνηση για να μην την ξεχάνω.
Κι όπως, τα πέλαγα θωρώ και τις ακτές θαυμάζω,
με τα γοργά τα κύματα τ' ασίγαστα να σπάζουν,
βλέπω πάνω στην έρημο της δροσερής της άμμου,
κάθε τι θαύμα της κι εμέ κάτω απ' τον ίδιον ήλιο.
Και μες στις τόσες, είν’ κι αυτές που 'χουν βουνά, πλατάνια,
που 'χουν νυφιάτικη ομορφιά σαν πασχαλιές του Απρίλη,
τόσο που, καθώς ρεύονται τα μυρωμένα τους άνθη,
τείνω τα χέρια, ο δυστυχής, δήθεν να πιω απ' την κρήνη.
Και είναι κάποιες, θυμικές με λάβαρα και αγίους -
σαν τότε, που ήμουνα παιδί μες σ’ εκκλησιές ταμένος,
που σήκωνα τις φτέρνες μου για ν' ασπαστώ μια εικόνα·
έτσι, κι απόψε, το ζερβό σηκώνω για σταυρό μου
και με τις θύμησες αυτές πέφτω στην ξένη κλίνη
κι αποκοιμιέμαι, με όνειρο πως ξύπνησα στον όρθρο,
μες σε αγκαλιές και σε φιλιά, μες σε ασπασμούς και γέλια:
Σαν έτσι, αδιάκοπα θωρώ μα δεν ποτέ τη φτάνω...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Νίτο
Κοίταξε την πλοηγίδα,
σέρνει κύματα ξοπίσω!
- Φτάσανε και τα μελτέμια...
- Μάθε με να τα ξηγήσω!
- Δίμορφη και κοσμοπλάνα...
- Τη λαξεύανε στην Κρήτη;
- Μη ρωτάς, κανείς δεν ξέρει
τον θαλασσουργό τεχνίτη.
- θα το ξέχασες! Δεν είπες
πως, του Ποσειδώνα η χώρα...
- Ήταν κάποτε, το ξέρω,
όμως δεν υπάρχει τώρα.
- Μα τι λες; Άκου, μιλάνε!
- Το μυαλό σου φτερουγίζει.
- Να, του Ποσειδώνα η κόρη
τραγουδά και μου σφυρίζει.
Το μικρό της Αμφιτρίτης
βόρτες φέρνει απά στην άμμο.
- Χόρεψε με τη ματιά σου
κι άσε την να πέσει χάμω.
- Θα σ' τη βρω! - Στην καταιγίδα;
- Κάπου εκεί θα κολυμπάει...
''Ένας ναύτης που τους βλέπει
το γυρίζει και γελάει''.
Βρε Μπενίτο, χαμογέλα!
- Α! Μας χαιρετά ο Ντάντε!
- Οδηγήτρα είναι η πλώρη
και της μηχανής το αβάντε.
- Γεια σου, Ντάντε! Καλό δρόμο.
Φέγγε με το πυροφάνι!
- Κοσμομάντισσα γοργόνα...
- Πέρασε, μα δεν εφάνη!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θάλασσα VI
Είπες, θα 'θελες να γράψω στο μετάξι της αφής σου·
φύκη κι εύοσμα λουλούδια να τα βρίσκουν στη στιγμή.
Αν στον έρωτα δε νιώθουν, κάθισε κι αναρωτήσου.
Στης δικής ψυχής το σκάμμα δεν ταιριάζουν οι λυγμοί.
Πάνω στην υγρήν αφή σου, ήβρα δράκους και τελώνια.
Ήβρα που 'σκιωνεν ο Χάρος με το δρέπανον αψύς.
Έζησα να πω, πως είδα σαν σταυρούς τα χελιδόνια,
τα χλωρά δικά και τ’ άνθη πώς απλώνονταν στη γης.
Πά’ στο ντύμα του κορμιού σου, πρόκαμα τις πεταλίδες,
των γλαρόπουλων τη γρίνια κει στης άμμου τα ρηχά.
Έζησα να πω, στο κάλμα πώς τρεμόπαιζαν οι αχτίδες
και πώς, τα στοιχειά στο κύμα, κράζανε για να βρυχά.
Είπες, κι έκατσα να γράψω, για τη θάλασσα του απείρου,
για το σύμπαν του βυθού σου και τα μάκρη τ’ αχανή.
Κύτταρο δικό σου, κόρη - θάλασσα μικρή του ονείρου,
έζησα να πω πως σ’ είδα! Πριν το γήρας και η θανή…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Διαθήκη
Παρακαλώ σας: "Ρίξτε με πού λαχταρούσα πάντα.
Πάρετε σώμα και ψυχή και δώστε με σε κείνη.
Εκεί. Στο μεσοπέλαγο που τα μαλλιά της λύνει.
Που 'χει το χάδι τρυφερό και το φιλί της πλέριο.
Ρίξτε με κει, ολάκερο! να νιώθω τη δροσιά της.
Δεν θέλω χώμα, προσευχές και πλάκα ν' αναγράφει:
"Ενθάδε κείται, ο ποιητής… Την τάδε μέρα, ετάφη…"
Ούτε λουλούδια, μάρμαρα και πάνω τους καντήλια.
Σαβανοπάνι ολόσωμο και πλαγιαστή σανίδα·
μόνο, πριν ρίξουν στα νερά, θα 'θελα δυο κουβέντες
όπως σ' εκείνους, της Αργούς τους Οδυσσείς λεβέντες,
που η χάρη της, καιρό κρατεί στην πάναγνη αγκαλιά της.
Παρακαλώ, στην πρόκοσμη να κηδευτεί ο νεκρός μου.
Σε αχαρτογράφητο βυθό και τόπο μυστικό.
Να 'ναι το μνήμα μου ρηχό με κοίλο χρηστικό
ώστε, στον ρόγχο του άμαθου, παρηγοριά εγώ κι έγνοια…"
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ανθολόγιο, Ποιήματα "Της θάλασσας" ... 1977 - 1996
Δεύτερο μέρος
Ποιήματα "Της στεριάς" ... 1990 - 1996)
Πρόλογος
“Ξένε: Όταν τις σκέψεις μου διαβείς, μην βιαστικά περάσεις”
Στην εμπασιά του πρώτου μου “Της στεριάς” πονήματος, η ψυχή γαλήνεψε.
Ο νους, ηλιαχτίδα χρυσή ταξίδεψε πάνω σε άτι λευκό
διψώντας ν’ αγγίξει τ’ ανθισμένο τοπίο μιας άνοιξης.
Το σώμα, με φόβο ξεπέζεψε, της παρθένας γης μην πατήσει τ’ ανέφικτο.
Στον αντίποδα, η θάλασσα.
Παλαιότερα, έγραφα: “Ποτέ των φύλλων ποίησα το θρόισμα,
δεν είχε χώρο η γης, μες στην ψυχή μου”.
Αναίρεσα, όμως… Αφορμή στάθηκαν παλαιά γράμματα της συζύγου μου ποιήτριας Dimitra - Lizete de Souza Cerqueira (Δήμητρας Δελακούρα), που έδρασαν λυτρωτικά και συνάμα παρήγορα, τις ατέλειωτες ώρες της μοναξιάς πάνω σ΄ένα καράβι. Αυτά τα γράμματα και τηλεγραφήματα, συνετέλεσαν ώστε τ’ αδιέξοδα συναισθηματικά κενά, να μετουσιωθούν σε άσκηση πνευματική και κατόπιν σε κείμενα ποιητικά.
Μέσα σε αυτά τα πονήματα, θα βρείτε ό,τι και όσα στερείται ο ναυτικός στον υγρό της μοίρας του πλωτό τάφο. Μύχιες εκμυστηρεύσεις αγάπης, πάθους, πόθου και έρωτα. Ή όπως πράγματα απλά, δεδομένα για τους περισσότερους, όπως ένα λουλούδι, ένα πουλί, ένα δέντρο, μια ραχούλα του βουνού καταπράσινη, να τρέξει o στερημένος, να γελάσει και να παίξει με τα παιδιά του, να φιλήσει, να κλάψει, να πονέσει, να αγαπηθεί.
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, όλα τα παρακάτω πονήματα, είναι αφιερωμένα στη σύζυγό μου τόσο για τις άπειρες συναισθηματικές στερήσεις, όσο και για τις ατέλειωτες ώρες μοναξιάς και πλήξης. Η δομή και τεχνική τους, δημιουργήθηκε με τέτοιον τρόπο ώστε αληθοφανώς να φαίνεται πως γράφτηκαν από την ίδια σε πρώτο, δεύτερο ή και σε τρίτο πρόσωπο, καθώς τα περισσότερα από αυτά ειπώθηκαν και βιώθηκαν.
Επίσης, ως ελάχιστο φόρο τιμής, αφιερώνονται σε όλους τους ναυτικούς και τις οικογένειές τους καθώς και σε όλους όσους έζησαν τις αυτές συγκινήσεις, στερήσεις και αγωνίες, αγωνιζόμενοι.
Σας εύχομαι, καλή ανάγνωση
Γιώργος Ν. Μανέτας
Οι μεγάλοι έρωτες, ενέχουν ποίηση
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ξένε...
όταν τις σκέψεις μου διαβείς, μην βιαστικά περάσεις.
Στου νου μου στάσου την πλαγιά μ’ αντικριστές τις λέξεις.
Να δεις πώς γίνεται η σπορά κι αυτή πώς θα καρπίσει.
Πώς θα γενεί της άνοιξης λουλούδι και θ’ ανθίσει.
Κι αν θέλεις, πάρε απ' τον καρπό και πάρε απ’ το λουλούδι,
μα σαν μοχθήσεις, ξάπλωσε να κοιμηθείς στο λόγγο.
Να σε σκεπάσουν τα ριζά του Μάρτη και τα χόρτα.
Να σε ξυπνήσουν τα πουλιά στ’ Απρίλη το κλινάρι.
Κι αν θα νιφτείς, μες στ’ αυγινό της άνοιξης το δάκρυ,
να καμωθείς στον άφθαρτο της στάλας της καθρέφτη.
(Λούσου του λόγου τ’ ακριβό μου τ’ άρωμα θυμάρι,
να σ’ οσμιστούνε τα στοιχειά και να σε προσπεράσουν.
Κι αν θα τ’ ακούσεις να μιλούν μ’ αβάσταγους ψιθύρους,
σκέψου, μην είναι δράκοντες που κουβαλά η ψυχή σου.
Μην αναβάλλεις μια στιγμή, δίχως σπουδή μη σπεύσεις.
Των λουλουδιών τα κίτρινα που σέπονται, πεθαίνουν...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το ψέμα
Λες: Η ζωή σου έρημος δίχως χαρά και γέλιο.
Κι ακόμη, έναν άναστρο πως βλέπεις ουρανό.
Θαρρείς πως όλη σου η ζωή κατήφεια και φραγγέλιο.
Πως γιατρικό στον πόνο σου δεν βρίσκεις ικανό.
Δες: Η ζωή μια ρεματιά, που ρέει στην κατηφόρα,
που δίνει όμως τα θαύματα τα δροσερά, σ αυτόν
που δε νογά λιγόψυχα και δε λυγά στη μπόρα.
Θέλει, καρδιά! θέλει, ψυχή! Γι' αυτό σου λέω, λοιπόν:
Τρεις δρόμους έχει, κι απ’ αυτούς τον έναν θα διαλέξεις.
Εσύ, ποιον θες να πορευτείς, τον ίσια ή τον λοξά;
Ο πρώτος, λούζεται στο φως. Τον άλλον να προσέξεις.
Αν θες τον τρίτο, διάλεξες τον Xάρο γι’ αμαξά.
Δράκους δεν θα 'βρεις ζωντανούς, θεριό να σε φοβίσει.
Αυτό το σύμπαν φτιάχτηκε στη Χάρη ενός Θεού.
Θροεί σαν φύλλο, μα για δες: Μπορεί να σταματήσει;
Δεν είναι βάσανο η ζωή. Το ψέμα, είναι αλλού...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Είναι φορές
Της πριγκίπισσας Σίσυ
Είναι φορές, που αισθάνεται μια ζεστασιά η ψυχή μου.
Κι άλλοτε, πάλι, νιώθει αυτή δίχως χαρά καμιά.
Μην αρκετά δεν έγιανε κάποια παλιά πληγή μου
κι έτσι αθεράπευτη, έφυγε προς κάποιαν ερημιά;
Είναι φορές, που αισθάνομαι μετέωρη σ’ ένα χάσμα,
που από κει μέσα με καλούν για να το κατεβώ
δικοί και φίλοι μου στενοί, που πέρασαν το φάσμα
όταν ο Xάρος θέριζε με δρέπανο ακριβό.
Είναι φορές, που οι σκιές της νύχτας με κυκλώνουν
και με θρασεία κι αναίτια τη συμπεριφορά,
λένε πως είναι αφίλητες και πως κοντά ζυγώνουν,
διψώντας απ’ τ’ αχείλι μου την τοξωτή φορά.
Κι είναι φορές, όπου η χαρά στον κήπο περιμένει,
κι είναι μι’ απόλαυση ψυχής κείν’ η στιγμή του πώς
γιατί, στο φως τους νιώθω εγώ η ελπίδα να προσμένει:
Πυγολαμπίδες σπέρνουνε τ’ αμάραντό τους φως.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποσβέσεις
Το βλέμμα εκείνο το στερνό κρατώ για φυλαχτό
κι έχω τ’ αχνάρι - χάδι σου, στο σώμα τιμημένο.
Παίρνω χαρά να καρτερώ και να σε περιμένω.
Κι όπως για σένα ο νους ορά κι ακοίμητος θωρεί
και ταξιδεύει αδιάκοπα στις κορυφές, στα πλάτια,
η νύχτα ισκιώνει μου το νου και μου σφαλά τα μάτια.
Κι έτσι, ως βυθίζει το κορμί στον ύπνο σιωπηλά,
τείνω το χέρι μου, μα δεν αρκεί για να σε φτάσω.
Έρπω το σχήμα μου θολό, το αχνό σου να προφτάσω.
Κι όταν πια φτάνει μου η στιγμή να σ’ έχω γι’ αγκαλιά,
μοιάζεις στο φως του αυγερινού να μην είσαι που ξέρω.
(Να μάθεις ήθελα το πώς, κι όσα για σε υποφέρω...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η παράκληση
Κύριε,
ζητώ για εκείνον, όσο ζω, θάνατος μη προφτάσει.
Πάρτε από μένα όσες φορές πριν να σιωπήσει αυτός.
Ας τρεμοσβήσω εδώ μπροστά σ’ αυτό το εικονοστάσι,
σαν του κεριού που αργά – στερνά θα σβήσετε το φως.
Κύριε,
πάρτε από μένα, - όταν ανθός κι απλώστε με στη φύση,
να μπολιαστούν τα ξερικά στης γης την εμπασιά,
ξερολιθιά και δώστε την σ’ έναν φτωχό να χτίσει.
Πιο ταπεινό στολίδι σας, σε κάποιαν εκκλησιά.
Κύριε,
θέλω σαν έρθει μου η στιγμή, στο τέλειωμα της μέρας,
που ξαφνικά 'κείν ’ η χαρά στα μάτια θα σβηστεί,
που θα γκρεμίσουν οι στιγμές σαν διάττοντας αστέρας,
να ραίνει εκείνος τους ανθούς, πού θα 'χω σκορπιστεί.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της ψυχής
Συγγνώμη: Που δε στάθηκα σωστή, να σ’ αγαπήσω.
Που δεν ποτέ μου νοιάστηκα τον πόνο το δικό.
Άνθρωπε συ, που δίπλα μου, μπορούσα να φιλήσω
ποτέ μου, δε σ’ αντίκρισα με βλέμμα φιλικό.
Συγγνώμη: Που δε φύτεψα στη γλάστρα ένα λουλούδι.
Που των ανθών δε μ’ άρεσαν οι μύριες ευωδιές.
Που των πουλιών δεν ήθελα ν’ ακούσω το τραγούδι.
Όπου γι’ αυτά, δεν έγραψα, να ευφράνω τις καρδιές.
Συγγνώμη: Έρωτα, γιατί δεν ήμουν όσα “πρέπει”.
Γιατί, δεν ήμουν αρκετή να σου δοθώ πιστά.
Κι ενώ, το βλέμμα το δικό μου θα ‘πρεπε να βλέπει
εσένα· τ’ άλλα κοίταγε, τα ξένα, τα ρευστά.
Συγγνώμη: Θέ μου, που μισώ και δεν μπορώ να γιάνω.
Που ‘ν’ η ψυχή μου ακάθαρτη κι η σκέψη μου φαιδρή.
Που κι αν γι’ αγάπη μίλησες, τ’ αντίθετα εγώ κάνω.
Συγχώρεσέ με, πλάστη μου, που δεν είμ’ αρκετή.
Συγγνώμες μύριες σάς ζητώ γιατί δεν ήμουν άξια
να σεβαστώ τον έρωτα, τα δέντρα, τα πουλιά.
Να σεβαστώ τον άνθρωπο, η αμαρτωλή κι ανάξια
ψυχή, που δεν λαχτάρησε σταυρό, μιαν εκκλησιά.
Συγγνώμη...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αμαρτωλή
Δε σου 'μεινε φωνή να πεις για τα βουνά, τα δάση,
oύτε χαρά πια σου 'μεινε να τραγουδάς για κείνα.
Σαν να τελειώνει σου η ψυχή, σαν να τελειώνει ο κόσμος.
Μόνο μετάνοια σ’ εκκλησιά τώρα για σένα πρέπει.
Μπολιάστηκες έρμη ψυχή στα μάταια των ερώτων
δίχως ποτέ σου να σκεφτείς νερό στους διψασμένους.
Δίχως ποτέ ν’ αφουγκραστείς ένα των άλλων δάκρυ.
Δε σ’ άφηνε, για να τα δεις, το θάμπος των ματιών σου.
Στα λαμπερά μα πρόσκαιρα της νιότης κείνα χρόνια
τεταραγμένη σύρθηκε στ’ ανάσκελα η ψυχή σου.
Ήρθε κι ο χρόνος σ’ έντυσε τη νύχτια του ρυτίδα.
Το μαρτυράει το λιγοστό του καντηλιού πια λάδι.
Μαυράγγελοι και Χερουβείμ σε διεκδικούν παρόντα
κι ένας στυγνός σα Χάροντας με τη ρομφαία της δίκης
σου ψιθυρίζει τ’ ακριβό του τέλους σου ταξίδι:
Κεκοιμημένη μου αδερφή, ζυγίζω την και φεύγω.
Ψάλλοντας κλαίνε οι άγγελοι δίχως ψυχή στα χέρια,
δίχως πομπή ν’ ακολουθεί το λάλον του αρχαγγέλου.
Ένας ανθός μόνο σταυρός, σφοδρός κριτής που ψέλνει:
Των κολασμένων τις ψυχές τις παίρνουν τα τελώνια.
……………………..
Μοίρες κακές με μοίραιναν τη νύχτα που γεννιόμουν
κι ευχή μου δόθηκε στρεβλή να ζω δίχως τον ύπνο.
Όνειρο εγώ δεν γνώρισα, γι’ αυτό και δεν θυμάμαι
αν ζωντανή που το 'γραψα, ή τώρα πεθαμένη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το όνειρο
Της Δήμητρας – Λιζέτε
Ήταν μες στ’ όνειρο, η αυλή κι όλο το γύρω δάσος.
Για με, το μέλλον φάνταζε δίχως χαρά, καθώς:
«Μέλλειν η κόρη σας διαβεί εις τόπον νεκρανθέμων»,
τη συνεβούλευε, σιγά, τη μάνα μου ο γιατρός.
Γύρω μου γκρέμιζαν βουνά και χάνονταν οι κάμποι
κι έλεγα: Δεν είν’ άδικο, που τόσο δα, μικρή...;
Κάτω από πέτρινο σταυρό ήλιος πού θα 'βρει, να 'μπει;
Πώς να χαρώ μιαν άνοιξη, στ’ απόσκιο αυτό, νεκρή;
Γκρίζο, τεφρό είδα το κορμί, τους συγγενείς εμπρός μου.
Το σώμα εκείνο νότιζαν τα δάκρυα κι οι λυγμοί.
Ανατριχίλα, ίδρος πολύς κι αυτός ο εξάγγελός μου:
Κύριε, σ' αυτήν δεν έπερεπε κακό για να συμβεί.
Όνειρο που 'μοιαζε φαιδρό, μα λες και μου συνέβη (…)
Σαν να χαμήλωνε το φως από τον ουρανό.
Μες στον βαθύ τον ύπνο μου, το χέρι αργοσαλεύει.
Ψάχνει. Δεν βρίσκει τίποτα. Το σώμα μου ορφανό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
🌛
Σκήτη
- Φίλησε με!
- Ποια είσαι;
- Πικραγάπανθος!
Λυγερός πρωτανθός συλλέκτης
αρχαίου φωτός
με ρίζα πύρινη.
Διαβιώ νοτίως της μετόπης του ήλιου
σε σκήτη του Έρωτος.
Εσύ;
- Δακρυφόρος έλιξ!
Αναδύτης πηγαίων συναισθημάτων
επιχειρώ
με χαίτη ορειχάλκινη
στους θρόμβους των δακρυγόνων.
Τελώ εγκάρσια της τυφλότητος...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το σπίτι μας, άδειο...
στις φωτογραφίες μας, μόνο
κάποια κίνηση από προσφιλή πρόσωπα
θυμίζουν πως υπήρξαμε…
Κάποιες φωνές, αιώνια και αέναα θυμητικές
που λογίζονται ψίθυροι,
δίνουν την αίσθηση της αφαίρεσης.
Σαν σε πολύκοσμη ερημιά τα χαμόγελα
ίδια πάντα
δίχως την υποψία του φρέσκου,
δίχως την ελπίδα της έτερης κίνησης.
Το σπίτι μας, άδειο…
Μόνο των εικόνων τ’ ασώπαστα πρόσωπα,
τείνουν
μίας υποψίας χαμόγελο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αν
Μία φωτογραφία σου απ’ τα χθες,
που δάκρυζε,
χλωμή απ’ το χρόνο
(με μια χαρακιά βαθιά στο μέτωπο
ρυτίδας μπορεί
ή κι από χτύπημα –
καθώς χρυσάφι κι ενώτια
στο συρτάρι
απρόσεχτα ρίχνω)
την τοποθέτησα πλάι στο παράθυρο·
να βλέπεις κόσμο και να χαίρεσαι,
σαν και να υπήρχες…(;)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τελικά...
Όλο έπεφτες σε αντιφάσεις,
γελούσες νευρικά,
με λόγο μετέωρο
τόσο
που οι λέξεις
ένοχα αιμορραγούσαν
υποκρισία και ψέμα.
Ένα μειδίαμα, μόνο…
σαν Ερινύας χαμόγελο
σε ραγισμένο καθρέφτη.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποχώρηση
Όλα σου, είν’ εδώ…
όπως τ’ άφησες…
Μόνον η πλήξη, στη σκόνη
φτιάχνει μάταιους κύκλους
με το δάχτυλο.
Το μικρής κλίμακας πλοίο,
σαλπάρισε
μία παλαιά του καθρέφτη μορφή,
αυτομόλησε
μαζί και οι μνήμες
οι φωνές.
Όλα σου, είν’ εδώ,
μα δεν είναι όπως τ’ άφησες:
Φεύγοντας,
ξέχασες να κλείσεις την πόρτα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στις άκρες των χειλιών σου, θάλασσα η αγάπη που με φίλησε
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κι είπες:
Μιας και ο κύκλος, έσπασε…
για τις ανάγκες μου, κρατώ το σπίτι,
το εξοχικό,
το αυτοκίνητο,
τα τέσσερα στρέμματα,
το κότερο
………………..
………………..
………………..
Ένα εκατοντασέλιδο, γέμισες…
Και πήρες…. πήρες…. πήρες….
Ακόμη, και τον κύκλο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Με τυχαία σειρά
Στα κυκλοθυμικά film των photos
απρόβλεπτα ήρθες,
ασυνεπής
όπως πάντα,
να μου θυμίσεις
πως
η κερκόπορτα των ονείρων μας
έκλεισε.
Στο δίπλα καρέ, βροχή.
Οι Εριννύες στο πλάι
κι ένας κρωγμός,
μπορεί από γκιόνη,
μπορεί από θάνατο.
Απρόβλεπτα, ήρθες.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ακραιφνώς
Η τελευταία
ξεχασμένη σου ματιά,
στον καθρέπτη της σάλας,
που ράγισε:
κομμάτια αιχμηρά.
Ακραιφνώς, κείτεται
των κρυστάλλων η Νέμεσις…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θύμισε μου
Πριν μιλήσουμ’ εμείς,
πριν καλά γνωριστούμε…
πριν σαν δρόμου στροφή,
τα κορμιά μας πληγούνε…
γνωριστούνε και πριν
τα μεθύσει ένα χάδι…
πριν η ανάσα, βαριά
και τ’ ανέγγιχτα χείλη…
πριν δεχτεί να χαρεί,
μια ριπή 'κείν’ η μήτρα…
πριν εμείς, πριν αυτά…
πριν εμείς συστηθούμε…
θύμισε μου…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το δίλημμα
Σε είδα να έρχεσαι, μα δεν ήσουν.
Επιμένω να αναπολώ τη μορφή σου
μα στην αιθάλη, τη χάνω.
Νείρομαι, τις νύχτες ντυμένη
με τη γαιώδη εσάρπα μου,
να κατεβαίνω τις πλαγιές της υπομονής
περπατώντας σε μονοπάτι λίθινο.
Δροσιά και φλόγα γίνομαι,
έχιδνα κι αχινός,
σκαιά βολή.
Σε μία στροφή παράλληλου καθαρμού
σε βρίσκω, μα δεν ήσουν.
Σιγή εκκωφαντική γύρω,
κι εγώ.
Στην απουσία σου,
o χρόνος καμπυλώνει
αμφισβητώντας μου
την ύπαρξη.
Ο αιμομίχτης αυτός
με προσκαλεί
να ντυθώ τη σκόνη του.
Nα σε ποθώ προσμένοντας
με νύχια και δόντια λέοντα.
Να σ’ αγαπώ, ή θα ξανάρθεις;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χώρος και τόπος υποθετικός
Έτος 2412
Απόψε, ντύθηκα καλά.
Είχε κόσμο, βλέπεις.
Άνθρωποι του πνεύματος
ντυμένοι με κοστούμια λέξεων,
ποιημάτων φορέματα,
πανταλόνια διηγημάτων
και ό,τι η συντεχνία
του χώρου και τόπου,
προέτρεπε και επέτρεπε.
Πολυεπίπεδες οι σκέψεις και απόψεις:
Με προσεγγίσεις και καταξιώσεις απονεμητικού χαρακτήρα,
με αμφισβητήσεις και εξομολογήσεις συνωμοτικού τύπου
πότε συναινετικές και πότε καταγγελτικές,
με προβλέψεις ακριβείας της μελλοντολογικής τέχνης
παραληρηματικού χαρακτήρα, κάτω του μετρίου…
Είχα χάσει επεισόδια.
Δεν είχαν καμία, μα καμία σχέση
με την εποχή μου...
Δεν ανήκα!
Φόρεσα το λεξικό μου ταγιέρ και αποχώρησα.
Ήταν όλοι, εκεί…
Μόνον οι Άνθρωποι, έλειπαν…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κίτρινο
Της Δήμητρας - Λιζέτε
Τότε, παιδούλα που ήμουνα κι ο κόσμος μου όσο ο κήπος,
δεν είχα σκέψη για μακριά παρά μονάχα, όσο
τα χέρια φτάναν τα κλαριά, που νόμιζ’ από μένα,
ως τρυφερά που τα 'πιανα, μπολιάζονταν κι ανθίζαν.
Θυμάμαι ακόμη τη φορά την πρώτη να τ’ αγγίζω
φυλλομετρώντας τ’ άπειρα σαρκώδη κείνα φύλλα,
κι ακόμη, πώς η μάνα μου με διόρθωνε στα λάθη:
Καθώς δεν πήγαινα σχολειό, ό,τι ήθελα μετρούσα.
Έτσι, μου φάνταζε όμορφη πως μου 'τυχεν η ζήση
και πως στα χέρια πάντοτε ό,τι έπιανα θ’ ανθούσε
μα, ξαφνικά ρημάξανε στους φράχτες τα λουλούδια.
Σε μία στιγμή κιτρίνισαν, και πέσανε, και πάνε.
Τότε, μου το 'παν σιγανά, πως ήρθεν ο χειμώνας.
Πως τα χλωρά ξεβάφουνε τα πράσινά τους φύλλα.
Μα τα νεκρά που κείτονταν, τα πριν αγαπημένα,
τα ξενυχτούσα η δύστυχη, με απορημένης βλέμμα.
Στην παιδική κείνη ψυχή, μόνο θυμός και πόνος:
“Έτσι γκρεμίζεται η χαρά; Μ’ ενός βοριά, τ’ αγέρι;
Τώρα, πριν λίγο γέλαγα, με τ’ άλαλα μιλούσα”.
Ακόμη, στ’ άγριο φύσημα, μαραίνομαι ως εκείνα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αναμονή
Σε περιμένω ξάγρυπνη με βλέμμα λυπημένο.
Πίσω από γρίλιες καρτερώ μα φαίνεται δεν θες.
Όσες φορές μ΄ αρνήθηκες, τόσες σε περιμένω.
Σχήμα εγχειρίδιου σε χαρτί ζωγράφιζα προχθές.
Αγάπησέ με μια φορά να σ’ αγαπήσω δέκα.
Για σένα, τ’ άστρα τ’ ουρανού με ψιλοβελονιά.
Φτάνει να νιώσω τη χαρά σαν θα με πεις: "Γυναίκα.
Αργείς. Το τραίνο σφύριξε, για μι’ άλλη γειτονιά.
Παίζει το μάτι όταν κοιτά σε νυχτωμένο δρόμο.
Σε είδα πάνω σε άλογο δίχως εμέ μπροστά.
Θ’ αποκοιμήθηκα ξανά στης Ιστορίας τον τόμο.
Δράκους δεν έχει πια η ζωή, μηδέ τείχη κλειστά…
Μία πεταλούδα κόκκινη σε παπαρούνα πάνω.
Το εγχειρίδιο στο χαρτί τώρα χαμογελά.
Σε μονοπάτι απάτητο σε βρίσκω και σε χάνω.
Το σώμα μου θέλει πληγεί με χείλη σιωπηλά.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κι είπες:
Μιας και ο κύκλος, έσπασε…
για τις ανάγκες μου, κρατώ το σπίτι,
το εξοχικό,
το αυτοκίνητο,
τα τέσσερα στρέμματα,
το κότερο
………………..
………………..
………………..
Ένα εκατοντασέλιδο, γέμισες…
Και πήρες…. πήρες…. πήρες….
Ακόμη, και τον κύκλο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Με τυχαία σειρά
Στα κυκλοθυμικά film των photos
απρόβλεπτα ήρθες,
ασυνεπής
όπως πάντα,
να μου θυμίσεις
πως
η κερκόπορτα των ονείρων μας
έκλεισε.
Στο δίπλα καρέ, βροχή.
Οι Εριννύες στο πλάι
κι ένας κρωγμός,
μπορεί από γκιόνη,
μπορεί από θάνατο.
Απρόβλεπτα, ήρθες.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ακραιφνώς
Η τελευταία
ξεχασμένη σου ματιά,
στον καθρέπτη της σάλας,
που ράγισε:
κομμάτια αιχμηρά.
Ακραιφνώς, κείτεται
των κρυστάλλων η Νέμεσις…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Θύμισε μου
Πριν μιλήσουμ’ εμείς,
πριν καλά γνωριστούμε…
πριν σαν δρόμου στροφή,
τα κορμιά μας πληγούνε…
γνωριστούνε και πριν
τα μεθύσει ένα χάδι…
πριν η ανάσα, βαριά
και τ’ ανέγγιχτα χείλη…
πριν δεχτεί να χαρεί,
μια ριπή 'κείν’ η μήτρα…
πριν εμείς, πριν αυτά…
πριν εμείς συστηθούμε…
θύμισε μου…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το δίλημμα
Σε είδα να έρχεσαι, μα δεν ήσουν.
Επιμένω να αναπολώ τη μορφή σου
μα στην αιθάλη, τη χάνω.
Νείρομαι, τις νύχτες ντυμένη
με τη γαιώδη εσάρπα μου,
να κατεβαίνω τις πλαγιές της υπομονής
περπατώντας σε μονοπάτι λίθινο.
Δροσιά και φλόγα γίνομαι,
έχιδνα κι αχινός,
σκαιά βολή.
Σε μία στροφή παράλληλου καθαρμού
σε βρίσκω, μα δεν ήσουν.
Σιγή εκκωφαντική γύρω,
κι εγώ.
Στην απουσία σου,
o χρόνος καμπυλώνει
αμφισβητώντας μου
την ύπαρξη.
Ο αιμομίχτης αυτός
με προσκαλεί
να ντυθώ τη σκόνη του.
Nα σε ποθώ προσμένοντας
με νύχια και δόντια λέοντα.
Να σ’ αγαπώ, ή θα ξανάρθεις;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χώρος και τόπος υποθετικός
Έτος 2412
Απόψε, ντύθηκα καλά.
Είχε κόσμο, βλέπεις.
Άνθρωποι του πνεύματος
ντυμένοι με κοστούμια λέξεων,
ποιημάτων φορέματα,
πανταλόνια διηγημάτων
και ό,τι η συντεχνία
του χώρου και τόπου,
προέτρεπε και επέτρεπε.
Πολυεπίπεδες οι σκέψεις και απόψεις:
Με προσεγγίσεις και καταξιώσεις απονεμητικού χαρακτήρα,
με αμφισβητήσεις και εξομολογήσεις συνωμοτικού τύπου
πότε συναινετικές και πότε καταγγελτικές,
με προβλέψεις ακριβείας της μελλοντολογικής τέχνης
παραληρηματικού χαρακτήρα, κάτω του μετρίου…
Είχα χάσει επεισόδια.
Δεν είχαν καμία, μα καμία σχέση
με την εποχή μου...
Δεν ανήκα!
Φόρεσα το λεξικό μου ταγιέρ και αποχώρησα.
Ήταν όλοι, εκεί…
Μόνον οι Άνθρωποι, έλειπαν…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κίτρινο
Της Δήμητρας - Λιζέτε
Τότε, παιδούλα που ήμουνα κι ο κόσμος μου όσο ο κήπος,
δεν είχα σκέψη για μακριά παρά μονάχα, όσο
τα χέρια φτάναν τα κλαριά, που νόμιζ’ από μένα,
ως τρυφερά που τα 'πιανα, μπολιάζονταν κι ανθίζαν.
Θυμάμαι ακόμη τη φορά την πρώτη να τ’ αγγίζω
φυλλομετρώντας τ’ άπειρα σαρκώδη κείνα φύλλα,
κι ακόμη, πώς η μάνα μου με διόρθωνε στα λάθη:
Καθώς δεν πήγαινα σχολειό, ό,τι ήθελα μετρούσα.
Έτσι, μου φάνταζε όμορφη πως μου 'τυχεν η ζήση
και πως στα χέρια πάντοτε ό,τι έπιανα θ’ ανθούσε
μα, ξαφνικά ρημάξανε στους φράχτες τα λουλούδια.
Σε μία στιγμή κιτρίνισαν, και πέσανε, και πάνε.
Τότε, μου το 'παν σιγανά, πως ήρθεν ο χειμώνας.
Πως τα χλωρά ξεβάφουνε τα πράσινά τους φύλλα.
Μα τα νεκρά που κείτονταν, τα πριν αγαπημένα,
τα ξενυχτούσα η δύστυχη, με απορημένης βλέμμα.
Στην παιδική κείνη ψυχή, μόνο θυμός και πόνος:
“Έτσι γκρεμίζεται η χαρά; Μ’ ενός βοριά, τ’ αγέρι;
Τώρα, πριν λίγο γέλαγα, με τ’ άλαλα μιλούσα”.
Ακόμη, στ’ άγριο φύσημα, μαραίνομαι ως εκείνα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αναμονή
Σε περιμένω ξάγρυπνη με βλέμμα λυπημένο.
Πίσω από γρίλιες καρτερώ μα φαίνεται δεν θες.
Όσες φορές μ΄ αρνήθηκες, τόσες σε περιμένω.
Σχήμα εγχειρίδιου σε χαρτί ζωγράφιζα προχθές.
Αγάπησέ με μια φορά να σ’ αγαπήσω δέκα.
Για σένα, τ’ άστρα τ’ ουρανού με ψιλοβελονιά.
Φτάνει να νιώσω τη χαρά σαν θα με πεις: "Γυναίκα.
Αργείς. Το τραίνο σφύριξε, για μι’ άλλη γειτονιά.
Παίζει το μάτι όταν κοιτά σε νυχτωμένο δρόμο.
Σε είδα πάνω σε άλογο δίχως εμέ μπροστά.
Θ’ αποκοιμήθηκα ξανά στης Ιστορίας τον τόμο.
Δράκους δεν έχει πια η ζωή, μηδέ τείχη κλειστά…
Μία πεταλούδα κόκκινη σε παπαρούνα πάνω.
Το εγχειρίδιο στο χαρτί τώρα χαμογελά.
Σε μονοπάτι απάτητο σε βρίσκω και σε χάνω.
Το σώμα μου θέλει πληγεί με χείλη σιωπηλά.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Δεν θέλει...
Δεν θέλω για μένα της Γης τα φτιασίδια,
βελούδα και ρούχα για με διαλεχτά.
Δεν θέλω χρυσάφι κι ασήμια στολίδια.
Του κήπου μου τ’ άνθη φορώ για πλεχτά.
Δεν θέλω του μέλλοντος να 'χω τη σκέπη
χωρίς κείνο τ’ άστρο που χρόνια κοιτώ,
που θέλω να βλέπω κι αυτό να με βλέπει.
Δεν θέλω απ’ το θόλο ποτές να κρυφτώ.
Δεν θέλω ποτέ με το φως της σελήνης,
του έρωτα κείνες οι νύχτιες σκιές,
(κρυφοί των ερώτων ανάξιας ευθύνης…)
να μένουνε πίσω, κι αυτές μοναχές.
Δεν θέλω να μείνω κι αθάνατη να 'μαι,
μηδέ τ’ όνομά μου ποτέ ξακουστό.
Δεν θέλω στου τάφου μου κει που κοιμάμαι,
καντήλι ν’ ανάβουν· το θέλω σβηστό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Παρακαλώ σε
Ο τόπος που γεννήθηκα, που 'ν' της καρδιάς μου, τόπος,
είχε πολύσχημα βουνά με δέντρα και με ρούγες.
Είχε πλατάνια, ν’ αφεθείς μες στης σιωπής τ΄ απόσκιο.
Είχε πηγάδια δροσερά, να πιεις και να μεθύσεις.
Άξιες κοπέλες, είχε. Γιους. Βουνίσια παλληκάρια,
ώρια, πανώρια ως τα βουνά του Ολύμπου και της Όσσας.
Άμα τη φούχτα κλείνανε, ραγίζαν το λιθάρι,
λυγίζαν τ’ αγριοπούρναρο, στο πάτημα τ’ αντρίκιο.
Τώρα, ζητώντας πια η ψυχή, με στέλλει πάλι πίσω
μα δεν η ρούγα του γνωστή και το βουνό, δεν θέλει!
Όσες φορές προσπάθησα, δίχως ποτέ να φτάσω,
τόσες η δόλια μου η καρδιά λιγόστευε τον χτύπο.
Παρακαλώ σε, που θα βρεις τον τόπο τον χαμένο,
μεμιάς να πέσεις καταγής, το χώμα να φιλήσεις.
Μόνο μην πρόσκαιρα σκεφτείς στα βιαστικά να κάτσεις:
Αν ξαπλωθείς στ’ απόσκιο του, πίσω πια δεν γυρίζεις…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το βουνό
Α, να 'μουν κείνο το βουνό,
έτσι, περήφανα ψηλό,
με δέντρα και με ρούγες,
να βλέπω τα λυκόπουλα
και τα μικρά τ’ αϊτόπουλα
π’ απλώνουν τις φτερούγες
Οπού τα νύχτια τα πουλιά,
που κατεβαίνουν την πλαγιά,
την άγρια ράχη,
που δροσερό ψάχνουν νερό,
και με τον άγριο τον καιρό,
δίνουνε μάχη
Και στο χορτάρι του κει δα
ένα ελαφάκι που πηδά,
που γύρω τρέχει,
να το μπορώ να το χαϊδεύω
και την ψυχή του να ημερεύω,
ώστε ν'αντέχει
Τ’ άγρια τα γύρω που βρυχούν,
κι όλα τα πλάγια που αντηχούν,
αντιλαλώντας –
κι έτσι, ως θα φτάνει το πρωινό,
να λέω: "Αχ, να 'μουν το βουνό",
χαμογελώντας...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της αγάπης
Προς τι η έπαρσις σε γη δάνεια και ζωή;
Τα βράδια, πριν να κοιμηθώ και το σταυρό μου κάνω,
παρακαλώ μια Παναγιά που από παιδί την έχω
πλάι σε καντήλι γυάλινο και δίπλα στο λιβάνι,
να 'χει τον κόσμο αυτόν καλά και τα παιδιά προπάντων.
Πιο πίσω, λίγο αριστερά, με δαγκωμένα χείλη,
με βλοσυρά τα βλέμματα σχεδόν σκοτεινιασμένα,
μες σε καπνούς ευωδιαστούς που δίνει το λιβάνι,
γέροντες άγιοι στέκουνε στον δίπλα εσταυρωμένο.
Ειρηνοφόρο φέρουνε στα βλέμματά των ζέση,
που νιώθω τέτοιαν έκσταση στη μεταφυσική των
τόσο, που στην κατάνυξη του καντηλιού όπως φέγγει,
βλέπω το Θείο σα να 'ρχεται και να με περιβάλλει.
Τότε, νιώθω μιαν αίσθηση χαράς γαληνεμένης
τόση, που λέω την προσευχή στη γλώσσα των Ελλήνων:
«Πάτερ ημών…» κι ύστερ’ αργά τα μάτια μου σαν κλείσουν,
πλήρωση νιώθω από ψυχής, που 'κανα το σταυρό μου.
;ηνίλκ ιλάπ αιδί νητσ ίεθημιοκ οιρύα να ιερέξ ςοιοΠ
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ο όρκος
Ω, τύχη, που εμπιστεύτηκες για ν’ αγαπώ τη φύση,
για ν’ αγαπώ τα δέντρα της και τα ψηλά βουνά.
Κάθε φωλιά μικρού πουλιού στα χέρια μου έχω χτίσει.
Ό,τι δεντρί εγώ φύτεψα, μ’ αγέρα δεν κουνά.
Ίσκιος δεν άγνωρος σ’ εμέ κι ούτε σκοτάδι ξένο,
κι ούτε ποτάμι δροσερό χωρίς να το λουστώ.
Σαν δω σπασμένο το κλαρί το φτάνω και το δένω.
Εγώ, με τ’ άγρια τα θεριά μπορώ ν’ αγκαλιαστώ.
Ούτ’ ένα σύννεφο τεφρό, που δεν γνωρίζει εμένα.
Όρκο σου κάνω, της βροχής σταγόνα μη γευτώ,
αν όλ’ αυτά που μολογώ, είν’ άγνωστα σε μένα.
Να ζώσω βράχο το κορμί και πέρα να ριχτώ.
Μόνο τα κίτρινα πενθώ για δεν μπορώ να γιάνω.
Για δεν μπορώ του λιθαριού που ράγισε κορμί.
Ό,τι μπορούν τα χέρια μου, τ’ αγγίζω και το φτιάνω.
Μόνο τ’ ανθρώπου δεν μπορώ να γιάνω την ορμή.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Φάσμα
Τώρα, που δίχως άνοιξη και σύννεφο να βρέξει,
που σπόρος πια δεν έμεινε κι ουδ’ έμεινε καρπός,
τι μου θωπεύεις που κρατά της κόμης μου την πλέξη;
Δείξε μου χώμα κι εύρωστος αν έμειν' ευανθός.
Τώρα που η γη ξεράθηκε και σιώπησεν η φύσις,
που τα πουλιά χαρούμενα δεν κελαηδούνε πια,
τι μου ζητούν τα χείλη σου γλυκά να με φιλήσεις;
Πώς να χαρώ τον έρωτα με πόνο στην καρδιά;
Τώρα που τ’ άνθη μάραναν στην άβρεχτην αυλή μου,
που τα μελίσσια ξέμαθαν τις μύριες ευωδιές,
τι μου μιλούν τα μάτια σου και τάζουν στο κορμί μου;
Δε βλέπεις, πώς απόκαμαν τα μύρτα και οι ροδιές;
Τώρα που ο ήλιος έσβησε και τ’ άστρα σκοτιστήκαν,
που τα ποτάμια σίγησαν κι εκείνη τους η ορμή,
έρωτα, πώς να σου δοθώ που τ' άπαντα χαθήκαν;
Τι μου θωρείς το φάσμα μου και ψάχνεις γι' αφορμή;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τελευταία, όταν έχει πανσέληνο,
μεταμορφώνομαι σε άνθρωπο.
Να Προσέχεις...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ιερά Μονή Υψηλού Παντοκράτορος, Κέρκυρα
Στον π. Νικόλαο – Αλέξανδρο Πραιτωριάν
- Γέροντα:
Άμα θ’ ανέβει το στρατί που πάει στην πέρα ράχη
και πει στον άνεμο η ψυχή τα βάσανά της που 'χει,
θ’ αναστενάξουν τα βουνά, θα γκρεμιστούν οι βράχοι.
Θα μου στερήσει, ο πλάστης μου, το χάρισμα που μου 'χει…
Ίσως και να 'θελε, μεμιάς να σκοτιστούνε τ’ άστρα.
Ο ήλιος και τα σύμπαντα να σκίζονταν σα πέρα,
κι όπως της Γης θα γκρέμιζαν τα ρέπια και τα κάστρα,
έτσι τ' ανθρώπινα θεριά, θα χάνονταν μια μέρα.
Θα γκρέμιζε, γιατί θυμός αβάσταγος σαν θρήνος,
για δεν ψυχή πι’ απόμεινε που να μη θέλει ο φθόνος.
Μες στην ουράνια μοναξιά παρηγοριά ένας Κρίνος.
Μέσα στη γήινη μοναξιά, χαμός αδελφοκτόνος.
Τότε, λοιπόν, πού θάλασσα και πούθε τα ποτάμια,
και πούθε τ’ αγριοπούρναρα και των πευκών τα δάση.
Ίσως, ύστεροι να 'λεγαν πως τα 'κανε μια λάμια,
οπού 'χε, τάχα βάσανα και τη χαρά πια χάσει.
Μα δεν είν’ έτσι, γέροντα, το μολογούν τα χρόνια,
το μολογούν οι πράξεις τους στην έβδομη του αγγέλου
ως κυβερνούν της άβυσσος τα βδελυρά τελώνια...
- Παιδί μου, τα 'δα ως σκούπιζες τα δάκρυα τ’ Αρχαγγέλου.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στην εκκλησιά
Στο λιγοστό φως των κεριών
τα πρόσωπα των αγίων, σκυθρωπά
κάπως ανήσυχα –
στις μέρες μας
μας μνημονεύει ο Χάροντας
περιχαρής
μ’ ένα τσαμπί φαρμάκι – ασφόδελους
στα χείλη του
κι όπου φιλά
δεν βγαίνει ανθός
μηδέ από κρήνη,
παρά μονάχα
μαυροφόρα είν’ η σοδειά -
κι όποιον θερίσει…
Παρακαλώ σε, Παναγιά:
Τις πονεμένες τις ψυχές…
Και τα παιδιά…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στη Δήμητρα - Λιζέτε
Κέρκυρα:
Εγώ είμαι! η κόρη της Ναυσικάς,
Θέλω να σ’ αγκαλιάσω, μάνα,
Θέλω να σε φιλήσω, μάνα,
Θέλω να κλάψω, μάνα,
Θέλω να σε κοιτάξω, μάνα,
Εγώ είμαι, μάνα. Η κόρη της Ναυσικάς, -
Ίσως και να μην επαρκούσε ο χρόνος,
Κάτι θα μείνει…
Από μι’ αγάπη, βάλλομαι…
που θέλει αγάπη και κορμί
Και λέω, στης σκέψης τη ροπή,
όσο επιδέξια κι αν χτιστεί…
κι ο λόγος · σμίλη που διψώ –
Το παράπονο
Ό,τι κι αν είχα, μάνα μου, το 'δωσα για μι’ αγάπη.
Φτάνει μονάχα δυστυχής μην η ψυχή μου μείνει.
Μόν’ στα ριζά και στα χλωρά θε να 'τρεφε η ψυχή μου,
Ένα στρατί για να 'παιρνα κι έναν ανθό για να 'βρω,
Ό,τι κι αν είχα, μάνα μου, το πρόδωσε η αγάπη.
Χαϊκού
Είπες πως θα 'ρθεις,
☆
Η νύχτα που πέρασε,
☆
Ήρθες σαν κλέφτης,
☆
Στο κατώφλι του μνήματος
☆
Βρήκαν πάνω μου
☆
Διάβηκα το φως
☆
Στο τηλέφωνο:
Δεν ήρθε…
Δεν ήρθε στ’ όνειρο και δεν κοιμάμαι.
Μετρώ στους χάρτες μου στεριές, μιαν άκρη.
Νύφη μη ντύθηκε, σαν τη σελήνη,
Γιατί τα μάτια της λάθος θυμάμαι;
Και τότε, απλώθηκε σιωπή στο σπίτι. Στην κάμαρά μου
και σε μιαν εικόνα, από καιρό ξεθωριασμένη,
τη μέρα, που θ’ απλωθεί σιωπή στο σπίτι, - μα για μένα,
θα 'ναι μια εικόνα, από καιρό ξεθωριασμένη,
Κέρκυρα VIII
Α, να 'χες χείλη… να σ' τ’ αρπάξω μια, να σ' τα φιλήσω!
Θυμήθηκα, της Κέρκυρας κάποιο στενό δρομάκι
καπάκια βρίσκαμε Μπιράλ, Φιξ, Φήμη, Κρυσταλία
Εγώ, πατίνι – ρουλεμάν και τσούρλι μπαγκιονέτα
Μήλα η Μαρίνα και κουτσό, η Ευτυχία, σκοινάκι.
(Α μπε μπα μπλόν, του κείθε μπλόν, α μπε μπα μπλόν
Ουτοπία
Θωρώ στην αχτή την απείραχτην άμμο της.
Ας βυθίσω μεμιάς την πλανεύτρα την σκέψη μου.
Στον Τζούλιο Καΐμη
Απόψε, ο νους ως σ΄ έψαχνε να βρει στο ματοκιάλι
ήβρε κλαρί και βέργισε τις θάλασσες του νου του,
Ό, τι ποθούσε, η σκέψη του: Αμμόσκονη κι αλάτι!
Κέρκυρα ΧΧΙ
Πώς το χλωρό, το ταπεινό τούτης της γης χορτάρι;
Πώς η ορθρινή του βράχου της, φανταστική μορφή;
Πώς η δροσιά του σύννεφου νοτίζει το θυμάρι
και χαίρει, του κυπαρισσιού η ευθυτενής κορφή;
Πώς το καθάριο, γάργαρο νερό μέσα στο ρέμα;
Πώς τόσο υπέρλαμπρο το φως που φτάνει τ’ ουρανού;
Πώς οι ευανθοί της, θάλλοντας παρακινούν το βλέμμα
και ξένοι κόσμοι, ως γιατρικό τους φέρουνε στο νου;
Πώς η θωριά των κάστρων της, στα παιδικά τα μάτια;
Πώς τούτη η φύση, διάπλαση του νου και της ψυχής;
Πώς τα καντούνια - λίθινα φαντάζουνε παλάτια
με νεραϊδόμορφες και νιους μιας άλλης εποχής;
Πώς τα νηφάλια βλέμματα, με ζέση και με αγιάζι;
Πώς των ανθρώπων, ευγενής η συμπεριφορά;
Πώς του Αγίου το σκήνωμα τα πλήθη αναγαλλιάζει
και τη σεπτή προσμένουνε να δουν περιφορά;
Πώς οι γκρεμνοί αυτοί και πώς τόσοι παράλιοι κόλποι;
Ποιος δώρισε, περιχαρείς τ’ άπλετο τούτο το φως!
Άνθρωπε συ, που αλλοτινοί σ’ έλκουνε ξένοι τόποι,
πες μου, τον τόπο που θωρείς, ποιος έφτιαξε και πώς…;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κέρκυρα ΧΧ
Κάτω από τ’ άστρα στέκεται τούτο της Γης το θάμα...
Μία ζωγραφιά που φτιάχτηκε για να σας ιστορεί.
Φέτος, πρόσμενε φίλους της για να χαρούν αντάμα,
για να τους δείξει, τ’ όνειρο πόσες στιγμές κρατεί.
Κέρκυρα: Γαλανόλευκη με μι’ άφραστη γαλήνη.
Αναδυόμενη απ’ το χθες φασματική μορφή.
Χαρά! Χορός κι ενδείκνυται τις νύχτες με σελήνη
βόλτα στην πόλη, κι έπειτα στην καστρινή κορφή.
Στα εφηβικά τα μάτια σας είθε η χαρά ολημέρα.
Εδώ, οι στιγμές ανείπωτες και υπό το φως βληθεί.
Μνήμες που ο λόγος λάξευε κάθε της άκρη ως πέρα,
μπορεί να βρείτε, ανέγγιχτες στα δροσερά αβαθή.
Ελάτε! Ίσως να φεύγατε μ’ ό,τι που σας ενώνει!
Φέτος, εδώ αγαπήθηκαν ο Πέδρο και η Μαρία.
Να 'χετε μόνο τ’ αυγινό το χρώμα, που φιλιώνει.
Κάθ’ όνειρο, σαν ζωγραφιά που φέρει μια ιστορία.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κέρκυρα ΧVΙΙ
Κάθε φορά, στο αντάμωμα της,
μεθώ απ’ την τόσην ομορφιά της
τόσο, που ντρέπομαι να πω…
Σ’ άγνωστους τόπους μύριους πήγα
μα σαν αυτήν… μέτρια και λίγα.
Ίδια, δεν βρήκα ν’ αγαπώ.
Δειλός, μα πάλλεται η ψυχή μου!
Και σαν να σβεί η αναπνοή μου
νιώθω· το στήθος να πονά.
Γνωρίζοντας, το δίχως άλλο,
κείνο του πόθου μου το σάλο,
φροντίζει να το κυβερνά.
Τότε, θυμώνω και με κρίνω
κι έτσι, χλωμός όπως το κρίνο,
με ασίγαστο αναφιλητό…
Με δίχως μπόι και δίχως σθένος,
καθώς πρωτόβγαλτος, παρθένος,
μεθώ στο παραμιλητό:
«Ωωω! κόρη – Κέρκυρα, γαρντένια!
Της σκέψης μου, παραμυθένια
με κήπους, μύρα κι ευανθούς!
Εσύ, της πλώρης μου Σειρήνα,
γοργόνα στη δική καρίνα.
Κοχύλι, απ’ τους ωκεανούς».
Κι ύστερα, σαν να την αρνιέμαι
κάνω, πως τάχα εγώ ξεχνιέμαι·
στρέφω το βλέμμα μου, γι' αλλού.
Τότε, μου απλώνει τα δυο χέρια
και τόσα μου χαρίζει αστέρια,
όσα 'χει η άμμος, του γιαλού.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ανεκπλήρωτο
Με κατατρέχει ο χρόνος,
Ό,τι θυμάμαι απ’ το χθες
στο χιόνι μια πατημασιά
Κι εγώ…
Εγώ πέτρα τώρα χιλιόχρονη
Δίχως πια σώμα πού ψυχή
Στη σπείρα της κλίμακος της ζωής,
Το όλον
Ανθομαία
Στην χρονοταξιδιώτισσα Κορυφώ του Δάμανθη
Ήταν σοφή, ήταν αγέραστη κι αθάνατη
Είχε μιαν άπειρη ομορφιά κείνο το σώμα της,
Αργά, τα βράδια ολόγυρά της μαζευόμασταν
Μόνο, θυμάμαι την ουσία των όσων έλεγε
Μια νύχτα, ως ήρθε ξαφνικά, με την πανσέληνο,
Όψεως πέτρα
Στην αθέατη πλευρά
Σε σπήλαια των ηφαιστείων της
Από μίας ρωγμής εισήλθε
Σας λέγει μόνο τούτο:
Εποχές
Θα προσέχω, τα μάτια μου.
Κι όταν πια, φθινοπώριασε,
Του καπνού, δαχτυλίδι.
Κι όταν ήρθε, η άνοιξη,
τα θανάτωνε…
Κέρκυρα ΙΧ
Κέρκυρα: Άστρο τ’ ουρανού!
Μικρή αδερφή της άνοιξης,
κι ύστερα, σ' είδε ο ουρανός
της πρωταυγής μι’ αχτίδα:
Κέρκυρα! εσύ της άνοιξης.
Του νόστου
Τη στερνή φορά που σ’ είδα, δεν την έχω στο μυαλό μου:
Μήπως κύματα πελώρια σ’ έκρυβαν και δεν θωρούσε
Μήπως κίνησες για τ’ άστρα και στ' αέναο πέρα βράδυ
Γιατί, Κέρκυρα του νόστου, η ματιά μου δε σε φτάνει;
Σώματα
Η συμβουλή…
Όταν για σένα, φτάσει αυτός που θέλεις ν’ αγαπήσεις,
κάθε μι’ απόφαση, σκληρή για τη δική σου μοίρα,
Ξάπλωσε δίπλα του, κι αυτός θα ρθεί να σ' αγκαλιάσει.
Οπλίσου μόνο υπομονή και δώσε να πετύχει,
Συνείδηση
Κι αν ήρθε, για λίγο, μηδέ το θυμάμαι.
Αμνήμονας πρέπει που ξένο κοιμάσαι.
Θα σ’ έχουν δεμένη με τ’ άλυτα μάγια.
Μια σπίθα πασχίζω φωτιά για ν’ ανάψω.
Ανεπίδοτο
Μες στην αυγή και ξύπνησα μα δεν ήσουν στην κλίνη...
Τώρα που η άνοιξις ανθεί
πες μου, ποιος θέλει να πενθεί,
τον έρωτα, όπως φθίνει...
Βγήκα στους δρόμους να σε βρω κι ανάγυρα την κτίση.
Τώρα που οι σκέψεις – συμφορά,
ψάχνω να δω πού 'ναι η χαρά,
σε Ανατολή και Δύση.
Ευχή δική μου η άνοιξη λουλούδια να σε ραίνει.
Τώρα που η όξινη βροχή...
που έμεινε πια μια εποχή…
που ό,τι αγαπάς, πεθαίνει...
Τότε που σκέφτηκα να ζω μ' όσα η ζωή μου δίνει.
Κι έτσι… όπως σκότισε μεμιάς...
ήρθε η στιγμή της ερημιάς:
Σταυρός και κομποσκοίνι.
Στράφηκα – μάρτυς μου ο Θεός στη συμφορά μου τούτη.
Τώρα σε εικόνα του κελιού,
κάνω το σχέδιο του σταυρού:
Αυτά είναι μου τα πλούτη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Άλλως
Σαν να λιγόστεψαν, απόψε
τ' άστρα, τα σύμπαντα και η γης.
Σαν να λιγόστεψε και η φύση
στο αιθαλικό φως της αυγής.
Οι θάλασσες και τα ποτάμια.
Τα πορφυρά τα δειλινά
σαν να λιγόστεψαν, κι εκείνα
τ' απλά, τα καθημερινά.
Τα γιασεμιά, τ' άλικα ρόδα.
Το χρώμα εκείνο τ’ ουρανού.
Σαν όλα, κάπως ν’ απογίναν
βορά του κόσμου, τ’ αλλουνού.
Σάμπως η πίστη μας, να εχάθη.
Άλλως η κτίσις, να πενθεί
με δίχως μύρτα κι ανθομύρα·
Με ασφόδελους και νηπενθή.
Σαν να λιγόστεψε, η αγάπη...
Σαν να βυθίσαμε, μεμιάς...
Σαν να φροντίσαμε, οι ζωές μας
κι αυτές, βορά της ερημιάς…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χλωμός έρωτας
Γυναίκα η Νύχτα και φορεί τα ενώτια σύθαμπά της
Αλίμονό του αν δεν αυτό ταίρι τη νιώσει κι ούτε
Τότε αρχινάει και του θρηνεί και σιγοκλαίει σαν βρέχει
Σκούρα Τσιγγάνα που μισεί χιμάει να το ξεκάνει
«Ποια πλησμονή να νιώσω εγώ και ποια για σένα αγάπη;»
Τότε του ορθώνει το κορμί και καταριέται σάμπως
Πορτραίτο
Τι δειλινά και τι αυγινά, τι θάλασσες κι αστέρια…
Τι για βουνά και ρεματιές, τι για πουλιά και δάση.
Πού ΄ναι του νόστου οι θάλασσες; πού πήγαν τα καράβια;
Δυο χέρια πέρνα τ’ ουρανού και κράτησε για να 'χεις.
Κι όμως...
το πέρασμά του από τον κόσμο,
Αν άνθρωπο, έβλεπε με πόνο,
Κι όμως,
τ' ανθρώπινο λίκνο, π' αλλάζει,
Δεν θέλω για μένα της Γης τα φτιασίδια,
βελούδα και ρούχα για με διαλεχτά.
Δεν θέλω χρυσάφι κι ασήμια στολίδια.
Του κήπου μου τ’ άνθη φορώ για πλεχτά.
Δεν θέλω του μέλλοντος να 'χω τη σκέπη
χωρίς κείνο τ’ άστρο που χρόνια κοιτώ,
που θέλω να βλέπω κι αυτό να με βλέπει.
Δεν θέλω απ’ το θόλο ποτές να κρυφτώ.
Δεν θέλω ποτέ με το φως της σελήνης,
του έρωτα κείνες οι νύχτιες σκιές,
(κρυφοί των ερώτων ανάξιας ευθύνης…)
να μένουνε πίσω, κι αυτές μοναχές.
Δεν θέλω να μείνω κι αθάνατη να 'μαι,
μηδέ τ’ όνομά μου ποτέ ξακουστό.
Δεν θέλω στου τάφου μου κει που κοιμάμαι,
καντήλι ν’ ανάβουν· το θέλω σβηστό.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Παρακαλώ σε
Ο τόπος που γεννήθηκα, που 'ν' της καρδιάς μου, τόπος,
είχε πολύσχημα βουνά με δέντρα και με ρούγες.
Είχε πλατάνια, ν’ αφεθείς μες στης σιωπής τ΄ απόσκιο.
Είχε πηγάδια δροσερά, να πιεις και να μεθύσεις.
Άξιες κοπέλες, είχε. Γιους. Βουνίσια παλληκάρια,
ώρια, πανώρια ως τα βουνά του Ολύμπου και της Όσσας.
Άμα τη φούχτα κλείνανε, ραγίζαν το λιθάρι,
λυγίζαν τ’ αγριοπούρναρο, στο πάτημα τ’ αντρίκιο.
Τώρα, ζητώντας πια η ψυχή, με στέλλει πάλι πίσω
μα δεν η ρούγα του γνωστή και το βουνό, δεν θέλει!
Όσες φορές προσπάθησα, δίχως ποτέ να φτάσω,
τόσες η δόλια μου η καρδιά λιγόστευε τον χτύπο.
Παρακαλώ σε, που θα βρεις τον τόπο τον χαμένο,
μεμιάς να πέσεις καταγής, το χώμα να φιλήσεις.
Μόνο μην πρόσκαιρα σκεφτείς στα βιαστικά να κάτσεις:
Αν ξαπλωθείς στ’ απόσκιο του, πίσω πια δεν γυρίζεις…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το βουνό
Α, να 'μουν κείνο το βουνό,
έτσι, περήφανα ψηλό,
με δέντρα και με ρούγες,
να βλέπω τα λυκόπουλα
και τα μικρά τ’ αϊτόπουλα
π’ απλώνουν τις φτερούγες
Οπού τα νύχτια τα πουλιά,
που κατεβαίνουν την πλαγιά,
την άγρια ράχη,
που δροσερό ψάχνουν νερό,
και με τον άγριο τον καιρό,
δίνουνε μάχη
Και στο χορτάρι του κει δα
ένα ελαφάκι που πηδά,
που γύρω τρέχει,
να το μπορώ να το χαϊδεύω
και την ψυχή του να ημερεύω,
ώστε ν'αντέχει
Τ’ άγρια τα γύρω που βρυχούν,
κι όλα τα πλάγια που αντηχούν,
αντιλαλώντας –
κι έτσι, ως θα φτάνει το πρωινό,
να λέω: "Αχ, να 'μουν το βουνό",
χαμογελώντας...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της αγάπης
Προς τι η έπαρσις σε γη δάνεια και ζωή;
Τα βράδια, πριν να κοιμηθώ και το σταυρό μου κάνω,
παρακαλώ μια Παναγιά που από παιδί την έχω
πλάι σε καντήλι γυάλινο και δίπλα στο λιβάνι,
να 'χει τον κόσμο αυτόν καλά και τα παιδιά προπάντων.
Πιο πίσω, λίγο αριστερά, με δαγκωμένα χείλη,
με βλοσυρά τα βλέμματα σχεδόν σκοτεινιασμένα,
μες σε καπνούς ευωδιαστούς που δίνει το λιβάνι,
γέροντες άγιοι στέκουνε στον δίπλα εσταυρωμένο.
Ειρηνοφόρο φέρουνε στα βλέμματά των ζέση,
που νιώθω τέτοιαν έκσταση στη μεταφυσική των
τόσο, που στην κατάνυξη του καντηλιού όπως φέγγει,
βλέπω το Θείο σα να 'ρχεται και να με περιβάλλει.
Τότε, νιώθω μιαν αίσθηση χαράς γαληνεμένης
τόση, που λέω την προσευχή στη γλώσσα των Ελλήνων:
«Πάτερ ημών…» κι ύστερ’ αργά τα μάτια μου σαν κλείσουν,
πλήρωση νιώθω από ψυχής, που 'κανα το σταυρό μου.
;ηνίλκ ιλάπ αιδί νητσ ίεθημιοκ οιρύα να ιερέξ ςοιοΠ
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ο όρκος
Ω, τύχη, που εμπιστεύτηκες για ν’ αγαπώ τη φύση,
για ν’ αγαπώ τα δέντρα της και τα ψηλά βουνά.
Κάθε φωλιά μικρού πουλιού στα χέρια μου έχω χτίσει.
Ό,τι δεντρί εγώ φύτεψα, μ’ αγέρα δεν κουνά.
Ίσκιος δεν άγνωρος σ’ εμέ κι ούτε σκοτάδι ξένο,
κι ούτε ποτάμι δροσερό χωρίς να το λουστώ.
Σαν δω σπασμένο το κλαρί το φτάνω και το δένω.
Εγώ, με τ’ άγρια τα θεριά μπορώ ν’ αγκαλιαστώ.
Ούτ’ ένα σύννεφο τεφρό, που δεν γνωρίζει εμένα.
Όρκο σου κάνω, της βροχής σταγόνα μη γευτώ,
αν όλ’ αυτά που μολογώ, είν’ άγνωστα σε μένα.
Να ζώσω βράχο το κορμί και πέρα να ριχτώ.
Μόνο τα κίτρινα πενθώ για δεν μπορώ να γιάνω.
Για δεν μπορώ του λιθαριού που ράγισε κορμί.
Ό,τι μπορούν τα χέρια μου, τ’ αγγίζω και το φτιάνω.
Μόνο τ’ ανθρώπου δεν μπορώ να γιάνω την ορμή.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Φάσμα
Τώρα, που δίχως άνοιξη και σύννεφο να βρέξει,
που σπόρος πια δεν έμεινε κι ουδ’ έμεινε καρπός,
τι μου θωπεύεις που κρατά της κόμης μου την πλέξη;
Δείξε μου χώμα κι εύρωστος αν έμειν' ευανθός.
Τώρα που η γη ξεράθηκε και σιώπησεν η φύσις,
που τα πουλιά χαρούμενα δεν κελαηδούνε πια,
τι μου ζητούν τα χείλη σου γλυκά να με φιλήσεις;
Πώς να χαρώ τον έρωτα με πόνο στην καρδιά;
Τώρα που τ’ άνθη μάραναν στην άβρεχτην αυλή μου,
που τα μελίσσια ξέμαθαν τις μύριες ευωδιές,
τι μου μιλούν τα μάτια σου και τάζουν στο κορμί μου;
Δε βλέπεις, πώς απόκαμαν τα μύρτα και οι ροδιές;
Τώρα που ο ήλιος έσβησε και τ’ άστρα σκοτιστήκαν,
που τα ποτάμια σίγησαν κι εκείνη τους η ορμή,
έρωτα, πώς να σου δοθώ που τ' άπαντα χαθήκαν;
Τι μου θωρείς το φάσμα μου και ψάχνεις γι' αφορμή;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τελευταία, όταν έχει πανσέληνο,
μεταμορφώνομαι σε άνθρωπο.
Να Προσέχεις...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ιερά Μονή Υψηλού Παντοκράτορος, Κέρκυρα
Στον π. Νικόλαο – Αλέξανδρο Πραιτωριάν
- Γέροντα:
Άμα θ’ ανέβει το στρατί που πάει στην πέρα ράχη
και πει στον άνεμο η ψυχή τα βάσανά της που 'χει,
θ’ αναστενάξουν τα βουνά, θα γκρεμιστούν οι βράχοι.
Θα μου στερήσει, ο πλάστης μου, το χάρισμα που μου 'χει…
Ίσως και να 'θελε, μεμιάς να σκοτιστούνε τ’ άστρα.
Ο ήλιος και τα σύμπαντα να σκίζονταν σα πέρα,
κι όπως της Γης θα γκρέμιζαν τα ρέπια και τα κάστρα,
έτσι τ' ανθρώπινα θεριά, θα χάνονταν μια μέρα.
Θα γκρέμιζε, γιατί θυμός αβάσταγος σαν θρήνος,
για δεν ψυχή πι’ απόμεινε που να μη θέλει ο φθόνος.
Μες στην ουράνια μοναξιά παρηγοριά ένας Κρίνος.
Μέσα στη γήινη μοναξιά, χαμός αδελφοκτόνος.
Τότε, λοιπόν, πού θάλασσα και πούθε τα ποτάμια,
και πούθε τ’ αγριοπούρναρα και των πευκών τα δάση.
Ίσως, ύστεροι να 'λεγαν πως τα 'κανε μια λάμια,
οπού 'χε, τάχα βάσανα και τη χαρά πια χάσει.
Μα δεν είν’ έτσι, γέροντα, το μολογούν τα χρόνια,
το μολογούν οι πράξεις τους στην έβδομη του αγγέλου
ως κυβερνούν της άβυσσος τα βδελυρά τελώνια...
- Παιδί μου, τα 'δα ως σκούπιζες τα δάκρυα τ’ Αρχαγγέλου.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στην εκκλησιά
Στο λιγοστό φως των κεριών
τα πρόσωπα των αγίων, σκυθρωπά
κάπως ανήσυχα –
στις μέρες μας
μας μνημονεύει ο Χάροντας
περιχαρής
μ’ ένα τσαμπί φαρμάκι – ασφόδελους
στα χείλη του
κι όπου φιλά
δεν βγαίνει ανθός
μηδέ από κρήνη,
παρά μονάχα
μαυροφόρα είν’ η σοδειά -
κι όποιον θερίσει…
Παρακαλώ σε, Παναγιά:
Τις πονεμένες τις ψυχές…
Και τα παιδιά…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η επιστροφή
Στη Δήμητρα - Λιζέτε
Κέρκυρα:
Σε ξαναβρήκα, μάνα,
ντυμένη Κυριακάτικα
και με ζακέτα την άνοιξη,
να με καλωσορίζεις.
Εγώ είμαι! η κόρη της Ναυσικάς,
του Αλκίνοου και της Αρήτης.
Πάππους μου, ο Ναυσίθοος.
Ο θείος Δημόδοκος,
πριν με βαφτίσει, Δήμητρα,
μου μήνυσε να σου πω, πως
από των σπορέων τις μυστικές τελέσεις,
επίγονος είμαι.
Πως είμαι το συγγενές και γονιδιακό όμοιο
με καταγωγή αρχαιόπρεπη.
Συνέχεια της λαλιάς του Ομήρου,
κυοφορούσα τα παρελθόντα.
Θέλω να σ’ αγκαλιάσω, μάνα,
μα τα χέρια τα ‘χασα στην Υπέρεια
πολεμώντας τους Κύκλωπες.
Θέλω να σε φιλήσω, μάνα,
μα δε νιώθω
τα οξειδωμένα από το χρόνο πια, χείλη.
Θέλω να κλάψω, μάνα,
μα τα δάκρυα της λήθης
όγκοι λίθινοι στους δακρυγόνους.
Θέλω να σε κοιτάξω, μάνα,
μα τ’ αφαίρεσα
μην αντέχοντας άλλο το άδικο.
Εγώ είμαι, μάνα. Η κόρη της Ναυσικάς, -
μπορεί και Αταλάντη
παρμένη από τ’ άρμα της Μήδειας
ή της Αργούς του μονοσάνδαλου:
Μπορεί και να με καθυστέρησαν οι πόλεμοι.
Οι Συμπληγάδες!
Ίσως και να μην επαρκούσε ο χρόνος,
μάνα.
Πότε να θάψεις τόσους νεκρούς…;
Κάτι θα μείνει…
Από μι’ αγάπη, βάλλομαι…
Νείρομαι φως κι αγάλλομαι·
τι σου 'ναι η σκέψη
που θέλει αγάπη και κορμί
να 'χουν των νιάτων την ορμή,
για να σου γνέψει.
Και λέω, στης σκέψης τη ροπή,
μην είναι η σκέψη σου, ντροπή;
Ποιος θα πιστέψει
όσο επιδέξια κι αν χτιστεί…
Άμα η αγάπη, δεν χριστεί,
ανάξια κλείνει
κι ο λόγος · σμίλη που διψώ –
κορμί Αφροδίτης και λειψό:
Κάτι θα μείνει…
Το παράπονο
Ό,τι κι αν είχα, μάνα μου, το 'δωσα για μι’ αγάπη.
- Πήρε χρυσάφια κι αργυρά και κίνησε γι’ άλλου;
Δεν τα προικιά που μου 'δωσες κι ό,τι δικό που εκλάπη.
Δε με χαλάει, κι ας έμενε για μένα η κουρελού.
Φτάνει μονάχα δυστυχής μην η ψυχή μου μείνει.
Μην ξεγυμνώσει από χαρά και πίστη απαρνηθεί.
Μη δεν ελπίσει πια ζωή κι αναίσθητη μου γίνει.
Μη στο τραχύ κι απόκοσμο, του ερέβους πλανηθεί.
Μόν’ στα ριζά και στα χλωρά θε να 'τρεφε η ψυχή μου,
κει πάνω, μάνα, στ’ αψηλά που αγάπησα βουνά.
Άγρια να ξέβγαζα κραυγή να γιάνω την πληγή μου,
να στείλω την στην άβυσσο, που το θεριό πεινά.
Ένα στρατί για να 'παιρνα κι έναν ανθό για να 'βρω,
να βάλω τον στο στήθος μου για ν’ αποκοιμηθώ.
Για να μου γιάνει της ψυχής το κάθε τι και μαύρο.
Για ν’ αγαπήσω, μάνα μου, και για ν΄αγαπηθώ.
Ό,τι κι αν είχα, μάνα μου, το πρόδωσε η αγάπη.
Η αγάπη εκείνου, που για με δεν ήταν, δυστυχώς.
Δεν τα προικιά, που μου 'δωσες. Δικό σου, δεν εκλάπη!
Είναι, για δεν μου χάρισε των αστεριών το φως.
Χαϊκού
Είπες πως θα 'ρθεις,
μα το γήρας έφτασε
πριν από σένα.
☆
Η νύχτα που πέρασε,
πήρε μαζί της
το Έψιλον του Έρωτα.
☆
Ήρθες σαν κλέφτης,
μα ξέχασες πίσω σου
να φύγεις.
☆
Στο κατώφλι του μνήματος
μια ορτανσία.
Θα τη θαύμαζες;
☆
Βρήκαν πάνω μου
δικό σου αποτύπωμα.
Ποια είσαι;
☆
Διάβηκα το φως
για να σε συναντήσω
και σκοτίστηκα.
☆
Στο τηλέφωνο:
Μ’ ορκίστηκες αγάπη
σε κομμένη γραμμή.
Δεν ήρθε…
Δεν ήρθε στ’ όνειρο και δεν κοιμάμαι.
Μήπως ναυάγησε μέσα σ’ αυτό;
Είχαν τα μάτια της στεριά, θυμάμαι.
Σ’ αυτήν ευχόμουνα πάντα να βγω.
Μετρώ στους χάρτες μου στεριές, μιαν άκρη.
Τ’ αστέρια λάθος μου που τα μετρώ.
Μήπως σπαράγματα βράχων και μάκρη
μου τήνε κρύψανε, στεριά μη δω;
Νύφη μη ντύθηκε, σαν τη σελήνη,
και στ’ αφροσκέπασμα δεν τη θωρώ;
Χλωμή από θάνατο, δεν θέλει εκείνη
τον ίδιο θάνατο, να νιώσω εγώ;
Γιατί τα μάτια της λάθος θυμάμαι;
Θάμπωσε τ’ όνειρο και τα ξεχνώ;
Ας ήταν στ’ όνειρο κοντά της να 'μαι
κι ας βυθιζόμουνα μέσα σ’ αυτό.
Απουσίες
Και τότε, απλώθηκε σιωπή στο σπίτι. Στην κάμαρά μου
ως σιγοκλαίω, ακούω τα βήματά σου.
Δεν σ’ αντικρίζω, παρά μόνο στα όνειρά μου,
στα μαζεμένα σε μιαν άκρη πράγματά σου
και σε μιαν εικόνα, από καιρό ξεθωριασμένη,
δίχως χαρά κι αυτή, που περιμένει
τη μέρα, που θ’ απλωθεί σιωπή στο σπίτι, - μα για μένα,
ποιος θα βρεθεί να κλαίει στα βήματά μου…
Ποιος θα θυμάται τη μορφή. Στα στοιχειωμένα
τα σκονισμένα σε μιαν άκρη πράγματά μου
θα 'ναι μια εικόνα, από καιρό ξεθωριασμένη,
δίχως χαρά κι αυτή, θα περιμένει…
Κέρκυρα VIII
Α, να 'χες χείλη… να σ' τ’ αρπάξω μια, να σ' τα φιλήσω!
Α, να 'χες μάτια… να τα δω στο φως, το δειλινό.
Ρίγος με πιάνει, κι ύστερα κρατιέμαι μη δακρύσω.
Κόρη του νόστου – Κέρκυρα: Διψώ Σε! και πεινώ.
Παλαιοδρόμηση
Θυμήθηκα, της Κέρκυρας κάποιο στενό δρομάκι
μ’ ένα πεζούλι χαμηλό, λουλουδιασμένο πάντα,
που μαζευόμασταν παιδιά τις Κυριακές για σκάκι,
ή σιντερόλες παίζαμε. Πριν φτάσει ακόμα η Fanta
καπάκια βρίσκαμε Μπιράλ, Φιξ, Φήμη, Κρυσταλία
και με σφεντόνες στέλναμε μακριά τα ντιχαλάκια.
Τοίχου καρτέλες ρίχναμε τους παίκτες, με μανία
ή τα “κορίτσια μας” δειλά μας διάβαζαν στιχάκια.
Εγώ, πατίνι – ρουλεμάν και τσούρλι μπαγκιονέτα
κι ο Φώντας, – όλη του η σπουδή στο χέρι ένα ξυλίκι.
Βεζύρη και πεντόβολα, κρυφτό, και τα σονέτα
σε φυσοκάλαμο φτιαχτό, δώρο από την Αλίκη.
Μήλα η Μαρίνα και κουτσό, η Ευτυχία, σκοινάκι.
Το Τάκα -Τάκα ο Δημητρός, – γύψο στο χέρι γιάστρα.
Μια Κυριακή, ξανά 'θελα… Κέρκυρα… και λιγάκι
τη φλογερομαντούρα μου, κάτω από κείνα τ’ άστρα…
(Α μπε μπα μπλόν, του κείθε μπλόν, α μπε μπα μπλόν
του κείθε μπλόν μπλήν μπλόν…)
Ουτοπία
Θωρώ στην αχτή την απείραχτην άμμο της.
Την πυκνόφυτη γη, με τις δύσβατες άσπες.
Δεν χαρώ νυσταγμό τόσα χρόνια θωρώντας την
κ' είν' ανώφελη πια μια στεριά που δεν φτάνω.
Ας βυθίσω μεμιάς την πλανεύτρα την σκέψη μου.
Στην αδιάβατη γη να βρεθώ της ψυχής μου,
μέχρις ότου τ' άμορφα νέφη σκορπίσουνε
και ξανά πάλι δω την μικρή της Κασσιόπη.
Κέρκυρα XI
Στον Τζούλιο Καΐμη
Απόψε, ο νους ως σ΄ έψαχνε να βρει στο ματοκιάλι
σ’ είδε, κει που λιαζόσουνα στης μνήμης τ’ ακρογιάλι,
κι όπως, κόντευε δίπλα σου στα μπράτσα του να σφίξει,
απέκοψες! Κι αυτός για δεν μπορούσε να σ’ αγγίξει
ήβρε κλαρί και βέργισε τις θάλασσες του νου του,
για ν’ ανακράξει αντήχει σου το μένος του καιρού του.
Για να σε βρει στο πέλαγο, να σ’ ανταμώσει αγάλι,
να σ’ αγκαλιάσει, Κέρκυρα, στης μνήμης τ’ ακρογιάλι.
Ό, τι ποθούσε, η σκέψη του: Αμμόσκονη κι αλάτι!
Έφευγε κείνος κι άμπωνε τις κλειδωνιές η εμπάτη.
Κέρκυρα ΧΧΙ
Πώς το χλωρό, το ταπεινό τούτης της γης χορτάρι;
Πώς η ορθρινή του βράχου της, φανταστική μορφή;
Πώς η δροσιά του σύννεφου νοτίζει το θυμάρι
και χαίρει, του κυπαρισσιού η ευθυτενής κορφή;
Πώς το καθάριο, γάργαρο νερό μέσα στο ρέμα;
Πώς τόσο υπέρλαμπρο το φως που φτάνει τ’ ουρανού;
Πώς οι ευανθοί της, θάλλοντας παρακινούν το βλέμμα
και ξένοι κόσμοι, ως γιατρικό τους φέρουνε στο νου;
Πώς η θωριά των κάστρων της, στα παιδικά τα μάτια;
Πώς τούτη η φύση, διάπλαση του νου και της ψυχής;
Πώς τα καντούνια - λίθινα φαντάζουνε παλάτια
με νεραϊδόμορφες και νιους μιας άλλης εποχής;
Πώς τα νηφάλια βλέμματα, με ζέση και με αγιάζι;
Πώς των ανθρώπων, ευγενής η συμπεριφορά;
Πώς του Αγίου το σκήνωμα τα πλήθη αναγαλλιάζει
και τη σεπτή προσμένουνε να δουν περιφορά;
Πώς οι γκρεμνοί αυτοί και πώς τόσοι παράλιοι κόλποι;
Ποιος δώρισε, περιχαρείς τ’ άπλετο τούτο το φως!
Άνθρωπε συ, που αλλοτινοί σ’ έλκουνε ξένοι τόποι,
πες μου, τον τόπο που θωρείς, ποιος έφτιαξε και πώς…;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κέρκυρα ΧΧ
Κάτω από τ’ άστρα στέκεται τούτο της Γης το θάμα...
Μία ζωγραφιά που φτιάχτηκε για να σας ιστορεί.
Φέτος, πρόσμενε φίλους της για να χαρούν αντάμα,
για να τους δείξει, τ’ όνειρο πόσες στιγμές κρατεί.
Κέρκυρα: Γαλανόλευκη με μι’ άφραστη γαλήνη.
Αναδυόμενη απ’ το χθες φασματική μορφή.
Χαρά! Χορός κι ενδείκνυται τις νύχτες με σελήνη
βόλτα στην πόλη, κι έπειτα στην καστρινή κορφή.
Στα εφηβικά τα μάτια σας είθε η χαρά ολημέρα.
Εδώ, οι στιγμές ανείπωτες και υπό το φως βληθεί.
Μνήμες που ο λόγος λάξευε κάθε της άκρη ως πέρα,
μπορεί να βρείτε, ανέγγιχτες στα δροσερά αβαθή.
Ελάτε! Ίσως να φεύγατε μ’ ό,τι που σας ενώνει!
Φέτος, εδώ αγαπήθηκαν ο Πέδρο και η Μαρία.
Να 'χετε μόνο τ’ αυγινό το χρώμα, που φιλιώνει.
Κάθ’ όνειρο, σαν ζωγραφιά που φέρει μια ιστορία.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κέρκυρα ΧVΙΙ
Κάθε φορά, στο αντάμωμα της,
μεθώ απ’ την τόσην ομορφιά της
τόσο, που ντρέπομαι να πω…
Σ’ άγνωστους τόπους μύριους πήγα
μα σαν αυτήν… μέτρια και λίγα.
Ίδια, δεν βρήκα ν’ αγαπώ.
Δειλός, μα πάλλεται η ψυχή μου!
Και σαν να σβεί η αναπνοή μου
νιώθω· το στήθος να πονά.
Γνωρίζοντας, το δίχως άλλο,
κείνο του πόθου μου το σάλο,
φροντίζει να το κυβερνά.
Τότε, θυμώνω και με κρίνω
κι έτσι, χλωμός όπως το κρίνο,
με ασίγαστο αναφιλητό…
Με δίχως μπόι και δίχως σθένος,
καθώς πρωτόβγαλτος, παρθένος,
μεθώ στο παραμιλητό:
«Ωωω! κόρη – Κέρκυρα, γαρντένια!
Της σκέψης μου, παραμυθένια
με κήπους, μύρα κι ευανθούς!
Εσύ, της πλώρης μου Σειρήνα,
γοργόνα στη δική καρίνα.
Κοχύλι, απ’ τους ωκεανούς».
Κι ύστερα, σαν να την αρνιέμαι
κάνω, πως τάχα εγώ ξεχνιέμαι·
στρέφω το βλέμμα μου, γι' αλλού.
Τότε, μου απλώνει τα δυο χέρια
και τόσα μου χαρίζει αστέρια,
όσα 'χει η άμμος, του γιαλού.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ανεκπλήρωτο
Με κατατρέχει ο χρόνος,
για ν’ αποδώσω
τ’ ακέραιο ποίημα
της αγάπης.
Ό,τι θυμάμαι απ’ το χθες
είσαι
στο χιόνι μια πατημασιά
που ο ήλιος ζήλεψε
πριν προλάβει το σούρουπο
να περισώσει.
Κι εγώ…
Εγώ πέτρα τώρα χιλιόχρονη
δίχως πια χέρια για ένα χάδι.
Δίχως πια σώμα πού ψυχή
για ν’ αποδώσω
τ’ ακέραιο ποίημα
της αγάπης μας.
Το θέσφατον της ψυχής
Στη σπείρα της κλίμακος της ζωής,
δύναται καμπυλώσει ο χρόνος
ώστε αθάνατοι:
Το όλον
της υπάρξεώς μας σύμπαν,
εστί ποίησις…
Ανθομαία
Στην χρονοταξιδιώτισσα Κορυφώ του Δάμανθη
Ήταν σοφή, ήταν αγέραστη κι αθάνατη
και σ’ έναν άλλο κόσμο είπε πως πάει.
Πως σαν κομήτης, ταξιδεύει πέρ’ αδιάκοπα,
κι αέναα στην αρχή πάλι γυρνάει.
Είχε μιαν άπειρη ομορφιά κείνο το σώμα της,
που λαμπερό μας θύμιζε απ' αστέρα.
Σαν κυπαρίσσι, είχε ανάστημα περήφανο.
Των ταξιδιών, είχεν εκείνο τον αέρα.
Αργά, τα βράδια ολόγυρά της μαζευόμασταν
πανέμορφες ν’ ακούσουμε ιστορίες.
Για τ’ ανερμήνευτα, στιγμή δεν την αφήναμε,
τις παιδικές πάντα μας έλυνε απορίες.
Μόνο, θυμάμαι την ουσία των όσων έλεγε
και πως, όταν ματάρθει η Ανθομαία,
ανθόσπαρτος ο τόπος, κι όπως εύοσμος
η Γη, θα στέκει πι’ όμορφη απ’ ωραία.
Μια νύχτα, ως ήρθε ξαφνικά, με την πανσέληνο,
για μια στιγμή μας κοίταξε κι εχάθη.
Είναι φορές, οπού την βλέπω νύχτα στ’ άπειρο
να εξέρχεται, στου σύμπαντος τα βάθη.
να εξέρχεται, στου σύμπαντος τα βάθη.
Όψεως πέτρα
Στην αθέατη πλευρά
της μητρίδας των κόσμων
αιφνίδια μπήκε, – τυχαία
κι έζησε τους σπαραγμούς
μίας σαρκοβόρας πυράς μορφής
που παραμόνευε κυοφορώντας
μέλλοντα συνωμοτικά
συντελείας
καταγόμενα του Θανάτου.
Σε σπήλαια των ηφαιστείων της
ρήγματα
και από τις οπές αυτών
αβυσσαλέοι στην όψη
κλειδούχοι
μ’ ονόματα λήθης
πρωτόφαντα
και στο μέτωπο αυτών
αιματώδες τριγράμματο
χάραγμα σπείρας.
Από μίας ρωγμής εισήλθε
παρακάμπτοντας
την κοινή των διαστάσεων
και βρέθηκε σε χώρο
ακάθαρτο
που εκεί μιλούσαν
την πρωτόγλωσσα των ανθρώπων
βρίζοντας ακατάσχετα
τόσο
που δεν της επιτρέπεται
παρά να σιωπήσει.
Σας λέγει μόνο τούτο:
"Ενοράσθαι και λογίζεσθαι!"
Ηθικά
Ο αγνώμων νους, δαίμων εστίν τε και δικαίως λογάται Κτήνος.
Η αλήθεια δεν χειραγωγείται μηδέ αποκρύπτεται,
πολλώ δε μάλλον η αγάπη.
Εποχές
Με μελτέμι αυγουστιάτικο
θα θυμάμαι που μου 'ταξες
όσα οι κόκκοι της άμμου:
Θα προσέχω, τα μάτια μου.
Κι όταν πια, φθινοπώριασε,
και το χέρι μου, ζήτησες,
με τα φύλλα που πέσανε
τι φωτιά τ’ Αϊ Γιάννη:
Του καπνού, δαχτυλίδι.
Κι όταν ήρθε, η άνοιξη,
κι όλ’ η φύση στολίστηκε·
… τα μικρά χελιδόνια:
Μόνο η γλώσσα σου, ξόβεργα
τα θανάτωνε…
Κέρκυρα ΙΧ
Κέρκυρα: Άστρο τ’ ουρανού!
Του πέλαγου συ κόρη,
με το περίσσιο θώρι…
Μικρή αδερφή της άνοιξης,
που από τη γη σου, η μυγδαλιά
φύτρωσε, μες στη σιγαλιά
σε μία στιγμή κατάνυξης
κι ύστερα, σ' είδε ο ουρανός
κι έδωσε λάμπος στ’ άστρα,
μιαν αγριλιά στη γλάστρα.
Κι έδωσε, δείλι ως ο φανός
της πρωταυγής μι’ αχτίδα:
Θύσανος - φως του ν’ ακοντά
κι αυτός, να βλέπει από κοντά,
ως πού φωτά η ελπίδα
Κέρκυρα! εσύ της άνοιξης.
Του πέλαγου, συ κόρη,
με το περίσσιο θώρι…
Του νόστου
Τη στερνή φορά που σ’ είδα, δεν την έχω στο μυαλό μου:
Ήταν νύχτα ή χαραυγή;
Μήπως σύννεφα είχε γκρίζα, ή το κιάλι το καλό μου
απ’ αρμύρα είχε πληγεί;
Μήπως κύματα πελώρια σ’ έκρυβαν και δεν θωρούσε
η ματιά μου η κοφτερή;
Μην απόκαμε η σελήνη, και τ’ ωχρό της που σκορπούσε
άλλο δεν σε καρτερεί;
Μήπως κίνησες για τ’ άστρα και στ' αέναο πέρα βράδυ
μου φαντάζεις μακρινή;
Μήπως χάθηκες, και η μέρα ντύθηκε βαθύ σκοτάδι,
νύχτα μαύρη ως η θανή;
Γιατί, Κέρκυρα του νόστου, η ματιά μου δε σε φτάνει;
- Πόσο θέλω να φανείς!
(Φορτωμένο μ’ αναμνήσεις το καράβι, στο λιμάνι
δεν περίμενε κανείς…)
Σώματα
Σώματα, που δεχτήκατε την λεκτική της σμίλη,
που σας σχημάτισε καθώς με κόπο ευλαβικό,
έρχεστε τώρ’ αθόρυβα φιλώντας της τα χείλη,
φιλώντας της τα στήθη της με τρόπο ερωτικό
σώματα, που σας σκάλισε σε μιας νυχτιάς το νόστο,
που κουρασμένη απόκαμε με ανασασμό βαρύ,
έφηβοι, που ξαπλώσατε στης κλίνης της το πόστο,
δίχως ρωτώντας αν αυτό το σώμα της μπορεί
σώματα, νια κι απείθαρχα των γαμικών ονείρων,
που σας καμώθηκε χωρίς την καθ’ υπερβολή,
πάρετε λάδι, απ’ τ’ ακριβό των αμαράντων μύρων
και σύρετε κει που διψούν τα νιόβγαλτα βολή
που σας σχημάτισε καθώς με κόπο ευλαβικό,
έρχεστε τώρ’ αθόρυβα φιλώντας της τα χείλη,
φιλώντας της τα στήθη της με τρόπο ερωτικό
σώματα, που σας σκάλισε σε μιας νυχτιάς το νόστο,
που κουρασμένη απόκαμε με ανασασμό βαρύ,
έφηβοι, που ξαπλώσατε στης κλίνης της το πόστο,
δίχως ρωτώντας αν αυτό το σώμα της μπορεί
σώματα, νια κι απείθαρχα των γαμικών ονείρων,
που σας καμώθηκε χωρίς την καθ’ υπερβολή,
πάρετε λάδι, απ’ τ’ ακριβό των αμαράντων μύρων
και σύρετε κει που διψούν τα νιόβγαλτα βολή
σώματα, νόες ακόρεστοι των φλογερών της πλέξεων
και των προκλήσεων, Λόγιοι ανελικτικοί.
Κάθε της στίχο πρόθυμα πλην των αγάμων λέξεων.
Των απολήξεων, η Ποίησις διεισδυτική.
Η συμβουλή…
Όταν για σένα, φτάσει αυτός που θέλεις ν’ αγαπήσεις,
που από παιδί περίμενες κείν’ η στιγμή να ρθεί,
πρέπει μαντήλι να κρατάς στα δάκρυα που θα χύσεις.
Η αγάπη δεν είν΄εύκολη, κι αν δεν σωστά παρθεί,
κάθε μι’ απόφαση, σκληρή για τη δική σου μοίρα,
ξέρεις, εκείνη που πολλούς ανθρώπους τυραννεί.
Γι’ αυτό, τη μέρα που θα ρθεί κάνε την καλομοίρα.
Στρώσε παρθενοκρέβατο, και η μοίρα όπου καλεί.
Ξάπλωσε δίπλα του, κι αυτός θα ρθεί να σ' αγκαλιάσει.
Να σου χαϊδέψει στοργικά τα μαύρα σου μαλλιά.
Μα μη ρωτήσεις πώς – γιατί κι αν θα σε προσπεράσει.
Μπορεί η σπουδή χωριάτικη κι από μυαλά παλιά.
Οπλίσου μόνο υπομονή και δώσε να πετύχει,
χωρίς ποτέ πού θα δοθείς λόγο κακό να πεις.
Ίσως καλύτερον να θες κι άλλος για σε να τύχει,
όμως, θα σου 'ναι δύσκολο, όσα που θες να βρεις.
Συνείδηση
Κι αν ήρθε, για λίγο, μηδέ το θυμάμαι.
Ζυγώνει κι η νύχτα διψά να την πιεί.
Τη σκέψη στοιχειώνει μα δε που ματώνει.
Στη σκόνη του δρόμου τ’ αχνάρι της λιώνει.
Αυτή σαν αστέρι φωτάει να μου πει:
Αμνήμονας πρέπει που ξένο κοιμάσαι.
Στρεβλός είν’ ο κόσμος ή μήπως εσύ;
Το χέρι γνωρίζει τι πρέπει ν’ αγγίζει.
Αργά μες στον ύπνο δειλά ψιθυρίζει:
"Νυφιάτικο φέρεις και βέρα χρυσή".
Θα σ’ έχουν δεμένη με τ’ άλυτα μάγια.
Σε βλέπω υπνωμένη σε μαύρους καπνούς.
Σκιά δεν υπάρχει και πρέπει για να 'χει.
Το σώμα κοιτάζω στο φως αν υπάρχει.
Απάνω του βλέπω καιρούς σκοτεινούς.
Μια σπίθα πασχίζω φωτιά για ν’ ανάψω.
Τ’ ολόσπαρτο μέσα να κάψω του νου.
Ευαίσθητη θα 'μαι γι’ αυτό δεν κοιμάμαι.
Μου εφάνει πως ήρθε μα δεν που θυμάμαι.
Θα ζύγωσε πάλι με βήμα παιδιού.
Ανεπίδοτο
Μες στην αυγή και ξύπνησα μα δεν ήσουν στην κλίνη...
Τώρα που η άνοιξις ανθεί
πες μου, ποιος θέλει να πενθεί,
τον έρωτα, όπως φθίνει...
Βγήκα στους δρόμους να σε βρω κι ανάγυρα την κτίση.
Τώρα που οι σκέψεις – συμφορά,
ψάχνω να δω πού 'ναι η χαρά,
σε Ανατολή και Δύση.
Ευχή δική μου η άνοιξη λουλούδια να σε ραίνει.
Τώρα που η όξινη βροχή...
που έμεινε πια μια εποχή…
που ό,τι αγαπάς, πεθαίνει...
Τότε που σκέφτηκα να ζω μ' όσα η ζωή μου δίνει.
Κι έτσι… όπως σκότισε μεμιάς...
ήρθε η στιγμή της ερημιάς:
Σταυρός και κομποσκοίνι.
Στράφηκα – μάρτυς μου ο Θεός στη συμφορά μου τούτη.
Τώρα σε εικόνα του κελιού,
κάνω το σχέδιο του σταυρού:
Αυτά είναι μου τα πλούτη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Άλλως
Σαν να λιγόστεψαν, απόψε
τ' άστρα, τα σύμπαντα και η γης.
Σαν να λιγόστεψε και η φύση
στο αιθαλικό φως της αυγής.
Οι θάλασσες και τα ποτάμια.
Τα πορφυρά τα δειλινά
σαν να λιγόστεψαν, κι εκείνα
τ' απλά, τα καθημερινά.
Τα γιασεμιά, τ' άλικα ρόδα.
Το χρώμα εκείνο τ’ ουρανού.
Σαν όλα, κάπως ν’ απογίναν
βορά του κόσμου, τ’ αλλουνού.
Σάμπως η πίστη μας, να εχάθη.
Άλλως η κτίσις, να πενθεί
με δίχως μύρτα κι ανθομύρα·
Με ασφόδελους και νηπενθή.
Σαν να λιγόστεψε, η αγάπη...
Σαν να βυθίσαμε, μεμιάς...
Σαν να φροντίσαμε, οι ζωές μας
κι αυτές, βορά της ερημιάς…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χλωμός έρωτας
Γυναίκα η Νύχτα και φορεί τα ενώτια σύθαμπά της
προσμένοντας για να παρθεί μες στις ερμιές του κόσμου
με τον χλωμό της έρωτα, που λένε Λυκαυγές.
Αλίμονό του αν δεν αυτό ταίρι τη νιώσει κι ούτε
μαύρο μαντήλι δεν κρατεί στο καλωσόρισμά της
καθώς εκείνη αδημονεί στην κλίνη της ομίχλης.
Τότε αρχινάει και του θρηνεί και σιγοκλαίει σαν βρέχει
με την ανάσα της βαριά σαν ουρλιαχτό του ανέμου
ξεσπάει σε κείνον με θυμό γυναίκας προδομένης.
Σκούρα Τσιγγάνα που μισεί χιμάει να το ξεκάνει
μα δε που σμίγει γιατί φως λιγόζωο την αγγίζει
τόσο, που χάμω κείτεται το σώμα και σφαδάζει.
«Ποια πλησμονή να νιώσω εγώ και ποια για σένα αγάπη;»
Το Λυκαυγές τη βλαστημάει και διώχνει την να φύγει
δείχνοντάς της την άβυσσο που ζει την κολασμένη.
Τότε του ορθώνει το κορμί και καταριέται σάμπως
όλα μαζί τα επίθετα να ξεχυθήκαν κι όλα
λόγια πρωτάκουστα καθώς στο τέλος μίας αγάπης.
Το νησί
Το ’χω καιρό στο κιάλι μου και σιγοκλαίω σαν γράφω
για τ’ άμοιρο τούτο νησί, το πάντα ορφανεμένο,
το δίχως κάποιον πάνω του να χολοσκάει, να νιώθει
μέχρι, στην πόρτα να γρικάει του μεντεσέ το γρύλο.
Ποιο πεπρωμένο το κρατεί και δεν βυθίζει, αλήθεια,
δίχως χαρές παιδιάτικες και δίχως χαμογέλια,
δίχως στον μόλο να προσμένει τ’ άσπρο, τ’ ασκωμένο
το χέρι, για χαιρετισμό στο πήγαινε, στο καλωσήρθες.
Οι ξενιτιές μην έφταιξαν κι έρμο τώρα φαντάζει
και στέκει μεσοπέλαγα σαν πάντα ορφανεμένο,
δίχως γερόντους, δίχως νιους και δίχως τις κοπέλες
μωρουδιακά ν’ απλώνουνε πού φτάνει ο αγέρας, ο ήλιος.
Τ’ άνθη, τι φύονται στις αυλές κι εύοσμα ολόρθα στέκουν
κι απ’ τους γιαλούς, τι γνέφουνε τ’ αμέτρητα αρμυρίκια
όταν, δεν έχει στο νησί ένα βλέμμα, για να στρέψει.
Όταν, χαμένο σε άμπωτες και σε παλίρροιες, κείται...
Κόσμος
- Στο ταξίδι που κίνησες για τα πέρατα μέρη,
προσμετράς τ’ όνειρό σου μα σου βγαίνει λειψό.
- Μες στου νου μου τ’ ασύνορο, αριβάρω έν' αστέρι:
Στ’ όραμά μου μια θάλασσα που σαν βλέπω διψώ.
Πεφταστέρι που βύθισες και σε φέρω στο βλέμμα,
που συλλέγω σ’ ευχές μου κι έχω κάνει σωρό,
άμα θέλεις, ανάσυρε μ’ ένα γρίπο το γέμα,
να σας έχω στη ρίμα μου μνήμες σαν ιστορώ.
- Κάθε λέξη ένας ψίθυρος που φτερώνει στ’ αψήλου.
Ναυαγοί που σκορπίσατε - δίχως τέλος κι αρχή.
- Φορώ πάντοτε τ' άχραντο το σκουτί του ναυτίλου,
προστατεύοντας στ’ άστατα των καιρών μη βραχεί.
Μύρια τ’ άστρα και τ’ άπειρα, πεφταστέρι. Θυμήσου:
Αλογάριαστα πόσα σας συλλέγω μ’ ευχές…
- Έλα! Ξάπλωσε, αγόρι μου. Σε θωπεύω. Κοιμήσου.
- Μάνα, οι σκέψεις μου ασύνορες κοσμικές προσευχές.
Πορτραίτο
Τι δειλινά και τι αυγινά, τι θάλασσες κι αστέρια…
Αυτός ο κόσμος, έλεγες, δεν φτιάχτηκε για σε.
Η θάλασσα με τ’ αρμυρό σού τσάκισε τα χέρια.
Τώρα, η στεριά τα υπόλοιπα πήρε και χάλασε.
Τι για βουνά και ρεματιές, τι για πουλιά και δάση.
Τι για τους λόγγους έγραψες, τους κάμπους, τις ερμιές.
Τώρα, θαυμάζεις γέροντα του φεγγαριού τη χάση
και χαίρεσαι, γκρεμούς σαν δεις κι απότομες πλαγιές.
Πού ΄ναι του νόστου οι θάλασσες; πού πήγαν τα καράβια;
Πού 'ναι τα μύρα της καρδιάς και πού 'ναι της ψυχής;
Νέφτι και ξέβγαλε απ’ το νου στριδώνα και μοράβια.
Πάρε βαφτήρι και βαφή στο χρώμα της φυγής:
Δυο χέρια πέρνα τ’ ουρανού και κράτησε για να 'χεις.
Του στοχασμού το σύννεφο γκρίζο προς τ’ αλαφρύ.
Βάλε καράβια, θάλασσες, κι ό,τι δεν της αμάχης.
Βρες της ψυχής σου το παιδί και δείξ' του, να χαρεί...
O ποιητής
Κι όμως...
το πέρασμά του από τον κόσμο,
οσμή από μέντα κι από δυόσμο.
Ψυχή; Καθρέπτης!
Οι πράξεις, όλες του είχαν ρότα,
ανθόνερο έσταζαν - ιδρώτα.
Δεν ήταν ψεύτης.
Αν άνθρωπο, έβλεπε με πόνο,
σ' εκείνον έτρεχε, και μόνο
για να φροντίσει.
Κι αν έβρισκε, λάθος πυξίδα ...
πάλευε, την ψυχή - πλεξίδα,
για να 'βρει λύση.
Κι όμως,
τ' ανθρώπινο λίκνο, π' αλλάζει,
που 'καμε την ψυχή να μοιάζει
σε βάρος - χρήμα,
στενάχωρα έπεσε του ανθρώπου -
δείτε την όψη του προσώπου ...
κάτω απ' τη ρίμα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ποιήματα "Της στεριάς" ... 1990 - 1996)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κι αν είν' ο λόγος μου, βυθός...
να μη σκιαχτείτε.
........................
..................
Θα σας ξανάρθω,
θάλασσα.
Ποιήματα "Της στεριάς" ... 1990 - 1996)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τρίτο μέρος: Ανθολόγιο
Τα εξ αφορμής – πάρεργα
(Από τα "Εν όλω" Δυστοπικά, 2009 - 2014)
Τούτες τις ώρες, ντροπιάζεται το χώμα που θα μ’ έθαβε…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Από τα "Εν όλω" 👇🏾
https://georgemanetasexaformis.wordpress.com/2005/03/14/5/
Ζυγός
Η γλώσσα του ηθικού και ενάρετου λογοτέχνη,
είθισται δομημένη με υλικά συγκροτήσεως πεπαιδευμένα
και ικανά να υπηρετούν την τέχνη του με συνέπεια ωρολογοποιού.
Αυτονόητον δε, να εικονίζει την εποχή του ουσιώνοντάς την
με μεθόδους μηνυματικούς και νοηματικούς. Να αντιτάσσεται,
στην εξελικτική της εποχής του παθητικότητα.
Ο ορθός της εκτιμήσεως λόγος του, ευπρόσδεκτος είναι,
και όταν αληθώς δίδεται, παρήγορος είναι.
Αυτός, ο ηθικός και ενάρετος, είναι ο της ευθύνης συμμετοχικός
και πρέπει υποταγμένος, χάριν της τέχνης του,
να ικανώνει τον άνθρωπο αιτιολογώντας του τα αναιτιολόγητα
της υπάρξεώς του παρένθετα...
Ο κοινωνός αυτός Άνθρωπος, είναι ο της προγονικής νοήσεως
πρόδρομος ικανός, και ως ζυγοστάτης των λέξεων πρωτουργός, άρχει,
ζυγίζοντάς μας καιρούς αμελείς και ανερμήνευτους…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Δικανικός λόγος
Τους κατ’ εξακολούθησιν σεσημασμένους και δη
τους κατά συρροήν ποιητές, να μην τους εμπιστεύεστε,
διότι αυτοί φέρουν αυτοβούλως το θάρρος της γνώμης των…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποδημίες
- Ακαθόριστα μ' είδες σ' έναν άγνωστο τόπο
στοιχειωμένη και γύρω να με ζώνει ερημιά.
Μη ματώνεις για μένα καταβάλλοντας κόπο.
Τα δικά μου τα χείλη δίχως γεύση καμιά.
- Κρίνου χρώμα χλωμό να σε φέγγει με χάρη.
Προσπαθώ να σε φτάσω μα τα χέρια λειψά.
- Τι 'ναι κείνο που κρώζει την ψυχή για να πάρει;
- Μην ο δαίμονας – γύπας το κορμί που διψά;
Μην ο γρίφος – τριγμός πως μια ρίζα ζυγώνει;
Μην της σάρκας εκείνο που σου τρώει τη θωριά;
- Σ' ακατάληπτη γλώσσα μου μιλάς που ματώνει.
Βρίθω αρρίζωτη χώμα σε κενό μιαν oργιά.
Ύπνος θα 'ναι που φόβος ξαφνικός μ' ένα δάκρυ.
- Γείρε στ' άλλο πλευρό σου μα διπλώσου σιγά.
- Το μνημούρι στενό και μπερδεύω ποιαν άκρη.
- Να προσέχεις! – Ποιον πρέπει; – Την ψυχή που λυγά.
- Δεν το σώμα δειλό κι η ψυχή που φοβάται.
Δεν η ζέστη, το κρύο κι όσα που 'χω πληγεί.
( Ό,τι κι όσα χρωστώ, καταγής ποιος θυμάται;)
Είν' η πίκρα που νιώθω, στη δική – ξένη γη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύριε…
παρακαλώ για μιαν ευχή, σ' ό,τι κακό μας βρήκε…
κι αν σας ζητώ, τη λύπη σας στον πόνο που μου βγήκε,
είναι γιατί, στη χώρα μου, οι κυνοβουλευτάδες
απαρνηθήκαν τον αγρό και γίνανε λεφτάδες.
Της διαβολής οι ακίδες τους, στου δαίμονα τα βέλη.
Δεν μεσουράνησαν ποτέ, της πονηριάς οι αγγέλοι.
Παρακαλώ, προσέξετε το γλυκομίλημά τους,
τ' απόμακρο, το σκοτεινό κείνο τ' ανάβλεμμά τους.
Δεν είναι κρίμα μου η σοδειά, άπιαστη πάντα να 'ναι;
Δούλεψα! ξενοδούλεψα, μα τα παιδιά πεινάνε.
Βγήκανε φίδια και σκορπιοί, μα θα 'ν' μόνο για λίγο.
Γράψε· του κλέψαν τη σοδειά, τ' αμπέλι από τον τρύγο.
Γι’ αυτό και μόνο σας ζητώ, μην λυπηθείτε, διόλου!
Τα βδελυρά, τ’ ακάθαρτα, στην εύνοια του διαβόλου.
Σφαλίστε μόν' τα μάτια μου, τ' ανάξιο τούτο στόμα,
κι όσα που γράφτηκαν εδώ, ας παν όλα στο χώμα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το καράβι
Η νύχτα αυτή, που της αυγής προβόδισε το ντύμα,
λούζει με δάκρυα νοτερά της υγρασίας, καράβι:
Αυτό όπως πλέει μες στην ωχρή λιγόφωτη νεφέλη,
μοιάζει ταξίδι απόκοσμο να προσδοκά, σε αβύσσους.
Σε αυτό το ανέγγιχτο πυκνό και αδιόρατο σκοτάδι,
διασπάει αργά τους μυστικούς και χωροχρόνους κόσμους,
τόσο, που στ' άφθαρτα σημεία των καταρτιών του πάνω,
μνήμες – θηλιές και γογγυσμοί, με μυστικά αχερούσια.
Από τα ξάρτια του γκρεμοί αρχαίων οστέινων κόσμων
με λίθινες συρτές λαλιές, σαν ψαλμωδία δαιμόνων -
με αφορεσμών ονόματα κι αναθεμάτων μίση,
αυτά τα χάη θανάσιμα διαρρήγνυαν, βρίζοντάς τα.
Τη νύχτα αυτή, η ερεβική και μεσονύχτια σκέψη,
στους οδυρμούς της πρόσθεσε τ' αρχαίο αυτό καράβι.
Στ' ανοίγματα και στις οπές του μυστικού του κόσμου,
κατόπτρισε μιαν άλυσο και τ' όνομά του: ΑΔΑΛΛЭ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Όποιος θέλει να νιώσει ευτυχής,
μη νιώσει τώρα…
Τ' αγάλματα Χλωμά, αποστεωμένα.
Η πολιτεία, βυθός
με σπασμένο μπούσουλα,
με τσακισμένη κερκόπορτα…
Κοιμωμένη σε βρήκα,
φιμωμένη και αιμορραγούσα,
βασκαμένη, πικρόθυμη,
αφημένη στις ορέξεις των…
Ντύσου!
Βάλε τις δάφνες και τα στέφανα,
και τα διαδήματα…
Νεράιδα,
παντοδότειρα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Του κοπρίτου του δεύτερου
Δύσκολα χρόνια,
εγκυμονούν ερπύστριες
και δημοσιογράφοι,
ρουχολόγοι
και ζωδιομάντες,
μαγειροκόμοι
τηλεχαμόγελοι
και κοινωνικοστοιχηματίες.
Οι παγκοσμιοποιημένοι πάγκοι των λαϊκών
με Καλάσνικοφ και εικόνες Αγίων·
κρυμμένα τα φρούτα.
Χρόνια παράξενα…
Ο Παρθενών
στήνεται και ξεστήνεται,
σ' επιμήκυνση.
Η ματωμένη ποδόσφαιρα
κι ο κοπρίτης ο δεύτερος.
Οι αξίες και υπεραξίες
στ' ακροχείλι τ' ανέργου·
το ψωμί λειψό…
Σε ασθενοφόρους καιρούς, ποσώς:
Για το κλείσιμο του ματιού μιας ηλιαχτίδας
στον καβάλο της άνοιξης.
Ώρα Φουκοσίμα : 14:46:23
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Πώς ν’ αγαπήσεις...
Πού πεταλούδα, για να δεις; πού γη, για ν’ ακουμπήσεις;
Πού πεύκου σκιά να δροσιστείς, να γείρεις, να πλαγιάσεις.
Άνθρωπο πού, να ‘χει καρδιά και νου για να μιλήσεις,
να του χαϊδέψεις τα μαλλιά, μ’ αγάπη ν’ αγκαλιάσεις.
Πού μέλισσα, να βρεις χρυσή; μια μυγδαλιά, ν’ αγγίξεις.
Πού ρεματιά να ‘χει νερό, να πιεις και ν’ αποκάμεις.
Θάλασσα πού και βότσαλα στα μακρινά να ρίξεις.
Λάκκο! να βγάλεις μια κραυγή, τον πόνο σου να γιάνεις.
Σύννεφο πού, δίχως θολό τον ουρανό του να 'χει.
Πού νύχτα, ν’ αποκοιμηθείς με την ψυχή γαλήνια,
να γείρεις το κορμάκι σου κει στου βουνού τη ράχη,
να σε ξυπνήσουν τα πουλιά, μες στης αυγής τη γρίνια.
Μα... πού χαρά, να ξαπλωθείς... να γείρεις, το κορμί σου...
Να δεις πώς τ’ άστρα στ’ αργαλειό ξεπλέκουνε το φως τους!
(Πώς ν’ αγαπήσεις άνθρωπο – θεριό με τη μορφή σου,
όταν δεν ξέρεις τι ζητά και ποιος είν' ο σκοπός του...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Εις την πλατείαν
Πεδίον του Άρεως
Α Καρυωτάκη, Παλαμά, Καββαδία,
με δίχως δάφνες πια και δίχως στεφάνια.
Στην πολύβουη την άλλοτε από κόσμο πλατεία
τ' αγάλματά Σας - μαραμένα γεράνια.
Περίλυπος στέκω κοιτώντας και φρίττω
με στόμα τί χαύνο και φρένα σπασμένα.
Στων αρίστων τα πλήθη φανερά διακηρύττω
πώς πάλλεται ο κόσμος μας με “φώτα σβησμένα”.
.......................................
Δώθε – κείθε κουτάκια και σπασμένα μπουκάλια.
Κιτρινόχρους γι' ανθός στο κλωνάρι καπότα.
Made in China στο πλάι δίχως τούλι βεντάλια
και του δήμου οι λάμπες μ' άνευ ρεύμα και φώτα.
Ζήτω! Ζήτω φωνάζω κι όλοι πέριξ μου: "Ζήτω!
μα δεν είναι σαν κείνα που 'χαν σθένος και τόλμη.
Ναπολέων ντυμένος στο Δαφνί διακηρύττω
μιαν ιδέα δική μου: Μένει χρόνος! γι’ ακόμη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Kαταισχύνη
Παρακαλώ σας, πείτε μου! πώς μέσα μου να γιάνω;
Πώς μέσα μου για να χαρώ, που μου 'τυχαν εμπρός μου;
Θαρρώ πως πρέπει να τα πω πριν μου 'ρθει ν' αποθάνω.
Θαρρώ πως πρέπει να γενεί ο απώτερος σκοπός μου:
Στην αχυρένια μια νυχτιά του Νίγηρα καλύβα,
στην αγκαλιά μου ένα παιδί σχεδόν σκελετωμένο,
(τ' αθώα ματάκια του θυμάμαι ακόμη ως με κοιτούσαν)
στα ξαφνικά, ξεψύχησε για το 'χανε ταμένο
της Δύσης κείνα τα θεριά, οπού κανείς δεν θέλει,
που κλέβουνε της Αφρικής το γάλα και το μέλι.
Στις Φιλιππίνες, στο Ροξάς, δε θα 'τανε τεσσάρων...
που κάποιος ναύτης Γερμανός το πήρε να χαλάσει.
Σημάδι το 'χω στη ζερβή γροθιά μου, κι έχω ακόμη
τα δόντια εκείνου, που 'σπασα να μην ξαναγελάσει
της Δύσης τ’ άγριο το σκυλί, που θέλει να ξεδώσει,
και την Ασία την πόρνεψε για να τον ξεπληρώσει...
Κι ήταν, ακόμη, στο Καλάτ που την πετροβολούσαν
γιατ' είχε κάποιον μόνη της θελήσει ν' αγαπήσει.
Ντράπηκα τόσο κι έκλαψα σαν το 'δα με τα μάτια
που τα 'βγαλα, μη ματαδώ την πρόστυχη τη Δύση
που σπούδασε τους εθνικούς δοτούς της ηγετίσκους,
και με πετρέλαιο μόλυνε τους ηθικούς και θρήσκους.
Στην Καρθαγένη κι ύστερα, - Θέ μου, συγχώρεσέ με,
μα το 'δα εμπρός να γίνεται το φονικό στην πράξη,
κάποια πολύ που αγάπαγε το νταβαντζή με πάθος,
ένα μαχαίρι τράβηξε κι εκείνον είχε σφάξει. -
Για του χρυσού τ' αντάλλαγμα, τους πήγαν την πανώλη.
Τους κυβερνούν πανσπερμικά της Δύσης, και Διαβόλοι!
Έχω της μαύρης ξενιτιάς τραγούδια εγώ γραμμένα
που κρύβω χρόνια μέσα μου για δεν πολύ θ' αρέσουν.
Είναι στενάχωρα, γιατί με δάκρυα είναι δοσμένα
τόσο, που θα με οικτίρετε, γιατί θα σας πονέσουν...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στης ηθικής το τρίστρατο
Ελάτε! ελάτε, φίλοι μου, καλοί μου ανθρώποι, ελάτε!
Εδώ, στην κλίνη τη δική. Στο σπιτικό μου, εμπάτε.
Εγώ, δεν έχω ανάστημα, δε μου ’μεινε πια, σθένος.
Μη με φοβάστε, μείνετε! είμαι ο φονιάς, ο ξένος…
Καθίστε εδώ, στης κούτας μου το βρώμικο κλινάρι.
Δείτε! πού τ’ ανευλόγητο κοιμάται παλικάρι.
Λάμια κακιά, με ζήλεψε, Μοίρα και με μισούσε.
Έκλωθε πλάι στη μάνα μου την ώρα που γεννούσε.
Δίχως θυμίαμα, μιαν ευχή, με δίχως τ’ αγιοκέρι…
Θαρρώ νύχτα πως ήτανε, που μ’ άδραξε απ’ το χέρι.
Πρόσφυγα, μ’ είπε. Αφρικανό. Γύφτο. Κίτρινο – Ασιάτη.
Είμαι το μίασμα κι η ντροπή στου κόσμου την εμπάτη.
Ελάτε! μη με ντρέπεστε, μη με φοβάστε, διόλου!
Δεν είμ’ Εβραίος, ούτ’ Άραβας στο στόχο του Διαβόλου…
Φταίει, η δική που μ’ έκλωθε κουβάρι, λάμια – Μοίρα.
Στης λογικής το τρίστρατο λάθος τον δρόμο πήρα.
………………………………
Εγώ, σπίτι δε γνώρισα. Απ’ όταν, που θυμάμαι
με ξενικά και δανικά, καλούμαι να κοιμάμαι.
Κι αν είναι ο δρόμος, σπίτι μου! Η πίσσα τούτη, ρούχο!
δεν σας ζητώ… παρά δική τη λευτεριά να μου ’χω…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Άπατρις
– Για δεν πετούν οι σταυραετοί;
– Μήπως κι εκείνοι πια δετοί…;
– Πού πήγαν, όλα;
Της άνοιξης, πού ’ν’ η χαρά;
Πήραν ανάποδη φορά,
τα μυροβόλα;
Πού ’ναι τα δέντρα; Πού οι σκιές;
– Κοράκια γύρω μας κι οχιές…
– Πού ’ν’ τα λουλούδια;
Πού ’ν’ ο πολύς κελαηδισμός;
Μήπως και πήρεν τα, σεισμός;
Πού ’ν΄ τα τραγούδια;
Πού ’ν’ τα ποτάμια, οι ρεματιές;
Πού ’ναι του πάθους μου, οι μυρτιές,
τα γιασεμιά μου!
– Έλειπες, φαίνεται, καιρό…
– Κι άφησαν μόνο τον εχθρό
στη γειτονιά μου;
– Πήραν τη! πήραν την πατρίδα,
που ’λεγες, πως είν’ η μητρίδα
του κόσμου, όλου!
Πήραν τη, μέρα – μεσημέρι.
Ξένοι και “φίλοι” μας εταίροι…
– Α, του διαβόλου!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Μπλε και πράσινο
Δε μοιάζει στα γλυκά νερά της θάλασσας η αρμύρα.
Όσες φορές τη γεύτηκα, τόσες φαρμάκι πήρα.
Όσες φορές κι αν πλύθηκα, τη νιώθω απάνωθέ μου.
Γονυπετής και κλαίγοντας παρακαλώ σε, θέ μου:
Κάμε να πάψει η θάλασσα το σώμα μου να ραίνει,
να νιώσει λίγο απ’ τη δροσιά, η σάρκα η φλογισμένη.
Το έρμο κορμί μου, βάλλεται! δεν γαληνεύει, διόλου.
Θαρρώ, το χρώμα της το μπλε πως είναι του διαβόλου
καθώς, αλλάζει! πράσινο, γίνεται· κει, στη ρήχη.
Άλλο κακό στο σώμα μου, θέ μου, να μη μου τύχει.
Παρακαλώ σε, Ποσειδών, σ’ το λέγω εγώ, που σ’ είδα:
Τούτο το σώμα, ως φλέγεται… δεν άλλο απ’ την πατρίδα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κόρακες
Άτιμε κόρακα, που χτες αφαίμαξες το βιος μου,
που μ’ άρπαξες και δεν θα δω να υψώνεται σα πέρα
το καλαμπόκι το παχύ το καταπράσινό μου,
το καλαμπόκι που ’θελα να θρέψω τα παιδιά μου.
Απόκαμα μωρέ σκυφτή σπυρί – σπυρί στον κάμπο
να βάζω της στα σωθικά, να βάζω της στα σπλάχνα,
κι ήρθες ’σύ κακορίζικο τον κόπο μου ν’ αρπάξεις,
να κλέψεις την προικοσπορά, που ’χα γι’ αλλού ταμένη.
Ανάθεμά σε, κόρακα, που σκιάχτρο δεν φοβάσαι,
παρά μονάχα σκέφτεσαι τ’ αχόρταγό σου στόμα,
δίχως να νιώσεις μια στιγμή τον πόνο τον δικό μου,
δίχως ποτέ σου να σκεφτείς, μην πέσω κι αποθάνω.
Τι σου ’κανα, μαύρο πουλί και θέλησες το βιος μου
και τ’ αμπελιού και μου ’φαγες την καρπερή πατάτα·
σαν την ακρίδα κι έφερες και του σογιού τους κλέφτες
τ’ αρπακτικά, τα βάρβαρα τα στίφη των φονιάδων…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Των πολέμων η έλαφος
Είμαι κείνο το στοιχειό
στη μελάνη του Ομήρου,
που δόθηκε μια νύχτα
νησί στον Οδυσσέα:
Η Καλυψώ
Είμαι κείνη η παλαιά
πρωτομέδουσα
στη ρότα της Αργούς,
η φέρουσα την τρίαινα
του Ποσειδώνα
Είμαι κείνο της Τροίας
τ’ οξειδωμένο βέλος
στο πόδι του Αχιλλέα,
τ’ αδηφάγο παλάτι
των ηρώων
Είμαι κείνο το όριο
σκαιό λίκνο
στη θύρα του τέλους,
ιέρεια της Κίρκης
και πειρασμός της αγνότητος
Εγώ είμαι, ναι! η
των Σειρήνων ολέθρια αοιδός
στο καράβι του Οδυσσέα.
Η δεικνύουσα την κερκόπορτα
προς Αγαρηνό
Εγώ είμαι, ναι! η
όλων των Εθνών πόρνη
με τ’ ανομολόγητα ονόματα,
στα σκέλη μου, βασιλείς
υποτάχθηκαν
Εγώ είμαι, ναι! η
των ενόχων θηλάζουσα,
η φερομένη φωλεά κοιτίδα
της λόγιας λήθης.
Της Ιστορίας, το έρεβος
εγώ είμαι, ναι…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αντάρτισσα μάνα
– Γιε μου, μου λες θε ν’ ακουστούν αυτά που σε τρομάζουν.
– Θα σε πικράνω, μάνα μου, μα πρέπει να σ’ τα πω.
Όσα που ξέραμε απ’ τα χθες, βυθίζουνε, ρημάζουν!
Νιώθω από νιος πια γέροντας που ζει δίχως σκοπό.
Ό,τι με πάθος, πίστεψα, θα πρέπει ν’ αναιρέσω.
Θα πρέπει να παραιτηθώ, να σβήσω, να χαθώ!
Άνοιξε τάφο, μάνα μου βαθύ για να χωρέσω.
Δώσε από τ’ άνθη μύρα σου το σώμα να πλυθώ.
– Αγάπη μου, δικό παιδί που σου ’πιανα το χέρι,
που χάιδευα, μη πικρανθείς και πάθεις μαρασμό…
– Τ’ άδικο, μάνα, τ’ άδικο μας κυβερνά και χαίρει.
Μας σπρώχνει προς την άβυσσο· μας θέλει το χαμό.
– Πάλεψε! γιε μου, πάλεψε και πιε από το φαρμάκι.
Από τ’ ανθρώπινο και πιε της κάλπικης ψυχής.
– Δίχως πια πίστη, μάνα μου, πώς να μπορώ, λιγάκι;
– Βάσταξε, γιε μου, βάσταξε! δεν πρέπει εσύ στη γης
πρέπει, – κατάρα στους μωρούς που κυβερνούν τους τόπους!
σ’ όσους περίσσια βγάζουνε και κρύβουνε σοδειά.
Να μην τον ίδιο θάνατο γευτούν με τους ανθρώπους.
Όλες, οι μαύρες οι ψυχές, σε μι’ άβυσσο – σπηλιά!
Δίχως ταφή και δίχως τους, παπά να τους διαβάζει:
Δίχως λιβάνι, δίχως τους εξόδιο, προσευχή!
– Έλα, μάνα μου, ξάπλωσε, γείρε γιατί βραδιάζει.
Φίλα με ’δώ, στο μέτωπο, να ευφράνει σου η ψυχή.
ΙΙ
Μάνα μου, κλαις; Μη το κρατάς βαθιά μες στην ψυχή σου;
Η στεναχώρια, είναι χτικιό που τρώει τα σωθικά.
Κλάψε! μα δώσε μου μαζί να πάρω την ευχή σου.
Αύριο, ψηφίζω, μάνα μου, να πάψω δουλικά…
– Εδώ, δεν έχει λυτρωμό, δεν έχει να σ’ ακούσουν…
– Ασθμαίνοντας, πώς να τα πω με κόσμια την ορμή;
Επί σκοπόν κι αμίλητος πριν τα πτηνά λαλήσουν,
θα μακελέψουν τ’ άμοιρο που γέννησες κορμί.
– Παιδί δικό και σπλάχνο μου και σάρκα της σαρκός μου,
δεν έχω εγώ στον πόνο σου παρά να σου μιλώ.
Μπορεί το γήρας να’ φτασε κι ο Θάνατος εμπρός μου,
όμως, σε θέλω αντάρτη μου! Νεκρό και σε φιλώ!
Μάνα, τι λες; Δεν το χωρά κι ο νους δεν επιτρέπει!
Μας πρέπει να ματώσουμε γι’ ακόμη μια φορά;
– Δίχως πατρίδα λεύτερη, παιδί μου, τι να “πρέπει”…;
Δείξε μου γη και σου ’ρχομαι, να πιάσω τη σπορά.
– Μου λες… να πάρω τ’ άρματα; να πιάσω το τουφέκι;
Να γαντζωθώ στ’ απόκρημνα και στην υγρή σπηλιά;
Παρακαλώ σε, μάνα μου, μα… στο μυαλό δε στέκει.
– Όποιος δεν θέλει λεύτερος… καλύτερη η θηλιά!
ΙΙΙ
Είναι βαρύς ο πόνος μου, κάθε που σε κοιτάζω.
Τι μαραζώνεις, μάτια μου, δίχως ελπίδα, πια;
Όλο τον κόσμο φέρνω σε στα πόδια και σου τάζω,
μ’ από τις τόσες ομορφιές, πια δε ζητάς καμιά.–
– Μάνα, δεν ίδιος ο καιρός, καθώς που τον θυμάσαι.
Ίδια δεν είν’ τα κρίματα, δεν είναι κι ο κλαυθμός.
Δεν ήθελα για να σ’ τα πω, για να μη μου λυπάσαι,
όμως, σκοτάδι, μάνα μου• βαρύς είν’ ο καημός.
Ήρθαν της Δύσης άρχοντες και πήραν μας τα κάλλη.
Τ’ όμορφο χώμα, πήρανε. Μηδ’ άφησαν, ανθό.
– Έρμο παιδί… Σου ’χω σταυρό κει δα, στο προσκεφάλι.
Πιότερο εγώ με τ’ άνθη μου, παρά να μαρανθώ.
– Πήραν τα! μάνα, πήραν τα! Μηδέ ’μεινε και κάμπος.
Μηδέ και δάσος, έμεινε, μηδέ από τα βουνά.
Μόν’ ο σταυρός σου, απέμεινε, να ρίξει του το λάμπος,
σ’ όλα της Γης τα δύστυχα που ζουν στα σκοτεινά…
ΙV
– Ξύπνα, παιδί μου, να χαρείς την άνοιξη που φτάνει.
Γιατί στενάχωρα κοιτάς τον κόσμο από μακριά;
– Νοιάζομαι, μάνα και πονώ ποιος το παιδί του χάνει.
Ντύνω μ’ αιθάλη το κορμί και φορεσιά μαβιά.
Κοίτα, μανούλα, κοίτα την πώς η χαρά προσμένει.
– Σκούρο, παιδί μου, σύννεφο πλησιάζει φθονερό.
Αδιάφορο ποιος ζωντανός και ποιος πρώτος πεθαίνει.
Αδιάφορο ποιος που πεινά και που διψά νερό.
– Μάνα, λες πως στα ψέματα τόση χαρά μου τάζουν;
– Το παραμύθι βρεφικό και σ’ το ’μαθα καλά…
Δίγλωσσα φίδια οι άνθρωποι που δηλητήρια στάζουν.
Δύστυχος όποιος δεν νογά και το μυαλό σφαλά.
Θα δεις ψυχές κατάλευκες κι άλλες πιότερο μαύρες.
Παρηγορήσου, θάρρεψε κι απόμεινε να δεις:
Τέσσερις είναι οι εποχές, κι αυτές κρύες και λάβρες.
Ποτέ σου, γιε μου, μη δεχτείς στα δουλικά να ζεις…
V
( Θέλει – μου λέει – το δύστυχο, να φύγει για τα ξένα…
Πίσω τη μίζερη ξανά ν’ αφήσει αυτή στεριά…
Να φορτωθεί τις πίκρες μας στους ώμους του, και πάλι
να φιλιωθεί με τ’ άραχλα της Δύσης τα θεριά).
– Είν’ ο δικός μου λογισμός άτι δετό που τρέχει.
Είμ’ ένα σίδερο σκεβρό, ριγμένο στη φωτιά.
Γκρίζες οι μνήμες προσπερνούν καθώς καιρός που βρέχει.
Άπατρις είμαι, πρόσφυγας! Πουλί στην ξενιτιά.
Εγώ δεν έχω να χαρώ, δεν έχω να γελάσω…
Μόνο μου θέλουν βάσανα, κλαυθμό και στεναγμό.
Όταν στ’ απέναντι στενό μού πρέπει να περάσω,
το βλέμμα σκύβω καταγής, άλλoν μη δω διωγμό.
Είμ’ ένας διάβολος! στοιχειό στα μάτια των ανθρώπων.
Είμαι της λέπρας γέννημα με το κορμί πληγές.
Έχω το δέρμα κίτρινο και φέρω των ενόχων.
Εσύ είμαι! που μου σφάλιζες τα μάτια σου στο χτες.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Δυτικά της βροχής
Πόσο λατρεύω τη βροχή!
Σαν περπατώ μες στο τραχύ
παρθενικό ακρογιάλι,
κάθε μου έγνοια και καημός,
κάθε πληγή και σπαραγμός,
αποχωρίζει αγάλι.
Και σαν αργόσυρτα κινώ,
απ’ το στρατί για το βουνό,
κι από το δάσος μέσα,
στερνή φορά πίσω κοιτώ
να δω ποιος δένει το λυτό,
στης θάλασσας την τρέσα.
Και παίρνω πάλι το στρατί,
με τα παιδιάτικα "Γιατί"
τ’ αθώα, να βασανίζουν:
"Ποιος την πληγή, ποιος τον χαμό,
ποιος τον καημό, τον σπαραγμό,
και ποιοι που μου τα ορίζουν".
Κι έτσι, ως αρχίζει πάλι η ηχώ,
στο όμβριο το ρέμα το ρηχό,
κει που η βροχή σταλάζει,
ως παραδέρνουν τα νερά,
νιώθω μιαν άπλετη χαρά,
την ώρα που χαράζει.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Πένες
Η καραβίσια πένα μου, σταμάτησε· δεν θέλει…
( Με δίχως μπάρκο, πώς μπορεί να πει για τα ταξίδια;
Με δίχως, κείνο τ’ άλικο το φως, απ’ τα μπορντέλα...
τους λογισμούς μου, πώς μπορεί σωστά για ν’ αποδώσει;)
Η δεύτερή μου, η στεριανή, έπαψε πια να γράφει.
( Με δίχως δάση, ρεματιές, με δίχως τα λουλούδια...
πώς να μπορέσει, λεύτερα να στέρξει το μελάνι,
σπόρος να γίνει κι άνοιξης χόρτο – βαθύ κλινάρι;)
Η τρίτη, της πολιτικής, είν’ της ντροπής η πένα.
( Αυτή, δεν έχει λογισμούς παρήγορους κι ευφράδειες.
Έτσι ασημένια, ως κείτεται δίκοπη μοιάζει κάμα.
Αυτή, μιλά γι' ανθέλληνες - πολιτικούς, προδότες!)
Η τέταρτη, μ’ όψη σφοδρή, είν του Θανάτου η πένα.
( Τούτη, την έχω με άλυσο δεμένη στο κατώγι.
Μαύρο θυμίζει Χάροντα που ζεύει τ’ άλογό του.
Θάλασσες, τούτη, δε νογά! ούτ’ ευανθούς και φαύλα…
Σαν είναι τούτη, για να πει… σαν είναι για να γράψει…
αλλοίμονο! στον δύστυχο το νου που την κατέχει:
Θα θέλει αυτόν κάτω, νεκρό· στην άβυσσο, θα θέλει.
Αυτήν, δεν θέλω να κοιτώ, δεν θέλω καν ν' αγγίζω...)
http://georgemanetaspoetry.blogspot.com/
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Τα εξ αφορμής – πάρεργα
(Από τα "Εν όλω" Δυστοπικά, 2009 - 2014)
Τούτες τις ώρες, ντροπιάζεται το χώμα που θα μ’ έθαβε…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Από τα "Εν όλω" 👇🏾
https://georgemanetasexaformis.wordpress.com/2005/03/14/5/
Ζυγός
Η γλώσσα του ηθικού και ενάρετου λογοτέχνη,
είθισται δομημένη με υλικά συγκροτήσεως πεπαιδευμένα
και ικανά να υπηρετούν την τέχνη του με συνέπεια ωρολογοποιού.
Αυτονόητον δε, να εικονίζει την εποχή του ουσιώνοντάς την
με μεθόδους μηνυματικούς και νοηματικούς. Να αντιτάσσεται,
στην εξελικτική της εποχής του παθητικότητα.
Ο ορθός της εκτιμήσεως λόγος του, ευπρόσδεκτος είναι,
και όταν αληθώς δίδεται, παρήγορος είναι.
Αυτός, ο ηθικός και ενάρετος, είναι ο της ευθύνης συμμετοχικός
και πρέπει υποταγμένος, χάριν της τέχνης του,
να ικανώνει τον άνθρωπο αιτιολογώντας του τα αναιτιολόγητα
της υπάρξεώς του παρένθετα...
Ο κοινωνός αυτός Άνθρωπος, είναι ο της προγονικής νοήσεως
πρόδρομος ικανός, και ως ζυγοστάτης των λέξεων πρωτουργός, άρχει,
ζυγίζοντάς μας καιρούς αμελείς και ανερμήνευτους…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Δικανικός λόγος
Τους κατ’ εξακολούθησιν σεσημασμένους και δη
τους κατά συρροήν ποιητές, να μην τους εμπιστεύεστε,
διότι αυτοί φέρουν αυτοβούλως το θάρρος της γνώμης των…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Αποδημίες
- Ακαθόριστα μ' είδες σ' έναν άγνωστο τόπο
στοιχειωμένη και γύρω να με ζώνει ερημιά.
Μη ματώνεις για μένα καταβάλλοντας κόπο.
Τα δικά μου τα χείλη δίχως γεύση καμιά.
- Κρίνου χρώμα χλωμό να σε φέγγει με χάρη.
Προσπαθώ να σε φτάσω μα τα χέρια λειψά.
- Τι 'ναι κείνο που κρώζει την ψυχή για να πάρει;
- Μην ο δαίμονας – γύπας το κορμί που διψά;
Μην ο γρίφος – τριγμός πως μια ρίζα ζυγώνει;
Μην της σάρκας εκείνο που σου τρώει τη θωριά;
- Σ' ακατάληπτη γλώσσα μου μιλάς που ματώνει.
Βρίθω αρρίζωτη χώμα σε κενό μιαν oργιά.
Ύπνος θα 'ναι που φόβος ξαφνικός μ' ένα δάκρυ.
- Γείρε στ' άλλο πλευρό σου μα διπλώσου σιγά.
- Το μνημούρι στενό και μπερδεύω ποιαν άκρη.
- Να προσέχεις! – Ποιον πρέπει; – Την ψυχή που λυγά.
- Δεν το σώμα δειλό κι η ψυχή που φοβάται.
Δεν η ζέστη, το κρύο κι όσα που 'χω πληγεί.
( Ό,τι κι όσα χρωστώ, καταγής ποιος θυμάται;)
Είν' η πίκρα που νιώθω, στη δική – ξένη γη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύριε…
παρακαλώ για μιαν ευχή, σ' ό,τι κακό μας βρήκε…
κι αν σας ζητώ, τη λύπη σας στον πόνο που μου βγήκε,
είναι γιατί, στη χώρα μου, οι κυνοβουλευτάδες
απαρνηθήκαν τον αγρό και γίνανε λεφτάδες.
Της διαβολής οι ακίδες τους, στου δαίμονα τα βέλη.
Δεν μεσουράνησαν ποτέ, της πονηριάς οι αγγέλοι.
Παρακαλώ, προσέξετε το γλυκομίλημά τους,
τ' απόμακρο, το σκοτεινό κείνο τ' ανάβλεμμά τους.
Δεν είναι κρίμα μου η σοδειά, άπιαστη πάντα να 'ναι;
Δούλεψα! ξενοδούλεψα, μα τα παιδιά πεινάνε.
Βγήκανε φίδια και σκορπιοί, μα θα 'ν' μόνο για λίγο.
Γράψε· του κλέψαν τη σοδειά, τ' αμπέλι από τον τρύγο.
Γι’ αυτό και μόνο σας ζητώ, μην λυπηθείτε, διόλου!
Τα βδελυρά, τ’ ακάθαρτα, στην εύνοια του διαβόλου.
Σφαλίστε μόν' τα μάτια μου, τ' ανάξιο τούτο στόμα,
κι όσα που γράφτηκαν εδώ, ας παν όλα στο χώμα.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το καράβι
Η νύχτα αυτή, που της αυγής προβόδισε το ντύμα,
λούζει με δάκρυα νοτερά της υγρασίας, καράβι:
Αυτό όπως πλέει μες στην ωχρή λιγόφωτη νεφέλη,
μοιάζει ταξίδι απόκοσμο να προσδοκά, σε αβύσσους.
Σε αυτό το ανέγγιχτο πυκνό και αδιόρατο σκοτάδι,
διασπάει αργά τους μυστικούς και χωροχρόνους κόσμους,
τόσο, που στ' άφθαρτα σημεία των καταρτιών του πάνω,
μνήμες – θηλιές και γογγυσμοί, με μυστικά αχερούσια.
Από τα ξάρτια του γκρεμοί αρχαίων οστέινων κόσμων
με λίθινες συρτές λαλιές, σαν ψαλμωδία δαιμόνων -
με αφορεσμών ονόματα κι αναθεμάτων μίση,
αυτά τα χάη θανάσιμα διαρρήγνυαν, βρίζοντάς τα.
Τη νύχτα αυτή, η ερεβική και μεσονύχτια σκέψη,
στους οδυρμούς της πρόσθεσε τ' αρχαίο αυτό καράβι.
Στ' ανοίγματα και στις οπές του μυστικού του κόσμου,
κατόπτρισε μιαν άλυσο και τ' όνομά του: ΑΔΑΛΛЭ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ ﻤ
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κρατοπτρισμοί
Απ' το κρεβάτι αντικριστά και πάνω απ' το τραπέζι,
έναν καθρέπτη έχω παλιό δαρμένο απ' τον καιρό
που όταν νυχτώνει, μια γοργόνα βλέπω να μου γνέφει,
να μου ζητάει να βυθιστώ μαζί της, στο νερό.
Ακόμη, βλέπω ένα παλιό παράταιρο καράβι
με τα φανάρια του σβηστά και τα πανιά σκισμένα,
και κάποιον ναύτη αθώρητο στη νύχτα, να μου γνέφει
για να του φέξω τα ίσαλα, μην είναι σαπισμένα.
Ακόμη, ψίθυρους ακούω στο μένος των ανέμων
με ανούσιες ρίμες μυστικές και χθόνια κοσμημένες,
τόσο, που τις αισθήσεις μου μην χαρωπά ξυπνάνε,
δεσμεύοντας των νυσταγμών συνήθειες ειλημμένες.
Κι ακόμη, εσένα βλέπω εκεί φανταστικέ αναγνώστη,
κρυφά στο μισοσκόταδο τον πόνο να ξεχνάς
γελώντας, συμ-βουλευτικά κι ευέξαπτα να γνέφεις…
πως το δικό σου βάσανο, δεν φεύγει όταν γελάς.
……………………………………………..
Πάνε τρεις νύχτες που ξυπνώ σε κείνο τον καθρέφτη
κι αφυπνισμένα βλέπω εκεί δυο μάτια να κοιτούν,
τόσο καχύποπτα θαρρώ που με περνάω για κλέφτη,
μα λέω μη δώσω κι αφορμή, για εμένα να ντραπούν.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύριε...
εμείς οι καλοκάγαθοι,
ευλαβείς δούλοι σου,
Σε χαιρετούμε.
Πανάγιο βρέφος, φέτος
δεν κάναμε πολέμους
μηδέ ασεβείς και ανειλικρινείς
ήμασταν.
Από τ’ ασημόφτιαχτα και χρυσοποίκιλτα
της εικόνας Σου, δεν κερδίσαμε,
μηδέ των Αγίων τα λάβαρα
περιφέραμε άσκοπα
και με δόλο.
Μάθαμε, Κύριε, καταλάβαμε
και ρητά ακολουθήσαμε.
Άξιοι πια είμαστε
χωρίς έπαρση και μωρία,
χωρίς φθόνο, χωρίς πρόθεση.
Κύριε… χορτάσαμε!
Των οφθαλμών μας η πείνα,
προσπέρασε!
Μη σκιάζεσαι, για εμάς.
Αργότερα, κατά την άνοιξη,
θα Σε σταυρώσουμε.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της Ξενιτιάς ΙΙΙ
Το λένε τ’ αχαμνά νερά της θάλασσας, τα στέρφα,
το διαλαλούνε τα πουλιά με τον κελαϊδισμό τους,
το λένε τ' άστρα τ’ ουρανού και το χλωμό φεγγάρι:
Χαρά δεν έχει η ξενιτιά, δεν έχει παρηγόρια.
Το λένε στ' άπταιστα οι μικρές του κάμπου πεταλούδες,
του ανέμου οι ψάλτες διαλαλούν στ' ανάμεσα κλωνάρια,
το κράζουνε, κει που ξεσπούν οι γλώσσες των κυμάτων:
Να μην τολμήσεις ξενιτιά, μ' ασταύρωτο το στέρνο.
Τα χαμομήλια της πλαγιάς το μολογούν στα σπάρτα,
το λένε τ' άγρια τα θεριά στα γκρέμια και στα βύθια,
το λεν οι αοιδοί της Κέρκυρας σε μοιρολόι αρχαίο:
Σαν θες να πας στην ξενιτιά, μαύρη να βρω πλερέζα
καθώς, δεν έχει εκεί χαρά, δεν έχει ν' αποστάσεις,
ίσκιο δεν έχει απ' αγριλιά και χώμα να πλαγιάσεις.
Με δίχως μύρτους, γιασεμιά, πώς η ψυχή σου, πλέρια;
Πώς σαν πεθάνεις, ξενικό θα σε δεχτούν τ' αστέρια;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Έκτακτο
Ελάτε, σκέψη και ψυχή και κρίνετε σαν δείτε
και πείτε, με χελιδονιού κελάηδισμα – φωνή:
«Φέρνω σε σπόρο μι' άνοιξη για ν' αναγεννηθείτε,
για να μπολιάσω την ξερή τη γη που 'ναι γυμνή».
Ελάτε, σκέψη και ψυχή και φέρτε την ελπίδα, -
και φέρτε της τα χρώματα του νόστου τ' αυγινά
αυτά, οπού στερήθηκε μες στη δική πατρίδα,
ο γέροντας, που τη θρηνεί και θέλει τα, πριν να…
Έλα, κορμί, έλα ψυχή και σκέψη μου για κείνη,
εκείνη που τη μόλεψαν μια νύχτα τα χτικιά,
και δώστε της λίγο να πιει νεράκι από την κρήνη,
να ξαπλωθεί το σώμα της στου πεύκου την ισκιά.
Μόνο, μην πιάσεις πράσινο και μολυνθείς ψυχή μου.
Μην πάθεις Δένδια, σκέψη μου και πάψεις, λογική.
Φοβάμαι μη στ' απόσκιο τους και ξεχαστείς κορμί μου,
για δεν θα βρούνε κόκαλο, να κλάψουν κι οι δικοί…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η Βαρκούλα
Δίχως κατάρτι και πανί, κι απ' άγκυρα πιασμένη,
πού πας βαρκούλα στο βαθύ το πέλαγο χαμένη;
Εδώ 'χει κύματα – θεριά, ψηλώνουν και σ' αρπάνε!
Μήπως, γι’ αλλού ξεκίνησες κι αλλού κείνα σε πάνε;
Εδώ, δεν έχει ρεμβασμό και στοχασμό για τ' άστρα!
Μηδέ λουλούδια μ' ευανθούς θα δεις ποτέ και γλάστρα.
Δεν έχει φάρου αναλαμπή και στίγμα να σε βρούνε.
Μόνο στοιχειά και δαίμονες της Δύσης εδώ ζούνε.
Εδώ, δεν θα 'βρεις τα ζεστά τ' ανθρώπινα τα χάδια.
Τα κυβερνάει μια θάλασσα που 'ν' η καρδιά της άδεια.
Είν' ο Βορράς, κακότροπος! Όλο φυσάει και βρέχει.
Την 'Αγια εκείνη των νεκρών των ναυτικών, δεν έχει!
Έλα! κουράγιο ελλήνισα βαρκούλα, θα σ' αδράξω.
Θα καθαρίσω το σκαρί και τη ζημιά θα φτιάξω.
Το μπλε θα στρώσω στη στιγμή και κείνο το λευκό σου.
Λευκό και κείνο της ντροπής το μαύρο, ριζικό σου…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Επίκληση ΙΙ
Το μπλε, πάντα τ' αγαπούσα: Γιατί μοιάζει της θαλάσσης,
γιατί μοιάζει στο Γαλάζιο χρώμα εκείνο τ' ουρανού.
Γιατί στη φωτιά κι ακόμη: Ήθελές το να γεράσεις,
για να καταλάβεις λάθος - φλόγα σού 'καιγε το νου.
Δεν το κόκκινο το χρώμα. Δεν το μαύρο, της αβύσσου.
Δεν το πράσινο, - κι ας μ' έχει τούτο κάνει να πονώ.
Έλα μου στην κλίνη πάνω Θάνατε τώρα κι ευχήσου,
να μη ματαδώ άλλο δείλι, να μη ματαδώ πρωινό.
Δεν η φρίκη της κολάσεως, που αποστρέφω το κεφάλι.
Δεν του πόλεμου το μένος που με κάνει να ριγώ.
Είναι των πολιτικών η αναίδεια που τη σκέψη μου προσβάλλει,
που φοβάμαι, ξενυχτώντας - μήπως στ' όνειρο πνιγώ.
Σαν θα ξημερώσω κι αύριο, εύσπλαχνε θέ μου - πατέρα,
συ που λογαριάζεις πάντα τούς που πάτησαν στη Γη,
κάμε τούς δοτούς να φύγουν, να σκορπίσουν στον αέρα
γιατί, το ποθεί η ψυχή μου! κι η καρδιά μου, αναριγεί...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Έπεα πτερόεντα
Ελλάς VII
Σαν φτερό που τ’ απέκοψαν και η βροχή παρασέρνει,
που βουλιάζει, όταν άνεμος στο βυθό παραδέρνει,
που παλεύει με τ’ άγνωστα καιρικά για να υπάρξει,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Και ζητεί να τ’ αλλάξει,
μα… δεν εύκολο διόλου! Στην αδιάκοπη πάλη,
στον αγίνωτο κόσμο του, που τον νου του προσβάλλει,
που ο ποιμήν άρχει δύστροπα και το ερίφι σφαδάζει,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Σαν την κάργια που κράζει,
πλήθος γύρω του κήνσορες στων Βουλών τ’ άγριο δώμα –
δοτά πένθιμα κύμβαλα δίχως κοίλον, κι ακόμα
σαν ο αοιδός σε πανήγυρη – ως εν εύηχος σκύλος,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Φανερά και προδήλως,
σαν τη σκλήθρα την ξύλινη (κι όλα τ’ άλλα πιο πάνω)
παρασύρθηκες, μάτια μου. Σαν καράβι που χάνω,
που βουλιάζει, όταν άνεμος πέρ’ αδιάκοπα σέρνει…
Έτσι, αδιάκοπα βάλλεσαι κι ο καιρός παρασέρνει...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ουράνιο τόξο
Και ύστερα, τίποτα.
Το πάθος, έγειρε και ξάπλωσε
στην άκρη της λήγουσας.
Αυτή, σιώπησε.
Πήρε κουβέρτα το θυμωμένο της βλέμμα
και το σκέπασε.
Με σεντόνι της τους εφιάλτες,
διπλώθηκε έμβρυο
με την ελπίδα μιας αναγέννησης.
Το πρόσωπό της, ήρεμο τώρα.
Και το χαμόγελό της, είχε μία προοπτική.
Μόνο για μια στιγμή έδειξε πόνο,
για λίγο.
Μετά, ατένισε με σιγουριά το μέλλον
μίας ονειρικής πραγματικότητας.
Ελεύθερη από δεσμεύσεις,
ανέβηκε στο αγαπημένο ουράνιο τόξο της
κι αφέθηκε να κυλήσει ως τα έγκατά του.
Να βρει τους θησαυρούς που από παιδί έψαχνε
και που της έλεγαν οι μεγάλοι.
Το πρωί, ήταν όλοι εκεί, στα μπαλκόνια τους, –
οι πάντα αδιάψευστοι μάρτυρες στις καταπτώσεις
των αυτοχείρων αγγέλων.
Αργότερα, την έπαιρναν με τ’ ασθενοφόρο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
“Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι”
Κωστή Παλαμά:
Το σπίτι που γεννήθηκα, θα πέσει να πλακώσει,
γιατί δεν είχα που χρωστώ της τράπεζας τη δόση.
Μηδέ και πόρτα μ' άφησαν, τοίχο, μπογιά κι ακόμα
το μαλακό του κήπου μου κατάσχεσαν το χώμα.
Κάθε λουλούδι π' αγαπώ, κάθε του κήπου γλάστρα.
Δεν πήραν μόνο την ψυχή και των ματιών μου τ' άστρα.
Μια πέργκολα, που 'χα λειψή, την πήρανε κι εκείνη.
Οι στοχασμοί κι οι σκέψεις μου, σκιές που 'χουν ξεμείνει.
Ακόμη, πήραν τη χαρά, μου πήραν την ανάσα.
Τέσσερα βάλαν στον νεκρό χερούλια, αντί κάσα.
Θυμάστε, κείνο το μικρό τ’ αξήγητο κοράσι;
Το 'χα κι εγώ στον κήπο μου, μα πήραν το στα δάση
γιατί, με δίχως ΑΦΜ, δεν είχε να δηλώσει.
Χωρίς κλειδάριθμο θαρρώ, θα το 'χουνε σκοτώσει.
Παρακαλώ σας, Παλαμά, πείτε μου, τι μου μένει;
Το σπίτι που γεννήθηκα, να το πατούν οι ξένοι…;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ελλάς ΧΙ
Το νησί
Το ’χω καιρό στο κιάλι μου και σιγοκλαίω σαν γράφω
για τ’ άμοιρο τούτο νησί, το πάντα ορφανεμένο,
το δίχως κάποιον πάνω του να χολοσκάει, να νιώθει
μέχρι, στην πόρτα να γρικάει του μεντεσέ το γρύλο.
Ποιο πεπρωμένο το κρατεί και δεν βυθίζει, αλήθεια,
δίχως χαρές παιδιάτικες και δίχως χαμογέλια,
δίχως στον μόλο να προσμένει τ’ άσπρο, τ’ ασκωμένο
το χέρι, για χαιρετισμό στο πήγαινε, στο καλωσήρθες.
Οι ξενιτιές μην έφταιξαν κι έρμο τώρα φαντάζει
και στέκει μεσοπέλαγα σαν πάντα ορφανεμένο,
δίχως γερόντους, δίχως νιους και δίχως τις κοπέλες
μωρουδιακά ν’ απλώνουνε πού φτάνει ο αγέρας, ο ήλιος.
Τ’ άνθη, τι φύονται στις αυλές κι εύοσμα ολόρθα στέκουν
κι απ’ τους γιαλούς, τι γνέφουνε τ’ αμέτρητα αρμυρίκια
όταν, δεν έχει στο νησί ένα βλέμμα, για να στρέψει.
Όταν, χαμένο σε άμπωτες και σε παλίρροιες, κείται.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το Ψεύδος
Σκοτεινή σαρανταετία, 1974 – 2014 (–)
Η στυγνή δικτατορία των “Δημοκρατών”
Αναθέματα
Θέμα αναθέματος: Το κυνοβουλευτικόν ψεύδος .
Ηγεμών εγώ και μέγας άρχων αρχαίος της τάξης της αβύσσου δεύτερος
και Ιούδας εγώ της φυλής της πρώτης των ανθρώπων
κατοίκησα στο θηρίο των στομάτων εκείνων βδέλλα
και αφαίμαξα και μετάγγισα έως των επιγόνων τα σίελα
ψεύδη εξ αίματος ικανά να διαφέρουν της αληθείας, ένα:
Των πολέμων θυμός εγώ τροφός και στέφανος των κενοδόξων βασιλέων της Γης,
έστρεψα τους αυτούς ανεντίμους εις φιλαργυρία – πορνεία – φαυλότητα και διαστροφή
και αφού φύτεψα το σπόρο της ατιμωρησίας, θέρισα με το δρέπανο της συντελείας
διότι τα φρονήματα των αμαρτιών πολλαπλάσια των αναμενομένων ήσαν,
τα δε της ηθικής κατάντιας και εξαθλίωσης κέρδη, απροσμέτρητα και πέραν κάθε προσδοκίας.
Για τα παραπάνω της απρεπείας αναίσχυντα, τα μέγιστα ευχαριστώ
και ιδιαιτέρως στρέφω τόσο προς τους την φαυλότητα υπανθρώπους διψασμένους για εξουσία,
που από τα νερά των πηγών της ανομίας μου ξεδίψασαν τελώντας καθήκοντα ψεύδους,
όσο και τους μυήσαντες την ιδιοτέλεια και πάσα άλλη διαβολή και απάτη,
ισόθεους προς εμέ, ασεβείς.
Το Ψεύδος
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Απ' το κρεβάτι αντικριστά και πάνω απ' το τραπέζι,
έναν καθρέπτη έχω παλιό δαρμένο απ' τον καιρό
που όταν νυχτώνει, μια γοργόνα βλέπω να μου γνέφει,
να μου ζητάει να βυθιστώ μαζί της, στο νερό.
Ακόμη, βλέπω ένα παλιό παράταιρο καράβι
με τα φανάρια του σβηστά και τα πανιά σκισμένα,
και κάποιον ναύτη αθώρητο στη νύχτα, να μου γνέφει
για να του φέξω τα ίσαλα, μην είναι σαπισμένα.
Ακόμη, ψίθυρους ακούω στο μένος των ανέμων
με ανούσιες ρίμες μυστικές και χθόνια κοσμημένες,
τόσο, που τις αισθήσεις μου μην χαρωπά ξυπνάνε,
δεσμεύοντας των νυσταγμών συνήθειες ειλημμένες.
Κι ακόμη, εσένα βλέπω εκεί φανταστικέ αναγνώστη,
κρυφά στο μισοσκόταδο τον πόνο να ξεχνάς
γελώντας, συμ-βουλευτικά κι ευέξαπτα να γνέφεις…
πως το δικό σου βάσανο, δεν φεύγει όταν γελάς.
……………………………………………..
Πάνε τρεις νύχτες που ξυπνώ σε κείνο τον καθρέφτη
κι αφυπνισμένα βλέπω εκεί δυο μάτια να κοιτούν,
τόσο καχύποπτα θαρρώ που με περνάω για κλέφτη,
μα λέω μη δώσω κι αφορμή, για εμένα να ντραπούν.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κύριε...
εμείς οι καλοκάγαθοι,
ευλαβείς δούλοι σου,
Σε χαιρετούμε.
Πανάγιο βρέφος, φέτος
δεν κάναμε πολέμους
μηδέ ασεβείς και ανειλικρινείς
ήμασταν.
Από τ’ ασημόφτιαχτα και χρυσοποίκιλτα
της εικόνας Σου, δεν κερδίσαμε,
μηδέ των Αγίων τα λάβαρα
περιφέραμε άσκοπα
και με δόλο.
Μάθαμε, Κύριε, καταλάβαμε
και ρητά ακολουθήσαμε.
Άξιοι πια είμαστε
χωρίς έπαρση και μωρία,
χωρίς φθόνο, χωρίς πρόθεση.
Κύριε… χορτάσαμε!
Των οφθαλμών μας η πείνα,
προσπέρασε!
Μη σκιάζεσαι, για εμάς.
Αργότερα, κατά την άνοιξη,
θα Σε σταυρώσουμε.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Της Ξενιτιάς ΙΙΙ
Το λένε τ’ αχαμνά νερά της θάλασσας, τα στέρφα,
το διαλαλούνε τα πουλιά με τον κελαϊδισμό τους,
το λένε τ' άστρα τ’ ουρανού και το χλωμό φεγγάρι:
Χαρά δεν έχει η ξενιτιά, δεν έχει παρηγόρια.
Το λένε στ' άπταιστα οι μικρές του κάμπου πεταλούδες,
του ανέμου οι ψάλτες διαλαλούν στ' ανάμεσα κλωνάρια,
το κράζουνε, κει που ξεσπούν οι γλώσσες των κυμάτων:
Να μην τολμήσεις ξενιτιά, μ' ασταύρωτο το στέρνο.
Τα χαμομήλια της πλαγιάς το μολογούν στα σπάρτα,
το λένε τ' άγρια τα θεριά στα γκρέμια και στα βύθια,
το λεν οι αοιδοί της Κέρκυρας σε μοιρολόι αρχαίο:
Σαν θες να πας στην ξενιτιά, μαύρη να βρω πλερέζα
καθώς, δεν έχει εκεί χαρά, δεν έχει ν' αποστάσεις,
ίσκιο δεν έχει απ' αγριλιά και χώμα να πλαγιάσεις.
Με δίχως μύρτους, γιασεμιά, πώς η ψυχή σου, πλέρια;
Πώς σαν πεθάνεις, ξενικό θα σε δεχτούν τ' αστέρια;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Έκτακτο
Ελάτε, σκέψη και ψυχή και κρίνετε σαν δείτε
και πείτε, με χελιδονιού κελάηδισμα – φωνή:
«Φέρνω σε σπόρο μι' άνοιξη για ν' αναγεννηθείτε,
για να μπολιάσω την ξερή τη γη που 'ναι γυμνή».
Ελάτε, σκέψη και ψυχή και φέρτε την ελπίδα, -
και φέρτε της τα χρώματα του νόστου τ' αυγινά
αυτά, οπού στερήθηκε μες στη δική πατρίδα,
ο γέροντας, που τη θρηνεί και θέλει τα, πριν να…
Έλα, κορμί, έλα ψυχή και σκέψη μου για κείνη,
εκείνη που τη μόλεψαν μια νύχτα τα χτικιά,
και δώστε της λίγο να πιει νεράκι από την κρήνη,
να ξαπλωθεί το σώμα της στου πεύκου την ισκιά.
Μόνο, μην πιάσεις πράσινο και μολυνθείς ψυχή μου.
Μην πάθεις Δένδια, σκέψη μου και πάψεις, λογική.
Φοβάμαι μη στ' απόσκιο τους και ξεχαστείς κορμί μου,
για δεν θα βρούνε κόκαλο, να κλάψουν κι οι δικοί…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η Βαρκούλα
Δίχως κατάρτι και πανί, κι απ' άγκυρα πιασμένη,
πού πας βαρκούλα στο βαθύ το πέλαγο χαμένη;
Εδώ 'χει κύματα – θεριά, ψηλώνουν και σ' αρπάνε!
Μήπως, γι’ αλλού ξεκίνησες κι αλλού κείνα σε πάνε;
Εδώ, δεν έχει ρεμβασμό και στοχασμό για τ' άστρα!
Μηδέ λουλούδια μ' ευανθούς θα δεις ποτέ και γλάστρα.
Δεν έχει φάρου αναλαμπή και στίγμα να σε βρούνε.
Μόνο στοιχειά και δαίμονες της Δύσης εδώ ζούνε.
Εδώ, δεν θα 'βρεις τα ζεστά τ' ανθρώπινα τα χάδια.
Τα κυβερνάει μια θάλασσα που 'ν' η καρδιά της άδεια.
Είν' ο Βορράς, κακότροπος! Όλο φυσάει και βρέχει.
Την 'Αγια εκείνη των νεκρών των ναυτικών, δεν έχει!
Έλα! κουράγιο ελλήνισα βαρκούλα, θα σ' αδράξω.
Θα καθαρίσω το σκαρί και τη ζημιά θα φτιάξω.
Το μπλε θα στρώσω στη στιγμή και κείνο το λευκό σου.
Λευκό και κείνο της ντροπής το μαύρο, ριζικό σου…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Επίκληση ΙΙ
Το μπλε, πάντα τ' αγαπούσα: Γιατί μοιάζει της θαλάσσης,
γιατί μοιάζει στο Γαλάζιο χρώμα εκείνο τ' ουρανού.
Γιατί στη φωτιά κι ακόμη: Ήθελές το να γεράσεις,
για να καταλάβεις λάθος - φλόγα σού 'καιγε το νου.
Δεν το κόκκινο το χρώμα. Δεν το μαύρο, της αβύσσου.
Δεν το πράσινο, - κι ας μ' έχει τούτο κάνει να πονώ.
Έλα μου στην κλίνη πάνω Θάνατε τώρα κι ευχήσου,
να μη ματαδώ άλλο δείλι, να μη ματαδώ πρωινό.
Δεν η φρίκη της κολάσεως, που αποστρέφω το κεφάλι.
Δεν του πόλεμου το μένος που με κάνει να ριγώ.
Είναι των πολιτικών η αναίδεια που τη σκέψη μου προσβάλλει,
που φοβάμαι, ξενυχτώντας - μήπως στ' όνειρο πνιγώ.
Σαν θα ξημερώσω κι αύριο, εύσπλαχνε θέ μου - πατέρα,
συ που λογαριάζεις πάντα τούς που πάτησαν στη Γη,
κάμε τούς δοτούς να φύγουν, να σκορπίσουν στον αέρα
γιατί, το ποθεί η ψυχή μου! κι η καρδιά μου, αναριγεί...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Έπεα πτερόεντα
Ελλάς VII
Σαν φτερό που τ’ απέκοψαν και η βροχή παρασέρνει,
που βουλιάζει, όταν άνεμος στο βυθό παραδέρνει,
που παλεύει με τ’ άγνωστα καιρικά για να υπάρξει,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Και ζητεί να τ’ αλλάξει,
μα… δεν εύκολο διόλου! Στην αδιάκοπη πάλη,
στον αγίνωτο κόσμο του, που τον νου του προσβάλλει,
που ο ποιμήν άρχει δύστροπα και το ερίφι σφαδάζει,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Σαν την κάργια που κράζει,
πλήθος γύρω του κήνσορες στων Βουλών τ’ άγριο δώμα –
δοτά πένθιμα κύμβαλα δίχως κοίλον, κι ακόμα
σαν ο αοιδός σε πανήγυρη – ως εν εύηχος σκύλος,
έτσι, ο άνθρωπος βάλλεται. Φανερά και προδήλως,
σαν τη σκλήθρα την ξύλινη (κι όλα τ’ άλλα πιο πάνω)
παρασύρθηκες, μάτια μου. Σαν καράβι που χάνω,
που βουλιάζει, όταν άνεμος πέρ’ αδιάκοπα σέρνει…
Έτσι, αδιάκοπα βάλλεσαι κι ο καιρός παρασέρνει...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ουράνιο τόξο
Και ύστερα, τίποτα.
Το πάθος, έγειρε και ξάπλωσε
στην άκρη της λήγουσας.
Αυτή, σιώπησε.
Πήρε κουβέρτα το θυμωμένο της βλέμμα
και το σκέπασε.
Με σεντόνι της τους εφιάλτες,
διπλώθηκε έμβρυο
με την ελπίδα μιας αναγέννησης.
Το πρόσωπό της, ήρεμο τώρα.
Και το χαμόγελό της, είχε μία προοπτική.
Μόνο για μια στιγμή έδειξε πόνο,
για λίγο.
Μετά, ατένισε με σιγουριά το μέλλον
μίας ονειρικής πραγματικότητας.
Ελεύθερη από δεσμεύσεις,
ανέβηκε στο αγαπημένο ουράνιο τόξο της
κι αφέθηκε να κυλήσει ως τα έγκατά του.
Να βρει τους θησαυρούς που από παιδί έψαχνε
και που της έλεγαν οι μεγάλοι.
Το πρωί, ήταν όλοι εκεί, στα μπαλκόνια τους, –
οι πάντα αδιάψευστοι μάρτυρες στις καταπτώσεις
των αυτοχείρων αγγέλων.
Αργότερα, την έπαιρναν με τ’ ασθενοφόρο.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
“Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι”
Κωστή Παλαμά:
Το σπίτι που γεννήθηκα, θα πέσει να πλακώσει,
γιατί δεν είχα που χρωστώ της τράπεζας τη δόση.
Μηδέ και πόρτα μ' άφησαν, τοίχο, μπογιά κι ακόμα
το μαλακό του κήπου μου κατάσχεσαν το χώμα.
Κάθε λουλούδι π' αγαπώ, κάθε του κήπου γλάστρα.
Δεν πήραν μόνο την ψυχή και των ματιών μου τ' άστρα.
Μια πέργκολα, που 'χα λειψή, την πήρανε κι εκείνη.
Οι στοχασμοί κι οι σκέψεις μου, σκιές που 'χουν ξεμείνει.
Ακόμη, πήραν τη χαρά, μου πήραν την ανάσα.
Τέσσερα βάλαν στον νεκρό χερούλια, αντί κάσα.
Θυμάστε, κείνο το μικρό τ’ αξήγητο κοράσι;
Το 'χα κι εγώ στον κήπο μου, μα πήραν το στα δάση
γιατί, με δίχως ΑΦΜ, δεν είχε να δηλώσει.
Χωρίς κλειδάριθμο θαρρώ, θα το 'χουνε σκοτώσει.
Παρακαλώ σας, Παλαμά, πείτε μου, τι μου μένει;
Το σπίτι που γεννήθηκα, να το πατούν οι ξένοι…;
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Ελλάς ΧΙ
Το νησί
Το ’χω καιρό στο κιάλι μου και σιγοκλαίω σαν γράφω
για τ’ άμοιρο τούτο νησί, το πάντα ορφανεμένο,
το δίχως κάποιον πάνω του να χολοσκάει, να νιώθει
μέχρι, στην πόρτα να γρικάει του μεντεσέ το γρύλο.
Ποιο πεπρωμένο το κρατεί και δεν βυθίζει, αλήθεια,
δίχως χαρές παιδιάτικες και δίχως χαμογέλια,
δίχως στον μόλο να προσμένει τ’ άσπρο, τ’ ασκωμένο
το χέρι, για χαιρετισμό στο πήγαινε, στο καλωσήρθες.
Οι ξενιτιές μην έφταιξαν κι έρμο τώρα φαντάζει
και στέκει μεσοπέλαγα σαν πάντα ορφανεμένο,
δίχως γερόντους, δίχως νιους και δίχως τις κοπέλες
μωρουδιακά ν’ απλώνουνε πού φτάνει ο αγέρας, ο ήλιος.
Τ’ άνθη, τι φύονται στις αυλές κι εύοσμα ολόρθα στέκουν
κι απ’ τους γιαλούς, τι γνέφουνε τ’ αμέτρητα αρμυρίκια
όταν, δεν έχει στο νησί ένα βλέμμα, για να στρέψει.
Όταν, χαμένο σε άμπωτες και σε παλίρροιες, κείται.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Το Ψεύδος
Σκοτεινή σαρανταετία, 1974 – 2014 (–)
Η στυγνή δικτατορία των “Δημοκρατών”
Αναθέματα
Θέμα αναθέματος: Το κυνοβουλευτικόν ψεύδος .
Ηγεμών εγώ και μέγας άρχων αρχαίος της τάξης της αβύσσου δεύτερος
και Ιούδας εγώ της φυλής της πρώτης των ανθρώπων
κατοίκησα στο θηρίο των στομάτων εκείνων βδέλλα
και αφαίμαξα και μετάγγισα έως των επιγόνων τα σίελα
ψεύδη εξ αίματος ικανά να διαφέρουν της αληθείας, ένα:
Των πολέμων θυμός εγώ τροφός και στέφανος των κενοδόξων βασιλέων της Γης,
έστρεψα τους αυτούς ανεντίμους εις φιλαργυρία – πορνεία – φαυλότητα και διαστροφή
και αφού φύτεψα το σπόρο της ατιμωρησίας, θέρισα με το δρέπανο της συντελείας
διότι τα φρονήματα των αμαρτιών πολλαπλάσια των αναμενομένων ήσαν,
τα δε της ηθικής κατάντιας και εξαθλίωσης κέρδη, απροσμέτρητα και πέραν κάθε προσδοκίας.
Για τα παραπάνω της απρεπείας αναίσχυντα, τα μέγιστα ευχαριστώ
και ιδιαιτέρως στρέφω τόσο προς τους την φαυλότητα υπανθρώπους διψασμένους για εξουσία,
που από τα νερά των πηγών της ανομίας μου ξεδίψασαν τελώντας καθήκοντα ψεύδους,
όσο και τους μυήσαντες την ιδιοτέλεια και πάσα άλλη διαβολή και απάτη,
ισόθεους προς εμέ, ασεβείς.
Το Ψεύδος
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Χωρίς Γη ΙΙ
Ελλάς
Κάθε σαν θάλασσα με πλήττεις, τίποτα.
Ίσως για σένα να μιλώ δεν είχα.
Απ’ όσα ψέλλισες καλύτερα τ’ ανείπωτα.
Ότι μ' αρνήθηκες σεβάστηκα κι απείχα.
Για σένα πλήθυνα της θάλασσας τα ονόματα.
Στους λογισμούς μου ακρόπρωρο είχα σένα:
Στοιχειό που πάλευε σ’ ενός καμβά τα χρώματα,
κινώντας στ’ άγρια τα νερά πέρα στα ξένα.
Μύρα σου στέλνω απ' τ' αστρικά κι άνθη μαγιάτικα
κι ό,τι από τ’ άλλα ξενικά τ' άγνωστου κόσμου
που, σ’ τα συνάζω τα πρωινά τα κυριακάτικα,
να τ' αναδεύεις πλέρια στ' άρωμα του δυόσμου.
Για σένα μίσεψα στ' ανέβαθα του σύμπαντος,
- άλλοτε δίχως να μπορώ να σ' ανταμώσω -
κι έτσι που χρόνια καρτερώ σ' έν' άστρο ακύμαντος
εύχομαι ρίζα να γενώ και να ριζώσω.
Όποιος θέλει να νιώσει ευτυχής,
μη νιώσει τώρα…
Τ' αγάλματα Χλωμά, αποστεωμένα.
Η πολιτεία, βυθός
με σπασμένο μπούσουλα,
με τσακισμένη κερκόπορτα…
Κοιμωμένη σε βρήκα,
φιμωμένη και αιμορραγούσα,
βασκαμένη, πικρόθυμη,
αφημένη στις ορέξεις των…
Ντύσου!
Βάλε τις δάφνες και τα στέφανα,
και τα διαδήματα…
Νεράιδα,
παντοδότειρα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Του κοπρίτου του δεύτερου
Δύσκολα χρόνια,
εγκυμονούν ερπύστριες
και δημοσιογράφοι,
ρουχολόγοι
και ζωδιομάντες,
μαγειροκόμοι
τηλεχαμόγελοι
και κοινωνικοστοιχηματίες.
Οι παγκοσμιοποιημένοι πάγκοι των λαϊκών
με Καλάσνικοφ και εικόνες Αγίων·
κρυμμένα τα φρούτα.
Χρόνια παράξενα…
Ο Παρθενών
στήνεται και ξεστήνεται,
σ' επιμήκυνση.
Η ματωμένη ποδόσφαιρα
κι ο κοπρίτης ο δεύτερος.
Οι αξίες και υπεραξίες
στ' ακροχείλι τ' ανέργου·
το ψωμί λειψό…
Σε ασθενοφόρους καιρούς, ποσώς:
Για το κλείσιμο του ματιού μιας ηλιαχτίδας
στον καβάλο της άνοιξης.
Ώρα Φουκοσίμα : 14:46:23
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Πώς ν’ αγαπήσεις...
Πού πεταλούδα, για να δεις; πού γη, για ν’ ακουμπήσεις;
Πού πεύκου σκιά να δροσιστείς, να γείρεις, να πλαγιάσεις.
Άνθρωπο πού, να ‘χει καρδιά και νου για να μιλήσεις,
να του χαϊδέψεις τα μαλλιά, μ’ αγάπη ν’ αγκαλιάσεις.
Πού μέλισσα, να βρεις χρυσή; μια μυγδαλιά, ν’ αγγίξεις.
Πού ρεματιά να ‘χει νερό, να πιεις και ν’ αποκάμεις.
Θάλασσα πού και βότσαλα στα μακρινά να ρίξεις.
Λάκκο! να βγάλεις μια κραυγή, τον πόνο σου να γιάνεις.
Σύννεφο πού, δίχως θολό τον ουρανό του να 'χει.
Πού νύχτα, ν’ αποκοιμηθείς με την ψυχή γαλήνια,
να γείρεις το κορμάκι σου κει στου βουνού τη ράχη,
να σε ξυπνήσουν τα πουλιά, μες στης αυγής τη γρίνια.
Μα... πού χαρά, να ξαπλωθείς... να γείρεις, το κορμί σου...
Να δεις πώς τ’ άστρα στ’ αργαλειό ξεπλέκουνε το φως τους!
(Πώς ν’ αγαπήσεις άνθρωπο – θεριό με τη μορφή σου,
όταν δεν ξέρεις τι ζητά και ποιος είν' ο σκοπός του...)
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Εις την πλατείαν
Πεδίον του Άρεως
Α Καρυωτάκη, Παλαμά, Καββαδία,
με δίχως δάφνες πια και δίχως στεφάνια.
Στην πολύβουη την άλλοτε από κόσμο πλατεία
τ' αγάλματά Σας - μαραμένα γεράνια.
Περίλυπος στέκω κοιτώντας και φρίττω
με στόμα τί χαύνο και φρένα σπασμένα.
Στων αρίστων τα πλήθη φανερά διακηρύττω
πώς πάλλεται ο κόσμος μας με “φώτα σβησμένα”.
.......................................
Δώθε – κείθε κουτάκια και σπασμένα μπουκάλια.
Κιτρινόχρους γι' ανθός στο κλωνάρι καπότα.
Made in China στο πλάι δίχως τούλι βεντάλια
και του δήμου οι λάμπες μ' άνευ ρεύμα και φώτα.
Ζήτω! Ζήτω φωνάζω κι όλοι πέριξ μου: "Ζήτω!
μα δεν είναι σαν κείνα που 'χαν σθένος και τόλμη.
Ναπολέων ντυμένος στο Δαφνί διακηρύττω
μιαν ιδέα δική μου: Μένει χρόνος! γι’ ακόμη…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Kαταισχύνη
Παρακαλώ σας, πείτε μου! πώς μέσα μου να γιάνω;
Πώς μέσα μου για να χαρώ, που μου 'τυχαν εμπρός μου;
Θαρρώ πως πρέπει να τα πω πριν μου 'ρθει ν' αποθάνω.
Θαρρώ πως πρέπει να γενεί ο απώτερος σκοπός μου:
Στην αχυρένια μια νυχτιά του Νίγηρα καλύβα,
στην αγκαλιά μου ένα παιδί σχεδόν σκελετωμένο,
(τ' αθώα ματάκια του θυμάμαι ακόμη ως με κοιτούσαν)
στα ξαφνικά, ξεψύχησε για το 'χανε ταμένο
της Δύσης κείνα τα θεριά, οπού κανείς δεν θέλει,
που κλέβουνε της Αφρικής το γάλα και το μέλι.
Στις Φιλιππίνες, στο Ροξάς, δε θα 'τανε τεσσάρων...
που κάποιος ναύτης Γερμανός το πήρε να χαλάσει.
Σημάδι το 'χω στη ζερβή γροθιά μου, κι έχω ακόμη
τα δόντια εκείνου, που 'σπασα να μην ξαναγελάσει
της Δύσης τ’ άγριο το σκυλί, που θέλει να ξεδώσει,
και την Ασία την πόρνεψε για να τον ξεπληρώσει...
Κι ήταν, ακόμη, στο Καλάτ που την πετροβολούσαν
γιατ' είχε κάποιον μόνη της θελήσει ν' αγαπήσει.
Ντράπηκα τόσο κι έκλαψα σαν το 'δα με τα μάτια
που τα 'βγαλα, μη ματαδώ την πρόστυχη τη Δύση
που σπούδασε τους εθνικούς δοτούς της ηγετίσκους,
και με πετρέλαιο μόλυνε τους ηθικούς και θρήσκους.
Στην Καρθαγένη κι ύστερα, - Θέ μου, συγχώρεσέ με,
μα το 'δα εμπρός να γίνεται το φονικό στην πράξη,
κάποια πολύ που αγάπαγε το νταβαντζή με πάθος,
ένα μαχαίρι τράβηξε κι εκείνον είχε σφάξει. -
Για του χρυσού τ' αντάλλαγμα, τους πήγαν την πανώλη.
Τους κυβερνούν πανσπερμικά της Δύσης, και Διαβόλοι!
Έχω της μαύρης ξενιτιάς τραγούδια εγώ γραμμένα
που κρύβω χρόνια μέσα μου για δεν πολύ θ' αρέσουν.
Είναι στενάχωρα, γιατί με δάκρυα είναι δοσμένα
τόσο, που θα με οικτίρετε, γιατί θα σας πονέσουν...
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Στης ηθικής το τρίστρατο
Ελάτε! ελάτε, φίλοι μου, καλοί μου ανθρώποι, ελάτε!
Εδώ, στην κλίνη τη δική. Στο σπιτικό μου, εμπάτε.
Εγώ, δεν έχω ανάστημα, δε μου ’μεινε πια, σθένος.
Μη με φοβάστε, μείνετε! είμαι ο φονιάς, ο ξένος…
Καθίστε εδώ, στης κούτας μου το βρώμικο κλινάρι.
Δείτε! πού τ’ ανευλόγητο κοιμάται παλικάρι.
Λάμια κακιά, με ζήλεψε, Μοίρα και με μισούσε.
Έκλωθε πλάι στη μάνα μου την ώρα που γεννούσε.
Δίχως θυμίαμα, μιαν ευχή, με δίχως τ’ αγιοκέρι…
Θαρρώ νύχτα πως ήτανε, που μ’ άδραξε απ’ το χέρι.
Πρόσφυγα, μ’ είπε. Αφρικανό. Γύφτο. Κίτρινο – Ασιάτη.
Είμαι το μίασμα κι η ντροπή στου κόσμου την εμπάτη.
Ελάτε! μη με ντρέπεστε, μη με φοβάστε, διόλου!
Δεν είμ’ Εβραίος, ούτ’ Άραβας στο στόχο του Διαβόλου…
Φταίει, η δική που μ’ έκλωθε κουβάρι, λάμια – Μοίρα.
Στης λογικής το τρίστρατο λάθος τον δρόμο πήρα.
………………………………
Εγώ, σπίτι δε γνώρισα. Απ’ όταν, που θυμάμαι
με ξενικά και δανικά, καλούμαι να κοιμάμαι.
Κι αν είναι ο δρόμος, σπίτι μου! Η πίσσα τούτη, ρούχο!
δεν σας ζητώ… παρά δική τη λευτεριά να μου ’χω…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Άπατρις
– Για δεν πετούν οι σταυραετοί;
– Μήπως κι εκείνοι πια δετοί…;
– Πού πήγαν, όλα;
Της άνοιξης, πού ’ν’ η χαρά;
Πήραν ανάποδη φορά,
τα μυροβόλα;
Πού ’ναι τα δέντρα; Πού οι σκιές;
– Κοράκια γύρω μας κι οχιές…
– Πού ’ν’ τα λουλούδια;
Πού ’ν’ ο πολύς κελαηδισμός;
Μήπως και πήρεν τα, σεισμός;
Πού ’ν΄ τα τραγούδια;
Πού ’ν’ τα ποτάμια, οι ρεματιές;
Πού ’ναι του πάθους μου, οι μυρτιές,
τα γιασεμιά μου!
– Έλειπες, φαίνεται, καιρό…
– Κι άφησαν μόνο τον εχθρό
στη γειτονιά μου;
– Πήραν τη! πήραν την πατρίδα,
που ’λεγες, πως είν’ η μητρίδα
του κόσμου, όλου!
Πήραν τη, μέρα – μεσημέρι.
Ξένοι και “φίλοι” μας εταίροι…
– Α, του διαβόλου!
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Μπλε και πράσινο
Δε μοιάζει στα γλυκά νερά της θάλασσας η αρμύρα.
Όσες φορές τη γεύτηκα, τόσες φαρμάκι πήρα.
Όσες φορές κι αν πλύθηκα, τη νιώθω απάνωθέ μου.
Γονυπετής και κλαίγοντας παρακαλώ σε, θέ μου:
Κάμε να πάψει η θάλασσα το σώμα μου να ραίνει,
να νιώσει λίγο απ’ τη δροσιά, η σάρκα η φλογισμένη.
Το έρμο κορμί μου, βάλλεται! δεν γαληνεύει, διόλου.
Θαρρώ, το χρώμα της το μπλε πως είναι του διαβόλου
καθώς, αλλάζει! πράσινο, γίνεται· κει, στη ρήχη.
Άλλο κακό στο σώμα μου, θέ μου, να μη μου τύχει.
Παρακαλώ σε, Ποσειδών, σ’ το λέγω εγώ, που σ’ είδα:
Τούτο το σώμα, ως φλέγεται… δεν άλλο απ’ την πατρίδα…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Κόρακες
Άτιμε κόρακα, που χτες αφαίμαξες το βιος μου,
που μ’ άρπαξες και δεν θα δω να υψώνεται σα πέρα
το καλαμπόκι το παχύ το καταπράσινό μου,
το καλαμπόκι που ’θελα να θρέψω τα παιδιά μου.
Απόκαμα μωρέ σκυφτή σπυρί – σπυρί στον κάμπο
να βάζω της στα σωθικά, να βάζω της στα σπλάχνα,
κι ήρθες ’σύ κακορίζικο τον κόπο μου ν’ αρπάξεις,
να κλέψεις την προικοσπορά, που ’χα γι’ αλλού ταμένη.
Ανάθεμά σε, κόρακα, που σκιάχτρο δεν φοβάσαι,
παρά μονάχα σκέφτεσαι τ’ αχόρταγό σου στόμα,
δίχως να νιώσεις μια στιγμή τον πόνο τον δικό μου,
δίχως ποτέ σου να σκεφτείς, μην πέσω κι αποθάνω.
Τι σου ’κανα, μαύρο πουλί και θέλησες το βιος μου
και τ’ αμπελιού και μου ’φαγες την καρπερή πατάτα·
σαν την ακρίδα κι έφερες και του σογιού τους κλέφτες
τ’ αρπακτικά, τα βάρβαρα τα στίφη των φονιάδων…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Των πολέμων η έλαφος
Είμαι κείνο το στοιχειό
στη μελάνη του Ομήρου,
που δόθηκε μια νύχτα
νησί στον Οδυσσέα:
Η Καλυψώ
Είμαι κείνη η παλαιά
πρωτομέδουσα
στη ρότα της Αργούς,
η φέρουσα την τρίαινα
του Ποσειδώνα
Είμαι κείνο της Τροίας
τ’ οξειδωμένο βέλος
στο πόδι του Αχιλλέα,
τ’ αδηφάγο παλάτι
των ηρώων
Είμαι κείνο το όριο
σκαιό λίκνο
στη θύρα του τέλους,
ιέρεια της Κίρκης
και πειρασμός της αγνότητος
Εγώ είμαι, ναι! η
των Σειρήνων ολέθρια αοιδός
στο καράβι του Οδυσσέα.
Η δεικνύουσα την κερκόπορτα
προς Αγαρηνό
Εγώ είμαι, ναι! η
όλων των Εθνών πόρνη
με τ’ ανομολόγητα ονόματα,
στα σκέλη μου, βασιλείς
υποτάχθηκαν
Εγώ είμαι, ναι! η
των ενόχων θηλάζουσα,
η φερομένη φωλεά κοιτίδα
της λόγιας λήθης.
Της Ιστορίας, το έρεβος
εγώ είμαι, ναι…
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Η αντάρτισσα μάνα
– Γιε μου, μου λες θε ν’ ακουστούν αυτά που σε τρομάζουν.
– Θα σε πικράνω, μάνα μου, μα πρέπει να σ’ τα πω.
Όσα που ξέραμε απ’ τα χθες, βυθίζουνε, ρημάζουν!
Νιώθω από νιος πια γέροντας που ζει δίχως σκοπό.
Ό,τι με πάθος, πίστεψα, θα πρέπει ν’ αναιρέσω.
Θα πρέπει να παραιτηθώ, να σβήσω, να χαθώ!
Άνοιξε τάφο, μάνα μου βαθύ για να χωρέσω.
Δώσε από τ’ άνθη μύρα σου το σώμα να πλυθώ.
– Αγάπη μου, δικό παιδί που σου ’πιανα το χέρι,
που χάιδευα, μη πικρανθείς και πάθεις μαρασμό…
– Τ’ άδικο, μάνα, τ’ άδικο μας κυβερνά και χαίρει.
Μας σπρώχνει προς την άβυσσο· μας θέλει το χαμό.
– Πάλεψε! γιε μου, πάλεψε και πιε από το φαρμάκι.
Από τ’ ανθρώπινο και πιε της κάλπικης ψυχής.
– Δίχως πια πίστη, μάνα μου, πώς να μπορώ, λιγάκι;
– Βάσταξε, γιε μου, βάσταξε! δεν πρέπει εσύ στη γης
πρέπει, – κατάρα στους μωρούς που κυβερνούν τους τόπους!
σ’ όσους περίσσια βγάζουνε και κρύβουνε σοδειά.
Να μην τον ίδιο θάνατο γευτούν με τους ανθρώπους.
Όλες, οι μαύρες οι ψυχές, σε μι’ άβυσσο – σπηλιά!
Δίχως ταφή και δίχως τους, παπά να τους διαβάζει:
Δίχως λιβάνι, δίχως τους εξόδιο, προσευχή!
– Έλα, μάνα μου, ξάπλωσε, γείρε γιατί βραδιάζει.
Φίλα με ’δώ, στο μέτωπο, να ευφράνει σου η ψυχή.
ΙΙ
Μάνα μου, κλαις; Μη το κρατάς βαθιά μες στην ψυχή σου;
Η στεναχώρια, είναι χτικιό που τρώει τα σωθικά.
Κλάψε! μα δώσε μου μαζί να πάρω την ευχή σου.
Αύριο, ψηφίζω, μάνα μου, να πάψω δουλικά…
– Εδώ, δεν έχει λυτρωμό, δεν έχει να σ’ ακούσουν…
– Ασθμαίνοντας, πώς να τα πω με κόσμια την ορμή;
Επί σκοπόν κι αμίλητος πριν τα πτηνά λαλήσουν,
θα μακελέψουν τ’ άμοιρο που γέννησες κορμί.
– Παιδί δικό και σπλάχνο μου και σάρκα της σαρκός μου,
δεν έχω εγώ στον πόνο σου παρά να σου μιλώ.
Μπορεί το γήρας να’ φτασε κι ο Θάνατος εμπρός μου,
όμως, σε θέλω αντάρτη μου! Νεκρό και σε φιλώ!
Μάνα, τι λες; Δεν το χωρά κι ο νους δεν επιτρέπει!
Μας πρέπει να ματώσουμε γι’ ακόμη μια φορά;
– Δίχως πατρίδα λεύτερη, παιδί μου, τι να “πρέπει”…;
Δείξε μου γη και σου ’ρχομαι, να πιάσω τη σπορά.
– Μου λες… να πάρω τ’ άρματα; να πιάσω το τουφέκι;
Να γαντζωθώ στ’ απόκρημνα και στην υγρή σπηλιά;
Παρακαλώ σε, μάνα μου, μα… στο μυαλό δε στέκει.
– Όποιος δεν θέλει λεύτερος… καλύτερη η θηλιά!
ΙΙΙ
Είναι βαρύς ο πόνος μου, κάθε που σε κοιτάζω.
Τι μαραζώνεις, μάτια μου, δίχως ελπίδα, πια;
Όλο τον κόσμο φέρνω σε στα πόδια και σου τάζω,
μ’ από τις τόσες ομορφιές, πια δε ζητάς καμιά.–
– Μάνα, δεν ίδιος ο καιρός, καθώς που τον θυμάσαι.
Ίδια δεν είν’ τα κρίματα, δεν είναι κι ο κλαυθμός.
Δεν ήθελα για να σ’ τα πω, για να μη μου λυπάσαι,
όμως, σκοτάδι, μάνα μου• βαρύς είν’ ο καημός.
Ήρθαν της Δύσης άρχοντες και πήραν μας τα κάλλη.
Τ’ όμορφο χώμα, πήρανε. Μηδ’ άφησαν, ανθό.
– Έρμο παιδί… Σου ’χω σταυρό κει δα, στο προσκεφάλι.
Πιότερο εγώ με τ’ άνθη μου, παρά να μαρανθώ.
– Πήραν τα! μάνα, πήραν τα! Μηδέ ’μεινε και κάμπος.
Μηδέ και δάσος, έμεινε, μηδέ από τα βουνά.
Μόν’ ο σταυρός σου, απέμεινε, να ρίξει του το λάμπος,
σ’ όλα της Γης τα δύστυχα που ζουν στα σκοτεινά…
ΙV
– Ξύπνα, παιδί μου, να χαρείς την άνοιξη που φτάνει.
Γιατί στενάχωρα κοιτάς τον κόσμο από μακριά;
– Νοιάζομαι, μάνα και πονώ ποιος το παιδί του χάνει.
Ντύνω μ’ αιθάλη το κορμί και φορεσιά μαβιά.
Κοίτα, μανούλα, κοίτα την πώς η χαρά προσμένει.
– Σκούρο, παιδί μου, σύννεφο πλησιάζει φθονερό.
Αδιάφορο ποιος ζωντανός και ποιος πρώτος πεθαίνει.
Αδιάφορο ποιος που πεινά και που διψά νερό.
– Μάνα, λες πως στα ψέματα τόση χαρά μου τάζουν;
– Το παραμύθι βρεφικό και σ’ το ’μαθα καλά…
Δίγλωσσα φίδια οι άνθρωποι που δηλητήρια στάζουν.
Δύστυχος όποιος δεν νογά και το μυαλό σφαλά.
Θα δεις ψυχές κατάλευκες κι άλλες πιότερο μαύρες.
Παρηγορήσου, θάρρεψε κι απόμεινε να δεις:
Τέσσερις είναι οι εποχές, κι αυτές κρύες και λάβρες.
Ποτέ σου, γιε μου, μη δεχτείς στα δουλικά να ζεις…
V
( Θέλει – μου λέει – το δύστυχο, να φύγει για τα ξένα…
Πίσω τη μίζερη ξανά ν’ αφήσει αυτή στεριά…
Να φορτωθεί τις πίκρες μας στους ώμους του, και πάλι
να φιλιωθεί με τ’ άραχλα της Δύσης τα θεριά).
– Είν’ ο δικός μου λογισμός άτι δετό που τρέχει.
Είμ’ ένα σίδερο σκεβρό, ριγμένο στη φωτιά.
Γκρίζες οι μνήμες προσπερνούν καθώς καιρός που βρέχει.
Άπατρις είμαι, πρόσφυγας! Πουλί στην ξενιτιά.
Εγώ δεν έχω να χαρώ, δεν έχω να γελάσω…
Μόνο μου θέλουν βάσανα, κλαυθμό και στεναγμό.
Όταν στ’ απέναντι στενό μού πρέπει να περάσω,
το βλέμμα σκύβω καταγής, άλλoν μη δω διωγμό.
Είμ’ ένας διάβολος! στοιχειό στα μάτια των ανθρώπων.
Είμαι της λέπρας γέννημα με το κορμί πληγές.
Έχω το δέρμα κίτρινο και φέρω των ενόχων.
Εσύ είμαι! που μου σφάλιζες τα μάτια σου στο χτες.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Δυτικά της βροχής
Πόσο λατρεύω τη βροχή!
Σαν περπατώ μες στο τραχύ
παρθενικό ακρογιάλι,
κάθε μου έγνοια και καημός,
κάθε πληγή και σπαραγμός,
αποχωρίζει αγάλι.
Και σαν αργόσυρτα κινώ,
απ’ το στρατί για το βουνό,
κι από το δάσος μέσα,
στερνή φορά πίσω κοιτώ
να δω ποιος δένει το λυτό,
στης θάλασσας την τρέσα.
Και παίρνω πάλι το στρατί,
με τα παιδιάτικα "Γιατί"
τ’ αθώα, να βασανίζουν:
"Ποιος την πληγή, ποιος τον χαμό,
ποιος τον καημό, τον σπαραγμό,
και ποιοι που μου τα ορίζουν".
Κι έτσι, ως αρχίζει πάλι η ηχώ,
στο όμβριο το ρέμα το ρηχό,
κει που η βροχή σταλάζει,
ως παραδέρνουν τα νερά,
νιώθω μιαν άπλετη χαρά,
την ώρα που χαράζει.
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Πένες
Η καραβίσια πένα μου, σταμάτησε· δεν θέλει…
( Με δίχως μπάρκο, πώς μπορεί να πει για τα ταξίδια;
Με δίχως, κείνο τ’ άλικο το φως, απ’ τα μπορντέλα...
τους λογισμούς μου, πώς μπορεί σωστά για ν’ αποδώσει;)
Η δεύτερή μου, η στεριανή, έπαψε πια να γράφει.
( Με δίχως δάση, ρεματιές, με δίχως τα λουλούδια...
πώς να μπορέσει, λεύτερα να στέρξει το μελάνι,
σπόρος να γίνει κι άνοιξης χόρτο – βαθύ κλινάρι;)
Η τρίτη, της πολιτικής, είν’ της ντροπής η πένα.
( Αυτή, δεν έχει λογισμούς παρήγορους κι ευφράδειες.
Έτσι ασημένια, ως κείτεται δίκοπη μοιάζει κάμα.
Αυτή, μιλά γι' ανθέλληνες - πολιτικούς, προδότες!)
( Τούτη, την έχω με άλυσο δεμένη στο κατώγι.
Μαύρο θυμίζει Χάροντα που ζεύει τ’ άλογό του.
Θάλασσες, τούτη, δε νογά! ούτ’ ευανθούς και φαύλα…
Σαν είναι τούτη, για να πει… σαν είναι για να γράψει…
αλλοίμονο! στον δύστυχο το νου που την κατέχει:
Θα θέλει αυτόν κάτω, νεκρό· στην άβυσσο, θα θέλει.
Αυτήν, δεν θέλω να κοιτώ, δεν θέλω καν ν' αγγίζω...)
http://georgemanetaspoetry.blogspot.com/
©Γιώργος Ν. Μανέτας
Εάν με χαρά τα διεξήλθατε,
υποκριθείτε ατάραχοι...
